Μελέτη της επίδρασης των παραγόντων της κοινωνικής γνωστικής θεωρίας της σταδιοδρομίας στην ανάπτυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος μαθητών σε πεδία STEM στην ανώτερη εκπαίδευση

Abstract

The most critical period for an individual's orientation towards an educational and then professional direction seems to be first adolescence and then the first new one. Career development theorists emphasize the importance of this period in the foundation of a professional career. The choice of professional activities is one of the most important but also most difficult studies in an individual's life. Moreover, it has acquired particular relevance and importance in our time, as the continuous and unpredictable changes in science and technology and the flexibility that characterize the economic system and the labor market impose on individuals the short-term, the instantaneous. Thus, the course of the professional career of every young person (and not only an individual) refers to his dialectical relationship with work and is considered a continuous course of alternating careers that will last almost his entire life. In this context of lifelong orientation and action of the individual, the career path requires a method of planning and redesign. The process of professional choice is a longitudinal process, that is, a continuous, lifelong effort that begins in adolescence and early youth and does not end until the individual withdraws not only from professional but also from social life in general. In our country, during this period, senior high school students and first-year students of General or Vocational High School are called upon to make critical and important decisions about their future and to form ambitions that to a large extent have predictive value for their future careers. The formation of ambitions and goals and, ultimately, educational and professional choices are subject to the influence of many factors and, as far as their professional future is concerned, they seem to be influenced by their parents, the school environment, their peers and classmates, the media, the stereotypes that are projected for “feminine” and “masculine” professions, the social prestige of professional activities, the trends that the labor market presents regarding the prospects of various professional activities, or even, in modern multicultural societies, professional choices and preferences seem to be determined by the nationality or race to which someone belongs. Also, individual characteristics such as personality, self-esteem, interests, motivations and values of adolescents seem to play a very important role In the relevant global bibliography, the volume of research that refers to this theoretical problem recognizes that the multitude of factors involved in the study of this phenomenon - as in all phenomena related to human behavior - and the way in which these factors are combined reduce the likelihood of the emergence and acceptance of a comprehensive and generally accepted position or theory. In each case, however, everyone converges on the fact that the assessment and decision for an educational or professional choice, on the one hand, is implemented under the influence of stimuli from the external environment in the context of very different (objectively) situations and, on the other hand, is closely linked to the experiences of the individual and is subjectively addressed in various ways within the context of his or her internal environment. In other words, the choices regarding the individual's career are directly linked to personal information as well as parameters from their social context and are not a simple result of imitation or social models that come from active constructions of reality, which are linked to both generalized representations and interpersonal interaction. On this basis, we considered that it would be very important to investigate some of the factors that shape the psychological makeup of adolescents, so that they feel that they are in a position, that is, that they have the potential, to make educational and professional decisions. One of the most popular theoretical approaches in the context of career studies is the social cognitive career theory, which is used as the theoretical basis in the present research work. This theoretical approach constitutes an adequate and important conceptual and theoretical framework for the study of the effects (and limitations) of personal and environmental factors (contextual factors) both in the general context of the individual's professional development and in specific points of the formation of the individual's sociocognitive variables (such as self-efficacy perceptions, outcome expectations and goals). Specifically, the research of this thesis focuses on the study of the factors of the Social Cognitive Theory of Careers which contribute to the development of interest among Secondary Education students in order to engage in STEM fields of study in Tertiary Education. It is also clarified that studies in STEM fields are considered to be studies in Medicine, Schools of Medicine and Hospital Support, Schools of Natural Sciences and Mathematics (such as Physics, Chemistry, Biology, Statistics, Computer Science), as well as studies in Agriculture, Polytechnic Sciences and Architecture. Among the factors that predict engagement in a STEM field based on the Social Cognitive Career Theory, the following independent variables are mainly studied: gender (which belongs to the student's personal information), the student's socio-economic level and the perceived social support of the student's direct and indirect social environment (which belong to the environmental factors and specifically to the factors of the favorability of the context), expected outcomes and self-efficacy (which belong to the individual's cognitive mechanisms), learning experiences (i.e. the student's exposure to STEM activities and programs inside and outside of school, but also the student's achievements and performance at school during their involvement in STEM courses). The research involved 301 secondary school students attending public schools in the city of Piraeus. The results of the questionnaire, which was completed anonymously by the students. The findings of the research demonstrated that the principles of the Social Cognitive Theory of Careers are sufficiently supported. The learning experiences, the student's exposure to STEM activities both in the school environment and outside it, seem to be positively related to the development of an interest in choosing studies that belong to the STEM field. The socio-economic level of the family is shown to only support the student's decision to continue his studies after high school and does not seem to determine his interest in engaging in studies that belong to the STEM field or not in higher education. Expected results and self- efficacy are positively related to the process of expressing interest in studying STEM fields in higher education. Based on the findings of this thesis, it appears that gender does not play a regulating factor that determines the expression of interest of students in engaging in studies that fall within STEM fields. Although the abundance of bibliographic data suggests that there is an under-representation of girls in terms of engaging in these fields, this is not confirmed in our study. However, in Greece there are no significant differences in terms of the performance of boys and girls in Natural Sciences and Mathematics. Greek adolescents show approximately the same skills in the above subjects. The almost identical performance of boys and girls in the above subjects does not, of course, indicate their preference in terms of the field of study they will engage in, but it is an indicator of their abilities and skills. The latter, based on the Social Cognitive Theory of Careers, in combination with environmental factors and learning experiences, contribute to the development of the individual's cognitive mechanisms and, from there, to the manifestation of interest. We must not forget that the individual engages in those activities in which he or she exhibits a high degree of self-sufficiency and self-efficacy. The logarithmic analysis also shows that parental education (both father and mother) does not play a role in expressing interest in a specific field of study. It seems that parental education influences students' decisions to continue their studies in higher education, but without determining their field. The profession of parents is considered an important factor in shaping the future choices of adolescents. Researchers find that adolescents pursue professions similar to those of their fathers or express professional preferences corresponding to or higher than the professional level of the father. However, in some cases the opposite is observed: children whose fathers practice a non-scientific profession tend to choose higher education, a trend that is interpreted as an attempt at upward social mobility. Regarding students' perception of their family's financial situation, it was found that students from low and low to middle economic status are more likely to engage in STEM studies. This is confirmed by most modern research that claims that economically disadvantaged students engage in fields Of great interest to students' decision to continue their studies in higher education is also the financial support from their family during their studies. A large percentage of students who will be financially supported by their parents are more prone to continue their studies in higher education. At the same time, a fairly large percentage of students who will not continue their studies will be forced to financially support their families. Bibliographic data confirm that children from a high socioeconomic level have resources and opportunities that ensure at least their right to study. As a result, they are more comfortable with their decision to pursue higher education. It has also been shown that students who choose STEM fields show a higher degree of self-efficacy than students who choose non-STEM fields. This is because students who [xiii] are inclined to choose STEM studies in higher education show greater self-confidence regarding their abilities in STEM fields. The results of our research confirm the bibliographic studies that correlate student exposure to STEM activities and programs both inside and outside of school with interest in STEM studies in Higher Education. Increased attendance of STEM courses and receiving STEM education increase the likelihood of students expressing interest in engaging in STEM fields in Higher Education, confirming again the principles of the Social Cognitive Career Theory, according to which the student's exposure not only to Mathematics, but also to the Natural Sciences, proves to be even more powerful for the student's future entry into STEM fields. Additionally, the reduced degree of difficulty of students in Mathematics is a predictive factor for engagement in a STEM field in higher education and confirms the Social Cognitive Theory of Career, according to which students' performance and achievements in Mathematics were, until recently, the number one predictive factor for future engagement in studies in STEM fields. Finally, the mobility channel is a predictor of students' interest in STEM studies in Higher Education. The perception of obtaining greater financial rewards, prestige and social status seems to be positively related to the above interest. This is reasonable if we consider that students who choose STEM studies belong to low economic strata, in which the expected results present more external characteristics and play an important role in the decision-making process.

Η κρισιµότερη ίσως περίοδος για τον προσανατολισµό ενός ατόµου προς µια εκπαιδευτική και στη συνέχεια επαγγελµατική κατεύθυνση φαίνεται να είναι πρώτα αυτή της εφηβείας και στη συνέχεια η πρώτη νεότητα. Θεωρητικοί της ανάπτυξης της σταδιοδροµίας τονίζουν τη σηµασία της εν λόγω περιόδου στη θεµελίωση της επαγγελµατικής σταδιοδροµίας. Η επιλογή σπουδών και επαγγελµατικής δραστηριότητας είναι µια από τις σπουδαιότερες αλλά και πιο δύσκολες αποφάσεις στη ζωή του ατόµου. Πολύ περισσότερο, έχει αποκτήσει ιδιαίτερη επικαιρότητα και σηµασία στην εποχή µας, καθώς οι συνεχείς και απρόβλεπτες αλλαγές στην επιστήµη και την τεχνολογία και η ρευστότητα και ευελιξία που χαρακτηρίζουν το οικονοµικό σύστηµα και την αγορά εργασίας, επιβάλλουν στα άτοµα το βραχυπρόθεσµο, το στιγµιαίο. Έτσι, η πορεία της επαγγελµατικής σταδιοδροµίας κάθε νέου (και όχι µόνο) ατόµου αναφέρεται στη διαλεκτική σχέση του µε την εργασία και θεωρείται µια συνεχής πορεία εναλλασσόμενων αποφάσεων που θα διαρκεί ολόκληρη σχεδόν τη ζωή του. Σε αυτό το πλαίσιο του δια βίου προσανατολισμού και δράσης του ατόµου, η πορεία της σταδιοδροµίας απαιτεί µια µέθοδο σχεδιασµού και επανασχεδιασµού. Η διαδικασία επαγγελµατικής επιλογής είναι διαδικασία διαµήκης, δηλαδή µια συνεχής, δια βίου προσπάθεια η οποία αρχίζει από την εφηβεία και την πρώτη νεότητα και δεν τελειώνει παρά µόνο όταν το άτομο αποσυρθεί όχι µόνο από την επαγγελματική αλλά και γενικότερα την κοινωνική ζωή. Στη χώρα µας την περίοδο αυτή καλούνται οι τελειόφοιτοι µαθητές/-τριες Γυµνασίου και οι µαθητές/τριες Α΄ τάξης Γενικού ή Επαγγελµατικού Λυκείου να πάρουν κρίσιµες και σηµαντικές αποφάσεις για το µέλλον τους και να διαµορφώσουν φιλοδοξίες που σε µεγάλο βαθµό έχουν προβλεπτική αξία για τη µελλοντική τους σταδιοδροµία. Η διαµόρφωση φιλοδοξιών και στόχων και, τελικά, οι εκπαιδευτικές και επαγγελµατικές επιλογές υπόκεινται στην επίδραση πολλών παραγόντων και σε ό,τι αφορά το επαγγελµατικό τους µέλλον φαίνεται να επηρεάζονται από τους γονείς τους, το σχολικό περιβάλλον, τους συνοµηλίκους και συµµαθητές τους, τα Μ.Μ.Ε., τα στερεότυπα που προβάλλονται για τα «γυναικεία» και «ανδρικά» επαγγέλµατα, το κοινωνικό γόητρο των επαγγελµατικών δραστηριοτήτων, τις τάσεις που παρουσιάζει η αγορά εργασίας ως προς τις προοπτικές διαφόρων επαγγελµατικών δραστηριοτήτων, ή ακόµη, στις σύγχρονες πολυ-πολιτισµικές κοινωνίες, οι επαγγελµατικές επιλογές και προτιµήσεις φαίνεται να καθορίζονται από την εθνικότητα ή τη φυλή στην οποία ανήκει κάποιος. Επίσης, πολύ σηµαντικό ρόλο φαίνεται να παίζουν τα ατοµικά χαρακτηριστικά όπως η προσωπικότητα, η αυτοεκτίµηση, τα ενδιαφέροντα, τα κίνητρα και οι αξίες των εφήβων. Στη σχετική παγκόσμια βιβλιογραφία ο όγκος των ερευνών που αναφέρονται στον θεωρητικό αυτό προβληµατισµό αναγνωρίζουν ότι το πλήθος των παραγόντων που υπεισέρχονται στη µελέτη αυτού του φαινοµένου – όπως άλλωστε και σε όλα τα φαινόµενα που σχετίζονται µε την ανθρώπινη συµπεριφοράαλλά και ο τρόπος συνδυασµού αυτών των παραγόντων µειώνουν την πιθανότητα εµφάνισης και αποδοχής µιας ολοκληρωµένης και γενικά αποδεκτής θέσης ή θεωρίας. Σε κάθε περίπτωσή ωστόσο, όλοι συγκλίνουν στο ότι η εκτίµηση και απόφαση για µια εκπαιδευτική ή επαγγελµατική επιλογή, από τη µια µεριά υλοποιείται υπό την επίδραση ερεθισµάτων του εξωτερικού περιβάλλοντος στα πλαίσια πολύ διαφορετικά (αντικειµενικά) καταστάσεων και από την άλλη πλευρά, συνδέεται στενά µε τα βιώµατα του ατόµου και αντιµετωπίζεται υποκειµενικά µε διαφόρους τρόπους στο πλαίσιο του εσωτερικού περιβάλλοντός του. Οι επιλογές που αφορούν στη σταδιοδροµία του ατόµου δηλαδή, συνδέονται άµεσα µε προσωπικά στοιχεία αλλά και παραµέτρους από το κοινωνικό του πλαίσιο και δεν αποτελούν απλό αποτέλεσµα µίµησης ή κοινωνικών προτύπων που προέρχονται από ενεργές κατασκευές της πραγµατικότητας, οι οποίες συνδέονται τόσο µε γενικευµένες αναπαραστάσεις όσο και µε τη διαπροσωπική αλληλεπίδραση. Στη βάση αυτή, θεωρήσαµε ότι θα ήταν πολύ σηµαντικό να διερευνηθούν ορισµένοι από τους παράγοντες που διαµορφώνουν την ψυχολογική συγκρότηση των εφήβων, ώστε να αισθάνονται ότι είναι σε θέση, δηλαδή, ότι έχουν τις δυνατότητες, να πάρουν εκπαιδευτικές και επαγγελµατικές αποφάσεις. Μια από τις πιο δηµοφιλείς θεωρητικές προσεγγίσεις στο πλαίσιο µελέτης της σταδιοδροµίας είναι η κοινωνικογνωστική θεωρία για τη σταδιοδροµία (social cognitive career theory), η οποία χρησιµοποιείται ως θεωρητική βάση στην παρούσα ερευνητική εργασία. Η θεωρητική αυτή προσέγγιση αποτελεί ένα επαρκές όσο και σηµαντικό εννοιολογικό και θεωρητικό σχήµα για τη µελέτη των επιδράσεων (και των περιορισµών) προσωπικών και περιβαλλοντικών παραγόντων (παραγόντων πλαισίου) τόσο στο γενικό πλαίσιο της επαγγελµατικής ανάπτυξης του ατόµου όσο και σε συγκεκριµένα σηµεία της διαµόρφωσης των κοινωνικογνωστικών µεταβλητών του ατόµου (όπως των αντιλήψεων αυτοαποτελεσµατικότητας, των προσδοκιών για αποτελέσµατα και των στόχων). Συγκεκριμένα η έρευνα της διατριβής αυτής εστιάζει στη μελέτη των παραγόντων της Κοινωνικογνωστικής Θεωρίας της Σταδιοδρομίας οι οποίοι συμβάλλουν στην ανάπτυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος μαθητών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης προκειμένου να ασχοληθούν με πεδία σπουδών STEM στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Διευκρινίζεται επίσης ότι σπουδές σε πεδία STEM θεωρούνται η φοίτηση στην Ιατρική, στις Σχολές Ιατρικής και Νοσοκομειακής Υποστήριξης, στις Σχολές Φυσικών Επιστημών και τα Μαθηματικά (όπως Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Στατιστική, Επιστήμες Η/Υ), καθώς και η φοίτηση στη Γεωπονική, τις Πολυτεχνικές Επιστήμες και την Αρχιτεκτονική. Από τους παράγοντες που προβλέπουν την ενασχόληση σε πεδίο STEM με βάση την Κοινωνικογνωστική Θεωρία Σταδιοδρομίας μελετώνται κυρίως οι παρακάτω ανεξάρτητες μεταβλητές: το φύλο (το οποίο ανήκει στα προσωπικά στοιχεία του μαθητή), το κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο του μαθητή και η αντιλαμβανόμενη κοινωνική υποστήριξη του άμεσα και έμμεσα κοινωνικού περιβάλλοντος του μαθητή (τα οποία ανήκουν στους περιβαλλοντικούς παράγοντες και συγκεκριμένα στους παράγοντες της ευνοϊκότητας του πλαισίου), τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και η αυτοαποτελεσματικότητα (που ανήκουν στους γνωστικούς μηχανισμούς του ατόμου), οι μαθησιακές εμπειρίες (δηλαδή η έκθεση του [vii] μαθητή σε δράσεις και προγράμματα STEM εντός και εκτός σχολείου, αλλά και τα επιτεύγματα και η επίδοση του μαθητή στο σχολείο κατά την εμπλοκή του σε μαθήματα STEM). Στην έρευνα συμμετείχαν 301 μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι οποίοι φοιτούν σε δημόσια σχολεία στην πόλη του Πειραιά. Τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου, το οποίο συμπληρώθηκε ανώνυμα από τους μαθητές. Τα ευρήματα της έρευνας απέδειξαν πως επαρκώς υποστηρίζονται οι αρχές της Κοινωνικογνωστικής Θεωρίας της Σταδιοδρομίας. Οι μαθησιακές εμπειρίες, η έκθεση του μαθητή σε δραστηριότητες STEM τόσο στο σχολικό περιβάλλον όσο και εκτός αυτού φαίνεται να σχετίζονται θετικά με την ανάπτυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος για επιλογή σπουδών που ανήκουν σε πεδίο STEM. Το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο της οικογένειας αποδεικνύεται ότι υποστηρίζει μόνο την απόφαση του μαθητή να συνεχίσει τις σπουδές του μετά το Λύκειο και δε φαίνεται να προσδιορίζει το ενδιαφέρον του για ενασχόλησή του με σπουδές που ανήκουν σε πεδίο STEM ή μη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και η αυτοαποτελεσματικότητα σχετίζονται θετικά με τη διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για σπουδές των πεδίων STEM στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με βάση τα ευρήματα της διατριβής αυτής προκύπτει ότι ο παράγοντας του φύλου δεν παίζει ρυθμιστικό παράγοντα, ο οποίος καθορίζει την εκδήλωση ενδιαφέροντος μαθητών για ενασχόληση σπουδών, τα οποία έγκεινται σε πεδία STEM. Παρόλο που η πληθώρα των βιβλιογραφικών δεδομένων συνηγορούν ότι υπάρχει υπο-αντιπροσώπευση των κοριτσιών όσον αφορά την ενασχόληση με αυτά τα πεδία, κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται στη μελέτη αυτή. Ωστόσο στην Ελλάδα δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές όσον αφορά την επίδοση των αγοριών και των κοριτσιών στις Φυσικές Επιστήμες και τα Μαθηματικά. Οι Έλληνες έφηβοι εμφανίζουν τις ίδιες περίπου δεξιότητες όσον αφορά τα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα. Η σχεδόν ίδια επίδοση των αγοριών και των κοριτσιών στα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα βέβαια δε δηλώνει και την προτίμησή τους σε ό,τι αφορά το πεδίο σπουδών με το οποίο θα ασχοληθούν, ωστόσο αποτελεί έναν δείκτη για τις ικανότητες και δεξιότητές τους. Οι τελευταίες με βάση την Κοινωνικογνωστική Θεωρία της Σταδιοδρομίας σε συνδυασμό με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες και τις μαθησιακές εμπειρίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη των γνωστικών μηχανισμών του ατόμου και από εκεί και πέρα στην εκδήλωση του ενδιαφέροντος. Δεν πρέπει εξάλλου να λησμονούμε ότι το άτομο ασχολείται με εκείνες τις δραστηριότητες στις οποίες παρουσιάζει υψηλό βαθμό αυτεπάρκειας κι αυτοαποτελεσματικότητας. Από τη λογαριθμιστική επίσης ανάλυση προκύπτει ότι η γονεϊκή μόρφωση (τόσο του πατέρα όσο και της μητέρας) δεν παίζει ρόλο στην εκδήλωση ενδιαφέροντος για κάποιο συγκεκριμένο πεδίο σπουδών. Φαίνεται πως η γονεϊκή μόρφωση επηρεάζει την απόφαση των μαθητών να συνεχίσουν σπουδές στην ανώτερη εκπαίδευση, χωρίς όμως να προσδιορίζει το πεδίο τους. Το επάγγελµα των γονέων θεωρείται σηµαντικός παράγοντας στη διαµόρφωση των µελλοντικών επιλογών των εφήβων Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι οι έφηβοι επιδιώκουν επαγγέλµατα παρόµοια µε αυτά των πατέρων τους ή εκφράζουν επαγγελµατικές προτιµήσεις αντίστοιχες ή υψηλότερες από το επαγγελµατικό επίπεδο του πατέρα Όµως σε ορισµένες περιπτώσεις παρατηρείται και το αντίθετο: παιδιά που ο πατέρας τους ασκεί κάποιο µη επιστηµονικό επάγγελµα, τείνουν να επιλέγουν ανώτατες σχολές, τάση που ερµηνεύεται ως προσπάθεια κοινωνικής κινητικότητας προς τα άνω. Όσον αφορά την αντίληψη των μαθητών για την οικονομική οικογενειακή τους κατάσταση, διαπιστώθηκε ότι οι μαθητές που ανήκουν σε χαμηλή και χαμηλή προς μέση οικονομική κατάσταση εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να ασχοληθούν με σπουδές STEM. Κάτι τέτοιο επιβεβαιώνουν οι περισσότερες σύγχρονες έρευνες που υποστηρίζουν ότι οι οικονομικά μειονεκτούνες ασχολούνται με πεδία Μεγάλο επίσης ενδιαφέρον για την απόφαση των μαθητών να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση παρουσιάζει η οικονομική υποστήριξη από την οικογένειά τους κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών που θα υποστηριχθούν οικονομικά από τους γονείς τους είναι πιο επιρρεπείς στο να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ταυτόχρονα, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό μαθητών που δεν θα συνεχίσουν τις σπουδές τους θα αναγκαστούν να στηρίξουν οικονομικά τις οικογένειές τους. Τα βιβλιογραφικά δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι τα παιδιά από υψηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο διαθέτουν πόρους και ευκαιρίες που εξασφαλίζουν τουλάχιστον το δικαίωμά τους να σπουδάσουν. Ως αποτέλεσμα, είναι πιο άνετα με την απόφασή τους να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Απεδείχθη επίσης ότι οι μαθητές που επιλέγουν πεδία STEM παρουσιάζουν μεγαλύτερο βαθμό αυτοαποτελεσματικότητας από ό,τι οι μαθητές, οι οποίοι επιλέγουν nonSTEM πεδία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μαθητές με τάση να επιλέξουν σπουδές STEM στην τριτοβάθμια παρουσιάζουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση όσον αφορά τις ικανότητές τους για STEM πεδία. Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής επιβεβαιώνουν τις βιβλιογραφικές μελέτες που συσχετίζουν την έκθεση του μαθητή σε δράσεις και προγράμματα STEM τόσο εντός όσο και εκτός σχολείου με εκδήλωση ενδιαφέροντος για σπουδές STEM στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η αυξημένη παρακολούθηση μαθημάτων των κλάδων STEM και η λήψη εκπαίδευσης STEM αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης ενδιαφέροντος των μαθητών για ενασχόληση με πεδία STEM στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, επιβεβαιώνοντας και πάλι τις αρχές της Κοινωνικογνωστικής Θεωρίας της Σταδιοδρομίας, βάσει της οποίας η έκθεση του μαθητή όχι μόνο στα Μαθηματικά, αλλά και τις Φυσικές Επιστήμες, αποδεικνύεται ακόμη πιο ισχυρή για τη μελλοντική είσοδο του μαθητή σε πεδία STEM. Επιπρόσθετα ο μειωμένος βαθμός δυσκολίας των μαθητών στα Μαθηματικά αποτελεί παράγοντα πρόβλεψης για ενασχόληση με πεδίο STEM στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και επιβεβαιώνει την Κοινωνικογνωστική Θεωρία της Σταδιοδρομίας, βάσει της οποίας η επίδοση και τα επιτεύγματα των μαθητών στα Μαθηματικά, αποτελούσαν μέχρι πρότινος τον υπάριθμόν έναν παράγοντα πρόβλεψης για μελλοντική ενασχόληση με σπουδές σε πεδία STEM. Τέλος ο μοχλός κινητικότητας αποτελεί μεταβλητή πρόβλεψης εκδήλωσης ενδιαφέροντος μαθητών για σπουδές STEM στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η αντίληψη απόκτησης μεγαλύτερων οικονομικών [ix] απολαβών, κύρους και κοινωνικού status φαίνεται να σχετίζονται θετικά με το παραπάνω ενδιαφέρον. Κάτι τέτοιο είναι εύλογο αν αναλογιστούμε ότι οι μαθητές, οι οποίοι επιλέγουν σπουδές STEM ανήκουν σε χαμηλά οικονομικά στρώματα, στα οποία τα προσδοκώμενα αποτελέσματα παρουσιάζουν πιο εξωτερικά χαρακτηριστικά και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία λήψης απόφασης.