Δομική εγκυρότητα και αξιοπιστία νέου δείκτη αξιολόγησης καλαθοσφαιριστών υψηλού επιπέδου

Abstract

In the study of the modern form of the game of basketball there have been done many efforts to evaluate the basketball player’s performance. Work have been done from different institutions (universities, professional teams, media groups). Limited are the studies with data stemming from European competitions. The sample of this dissertation consists from statistical data of players that participated in the top clubs’ championship in Europe, Euroleague Basketball during the seasons 2016-17 and 2017-18. The Total Performance Index (TPI) was constructed. This index consists of the offensive and defensive part. In the offensive segment are incorporated three factors. The first is a parameter of shooting accuracy (points being scored over the points that could have been scored should the individual made all his/her shots). The second is the economy, through the control of assists and turnovers. Finally, the volume of points scored was also taken into account. The rebounds are connected with the team efficiency and are also calculated into the equation. In the defensive part two parameters are used. One is the possibility of production of points in the offense through immediate regain of the possession. The other parameter comes from the estimation of the points scored from the opponent team while the individual was in the game. This index was later compared with the index that Euroleague Basketball uses to evaluate players’ performance, Performance Index Rating (PIR). Firstly, the correlation of TPI to PIR is studied. Then, the connection of TPI to the explanation of a team’s winning percentage is examined. Finally, the correlation of the values of the indexes in players that played both seasons was assessed. This happened in both the occasion a player played for the same team in both seasons or not. In all cases of comparisons TPI functions more explanative than PIR.

Στη μελέτη της σύγχρονης μορφής του αθλήματος της καλαθοσφαίρισης έχουν υπάρξει πολλές προσπάθειες για αξιολόγηση της απόδοσης του καλαθοσφαιριστή. Εργασίες έχουν εκπονηθεί από διαφορετικούς φορείς. Ελάχιστες είναι οι μελέτες που χρησιμοποιούν δεδομένα από τον ευρωπαϊκό χώρο. Το δείγμα της συγκεκριμένης διατριβής αποτελείται από τα στατιστικά δεδομένα αθλητών που συμμετείχαν στο κορυφαίο διασυλλογικό πρωτάθλημα στην Ευρώπη, την Ευρωλίγκα (Euroleague Basketball) κατά τις αγωνιστικές περιόδους 2016-2017 και 2017-2018. Ακολούθως, κατασκευάζεται ο Δείκτης Συνολικής Απόδοσης (ΔΣΑ). Ο δείκτης αυτός αποτελείται από το επιθετικό και το αμυντικό τμήμα. Στο επιθετικό μέρος συνυπολογίζονται η αποτελεσματικότητα στην εκτέλεση, μέσω της χρήσης ενός παράγοντα ευστοχίας (πόντοι που έχουν επιτευχθεί προς δυνητικά μέγιστο αριθμό πόντων σύμφωνα με τις προσπάθειες για σουτ), η οικονομία, μέσω του ελέγχου τελικών μεταβιβάσεων και λαθών και ο όγκος, μέσω των πόντων που έχουν επιτευχθεί. Οι ανακτήσεις των αναπηδήσεων για έναν παίκτη συνδέονται με την αποτελεσματικότητα της ομάδας και συνυπολογίζονται και αυτές. Στο αμυντικό μέρος υπολογίζονται δύο παράγοντες: η δυνατότητα για παραγωγή πόντων στην επίθεση μέσα από άμεση ανάκτηση κατοχής και οι κατά προσέγγιση πόντοι που δέχεται ένας αγωνιζόμενος. Στη συνέχεια, ο νέος δείκτης συγκρίνεται, βάση βιβλιογραφικών κριτηρίων, με τον δείκτη αξιολόγησης αθλητών που χρησιμοποιείται από την διοργανώτρια αρχή του πρωταθλήματος, Δείκτη Αξιολόγησης Απόδοσης (Performance Index Rating – PIR). Πρώτα ελέγχεται κατά πόσο ο νέος δείκτης συσχετίζεται με τον PIR. Έπειτα ερευνάται κατά πόσο συνδέεται ο δείκτης με την εξήγηση του ποσοστού νίκης της κάθε ομάδας. Τέλος εξετάζεται η συσχέτιση των τιμών στον δείκτη σε παίκτες που συμμετείχαν και στις δύο περιόδους τόσο στην περίπτωση που αγωνίστηκαν στην ίδια ομάδα, όσο και αν αγωνίστηκαν σε διαφορετικές. Σε όλες τις περιπτώσεις της σύγκρισης ο ΔΣΑ λειτουργεί πιο επεξηγηματικά από τον PIR.