Ψηφιακά εκπαιδευτικά περιβάλοντα ως μέσο ανάπτυξης δεξιοτήτων στην καλαθοσφαίριση

Abstract

In modern knowledge-based economies and societies, creativity is a necessary requirement for the human being due the complexities that occur around. Its recognition, in all the aspects, is timely and interesting. The cultivation of the pupils' creative thinking, through all the cognitive subjects, is considered as a prerequisite for the present and the future of education and actually, it appears as an objective on both Greek and European Curriculums. However, the impact of the computers, in general, and the Information and Communication Technologies (ICT), and their environments on the pupil’s creative thinking has not been studied. Especially on the cognitive subject of Physical Education (PE), there has been none research, worldwide, that had studied the influence of ICT on the student' s divergent movement ability (DMA), which DMA is a part of motor creativity, when the ICT are implicated for a series of negative effects that deal with person's physical activity such as the sedentary life and other health risk factors. The present study aimed to examine firstly, the effect of computer use (CU) on the DMA of pupils aged 10-13 years and secondly, the implementation of a Digital Learning Environment (DLE) on the pupils of the sixth grade of the ES during a period of three different school years. The DLE, as a specialized form of CU, had basketball content and the de Bono's six thinking hats concept had been selected as the educational approach. The DLE applied "within the lesson" and "out of the lesson" of PE. The influence of the DLE on DMA as well as on the selected basketball skills (BS) was studied. At the two phases of the research, the questionnaires of CU, Physical Activity (PA) and Computer Attitudes were used to figure out the performance of pupils. In order to determinate the pupils’ DMA, at both phases of the research the test of Divergent Movement Ability test was performed. In addition, at the second phase of the research, the Heidelberger Basketball Test was used for the evaluation of the pupils’ performance in each one of the selected BS. The effectiveness of the educational approaches was evaluated through the quantitative data which collected from the DMA and basketball tests. On the first phase of the research, 965 pupils, aged 10 to 13, took part (489 boys and 476 girls). During the three-years implementation of the DLE, a total of 131 pupils of sixth grade (62 boys and 69 girls) were distributed to the two experimental groups: the "within the lesson" and "out of the lesson" as well as to the control group, while each experimental group were subdivided into three subgroups (one per school year). The duration of the experimental process was eight weeks per school year. As multiple data collection procedures were used, multiple analysis techniques were also implemented for the best interpretation of the study's results using descriptive and inferential statistics. According to the results, the pupils that use computers were overwhelmingly more than those who didn’t use. The scheme of computer use, and computer use itself were influenced by socio-economic factors and it confirmed the "digital divide" between Greek and foreign pupils as well as among pupils who lived in the city and the village. The Computer Use Level (CUL) was increasing with age. As the student enlightenment was enhanced in computers up to the high level of CUL, the higher performance was achieved by the students on the DMA test. The implementation of the DLE "within the lesson" and "out of the lesson" was, by itself, an autonomous, valid, and reliable educational approach. All the groups improved their BS performance. These performances remained a month after the end of the experimental procedure. No significant differences were noted between the control group and the "within the lesson" group and between the "within the lesson" and "out of the lesson" group in individual BS. The overall performance on motor fluency and motor flexibility of the "out of the lesson" and "within the lesson" groups were not significant. These performances were also being still a month after the end of the experimental procedure. In conclusion, it is argued that the use of the DLE on PE had positively influenced the pupil’s DMA while it did not negatively affect the cultivation of the selected BS of the research.

Η δημιουργικότητα θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση προσαρμογής του ανθρώπου στην πολυπλοκότητα που εμφανίζεται στις σύγχρονες κοινωνίες της οικονομίας και της πληροφορίας. Η ανίχνευση της σε όλες τις εκφάνσεις της είναι επίκαιρη και ενδιαφέρουσα. Η καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης των μαθητών, μέσω όλων των γνωστικών αντικειμένων, θεωρείται προϋπόθεση για το παρόν και το μέλλον της εκπαίδευσης και εμφανίζεται στα Ελληνικά και Ευρωπαϊκά Αναλυτικά Προγράμματα (ΑΠ). Παρόλα αυτά, δεν έχει διερευνηθεί η επίδραση των υπολογιστών, γενικότερα, των Νέων Τεχνολογιών (ΝΤ), και των περιβαλλόντων τους πάνω στη δημιουργική σκέψη των μαθητών/μαθητριών. Ειδικότερα, στο αντικείμενο της Φυσικής Αγωγής (ΦΑ) δεν έχει προηγηθεί, σε παγκόσμιο επίπεδο, καμιά έρευνα που να έχει ερευνήσει την επίδραση των ΝΤ στην αποκλίνουσα κινητική ικανότητα (ΑΚΙ) των μαθητών, μέρος της κινητικής δημιουργικότητας, όταν μάλιστα οι ΝΤ ενοχοποιούνται για μια σειρά αρνητικών επιδράσεων που έχουν να κάνουν με τη φυσική δραστηριότητα (ΦΔ) του ατόμου όπως η καθιστική ζώη και άλλοι παραγόντες υψηλού κινδύνου για την υγεία. Σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση αρχικά της επίδρασης της χρήσης υπολογιστή (ΧρΥπ) στην ΑΚΙ μαθητών/μαθητριών αλλά και η εφαρμογή ενός Ψηφιακού Περιβάλλοντος Μάθησης (ΨΠΜ) με περιεχόμενο την καλαθοσφαίριση και εκπαιδευτική προσέγγιση την μέθοδο των έξι καπέλων της σκέψης του de Bono σε τρία διαφορετικά σχολικά έτη, ως μια μορφή εξειδικευμένης χρήσης υπολογιστή, «μέσα στο μάθημα» και «έξω από το μάθημα» της ΦΑ καθώς επίσης και η επίδραση του ΨΠΜ τόσο στην ΑΚΙ όσο και σε επιλεγμένες δεξιότητες καλαθοσφαίρισης (ΚΔ) των μαθητών της έκτης τάξης ΔΣ.. Στις δύο φάσεις της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν τα αντίστοιχα ερωτηματολόγια της ΧρΥπ, της ΦΔ και των στάσεων ως προς τους υπολογιστές προκειμένου να προσδιοριστούν οι επιδόσεις των μαθητών/μαθητριών. Για τον προσδιορισμό της ΑΚΙ των μαθητών/μαθητριών και στις δύο φάσεις της έρευνας εκτελέστηκε η δοκιμασία της Αποκλίνουσας Κινητικής Ικανότητας. Επίπροσθετα, στη δεύτερη φάση της έρευνας χρισιμοποιήθηκε η δέσμη δοκιμασιών καλαθοσφαίρισης της Χαϊλδεμβέργης για την αξιολόγιση των επιδόσεων των μαθητών/μαθητριών σε κάθε μια από τις επιλεγμένες ΚΔ. Η αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών προσσεγίσεων αξιολογήθηκε μέσω ποσοτικών δεδομένων των δοκιμασιών της ΑΚΙ και ΦΔ. Στην πρώτη φάση της έρευνας πήραν μέρος 965 μαθητές/μαθήτριες 10 έως 13 χρόνων (489 αγόρια και 476 κορίτσια). Στην τριετή εφαρμογή του ΨΠΜ πήραν μέρος συνολικά 131 μαθητές/μαθήτριες της έκτης τάξης ΔΣ (62 αγόρια και 69 κορίτσια) κατανεμημένα στις δύο πειραματικές ομάδες «μέσα στο μάθημα» και «έξω από το μάθημα») και την ομάδα ελέγχου ενώ, κάθε πειραματική ομάδα υποδιαιρούνταν σε τρείς υποομάδες (μία ανά σχολικό έτος). Η διάρκεια της πειραματικής διαδικασίας ήταν οκτώ βδομάδες ανά σχολικό έτος. Καθώς χρησιμοποιήθηκαν πολλαπλές διαδικασίες συλλογής των δεδομένων, χρησιμοποιήθηκαν επίσης και πολλαπλές μεθοδολογίες ανάλυσεις για την καλύτερη παρουσίαση και ερμηνεία των αποτελέσματων χρησιμοποιώντας περιγραφικές και επαγωγικές μεθόδους στατιστικής. Από τα αποτελέσματα φάνηκε πως οι μαθητές/μαθήτριες που χρησιμοποιούσαν υπολογιστές ήταν συντριπτικά περισσότεροι από αυτούς που δεν χρησιμοποιούσαν. Ο τρόπος και η ΧρΥπ επηρεάζονταν από κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες και επιβεβαιωνόταν το «ψηφιακό χάσμα» μεταξύ ελλήνων και αλλοδαπών μαθητών καθώς επίσης και μεταξύ μαθητών που διαμέναν στην πόλη και το χωριό. Το Επίπεδο Χρήσης Υπολογιστή (ΕΧρΥπ) αυξανόταν με την ηλικία. Όσο ενισχύονταν η εντρύφηση των μαθητών/μαθητριών στους υπολογιστές έως και το υψηλό ΕΧρΥπ, τόσο υψηλότερη επίδοση επιτύγχαναν οι μαθητές/μαθήτριες στις δοκιμασίες της ΑΚΙ. Οι εφαρμογές του ΨΠΜ «μέσα στο μάθημα» και «έξω από το μάθημα» αποτελούσαν, η κάθε μία ξεχωριστά, αυτόνομη, έγκυρη, και αξιόπιστη εκπαιδευτική προσεγγίση. Όλες οι ομάδες βελτίωσαν τις επιδόσεις τους στις ΚΔ. Οι επιδόσεις αυτές διατηρούνταν μετά το πέρας της πειραματικής διαδικασίας. Μη στατιστικά σημαντικές διαφορές επισημάνθηκαν μεταξύ της ομάδας ελέγχου και της ομάδας «μέσα στο μάθημα» και μεταξύ της ομάδας «μέσα στο μάθημα» και «έξω από το μάθημα» σε μεμονωμένες ΚΔ. Οι ομάδες εφαρμογής του ΨΠΜ «έξω από το μάθημα» και «μέσα στο μάθημα» δεν παρουσιάζαν διαφορετικές συνολικές επιδόσεις κινητικής ευχέρειας και κινητικής ευελιξίας. Οι επιδόσεις αυτές διατηρούνταν μετά το πέρας της πειραματικής διαδικασίας. Συμπερασματικά υποστηρίζεται πώς η χρήση του ΨΠΜ επηρέασε θετικά την ΑΚΙ των μαθητών/μαθητριών ενώ δεν επηρέασε αρνητικά την καλλιέργεια των ΚΔ που εξετάστηκαν στην μελέτη.