Η σημασία της χρόνιας καρδιοαναπνευστικής άσκησης στην ανάπτυξη του οξειδωτικού stress σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χρόνια περιοδική αιμοκάθαρση με τεχνητό νεφρό

Abstract

INTRODUCTION: Chronic Kidney Disease (CKD) affects 8-16% of the adult population. End Stage Renal Disease (ESRD) is related to 87% to hemodialysis (HD). ESRD patients under HD experience intense changes of redox status and systemic inflammation.AIM: This study aimed at investigating the efficacy of a 6-month intradialytic cardiopulmonary exercise training program on Redox Status (RS), inflammation, physical, functional performance and quality of life in patients with ESRD. MATERIAL AND METHOD: Twenty four HD patients were included in the study. Patients were assigned randomly to either an intradialytic Training (bedside cycling) Group (TG, N=12) or a Control Group (CG, N=12). TG was participating in the cardiopulmonary exercise program thrice/week during the HD session for 6 months while CG was just performing the HD session. Duration and intensity of the exercise was increasing gradually during the period of 6 months according to the tolerance of each patient. Anthropometrics [Body Mass (BM) and Height, Body Mass Index (BMI), body composition], physical performance (VO2peak), functional capacity [North Staffordshire Royal Infirmary (NSRI) walk test, Sit-to-Stand-60 (STS-60) test, quality of life (Short Form-36 /SF-36) as well as RS [thiobarbituric acid reactive substances (TBARS), protein carbonyls (PC), reduced (GSH) and oxidized (GSSG) glutathione, GSH/GSSG, total antioxidant capacity (TAC), catalase activity (CAT)] and high-sensitivity C-reactive protein (hs-CRP) were assessed at baseline and after the 6-month intervention. RESULTS: Twenty patients (10 in each group) completed the 6 month cardiopulmonary exercise training program. Peak oxygen consumption (VO2peak) increased by 15,3% only in TG (p<0.05). Performance in NSRI, STS-60 improved by 7,69% (p<0.05) and 12,56 (p<0.05) respectively only in TG, while quality of life (SF-36) appeared statistically important significance by 4% in TG. Exercise training reduced TBARS (by 42,95%) (p<0.05), PC (by 43,19%) (p<0.05) and hs-CRP (by 14,9%) (p<0.05) and elevated GSH (by 51,93%), (p<0.05), GSH/GSSG ratio (by 51,13%) (p<0.05), TAC (by 59,47%) (p<0.05) and CAT (by 15,07%) (p<0.05). CONCLUSION: These findings suggest that engagement in chronic intradialytic cardiovascular exercise alters RS, reduces inflammation and improves performance in patients with ESRD.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ), υπολογίζεται ότι προσβάλλει το 8-16% του ενήλικου πληθυσμού. Η Τελικού Σταδίου Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΤΣΧΝΝ), σχετίζεται σε ποσοστό 87% με την αιμοκάθαρση. Οι ασθενείς με ΤΣΧΝΝ υπό αιμοκάθαρση βιώνουν έντονες μεταβολές της οξειδοαναγωγικής κατάστασης και συστηματική φλεγμονή. ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει την αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος καρδιοαναπνευστικής άσκησης διάρκειας 6 μηνών το οποίο εκτελείται κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης, ως προς τις μεταβολές της οξειδοαναγωγικής κατάστασης και της φλεγμονής, καθώς επίσης και ως προς την επίδραση στη φυσική, λειτουργική κατάσταση και στην ποιότητα ζωής των συγκεκριμένων ασθενών. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Είκοσι τέσσερις ασθενείς με ΤΣΧΝΝ υπό αιμοκάθαρση, συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη. Οι συμμετέχοντες εντάχθηκαν τυχαιοποιημένα σε μία από τις δύο ομάδες: Α) Ομάδα Παρέμβασης (ΟΠ, Ν = 12) και Β) Ομάδα ελέγχου (ΟΕ, Ν = 12). Η ΟΠ συμμετείχε στο πρόγραμμα καρδιοαναπνευστικής προπόνησης, με συχνότητα 3 προπονήσεις ανά εβδομάδα, για 6 μήνες, κατά τη διάρκεια των συνεδριών αιμοκάθαρσης. Η ένταση και η διάρκεια των προπονήσεων αυξάνονταν προοδευτικά στο διάστημα της 6μηνης παρέμβασης, σύμφωνα με την ανοχή του κάθε ασθενή στην άσκηση. Η ΟΕ συμμετείχε μόνο στις συνεδρίες αιμοκάθαρσής Πριν και μετά την 6μηνη παρέμβαση όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε αξιολόγηση των ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών (ΣΒ, ύψος, ΔΜΣ, σύσταση σώματος), της φυσικής κατάστασης (VO2peak), της λειτουργικής ικανότητας (δοκιμασίες NSRI και STS-60) και της ποιότητας ζωής (SF-36). Επίσης υποβλήθηκαν σε αιμοληψία για την αξιολόγηση δεικτών οξειδωτικού στρες (TBARS,PC), φλεγμονής (hs-CRP) και της αντιοξειδωτικής ικανότητας (CAT, GSH, GSSG, λόγος GSH/GSSG, TAC). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από το σύνολο των ασθενών οι 20 τελικά (10 από κάθε ομάδα) ολοκλήρωσαν την 6μηνη προπονητική παρέμβαση. Μετά από αυτήν παρατηρήθηκε αύξηση της VO2peak στην ΟΠ κατά 15,3% (p<0,05), βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας επίσης στην ΟΠ μέσω των δοκιμασιών NSRI κατά 7,69%, (p<0,05) και STS-60 κατά 12,56%, (p<0,05), ενώ ως προς την ποιότητα ζωής (SF-36) παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντικά αύξηση κατά 4% στην ΟΠ. Αναφορικά με τους δείκτες οξειδοαναγωγικής κατάστασης, η άσκηση επέφερε μείωση των TBARS κατά 42,95%, (p<0,05), των PC κατά 43,19%, (p<0,05) και του δείκτη φλεγμονής hs-CRP κατά 14,9%, (p<0,05), ενώ η GSH παρουσίασε αύξηση κατά 51,93%, (p<0,05), όπως επίσης και ο λόγος GSH/GSSG κατά 51,13%, (p<0,05), η TAC αυξήθηκε κατά 59,47%, (p<0,05) επίσης στην ίδια ομάδα ενώ τέλος και η CAT παρουσίασε αύξηση μετά την άσκηση κατά 15,07%, (p<0,05).ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ : Σύμφωνα με τα παραπάνω ευρήματα, η χρόνια καρδιοαναπνευστική άσκηση κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης φαίνεται ότι επιδρά θετικά στην οξειδοαναγωγική κατάσταση των ασθενών, μειώνει τη φλεγμονή και βελτιώνει τη φυσική και λειτουργική κατάσταση των ασθενών με υπό αιμοκάθαρση ΤΣΧΝΝ.