Η επίδραση των στατικών και δυναμικών διατάσεων στα βιομηχανικά χαρακτηριστικά της μυϊκής δύναμης, της αλτικής ικανότητας και της ταχύτητας στην πετοσφαίριση

Abstract

The aim of the present study was to investigate the effect of a dynamic and static stretching program, three times a week for 6 weeks, on the kinematic, dynamic and electromyographic characteristics of the legs and on the speed. The sample consisted of 42 healthy physical education students, former amateur volleyball players, aged 21.48 ± 1.851 years, height 1.821 ± 0.064 m, body weight 81.229 ± 9.310 kg and training age 8,15 ± 3,174 years. The participants were randomly divided into three groups, of which the first was performing dynamic stretching, the second static and the third was the control group. Initial and final measurements performed in the laboratory of Neuro Mechanics of the Department of Physical Education and Sports Sciences of Serres, for the kinematic, dynamic and electromyographic characteristics, at the maximum isometric, concentric and eccentric force, on the isokinetic dynamometer, at the vertical jumps of 90 degrees and the drop jumps of 20 and 40 cm, on the force plate. 4,5 and 9 meter sprint and countermovement and squat block jumps, field tests performed in the volleyball court, at a separate day. The evaluation of the kinematic characteristics was carried out with the APAS program, of the dynamic and electromyographic characteristics with Bioware, Bioanalysis, mat lab and of the velocity with a dual beam of photocells, (Autonics Beam Sensor BL5M - MFR). Repeated measurements variance analysis, independent and dependent sample T-tests, and significance level p <0.05, were used. Results remained unchanged in the control group. The dynamic stretching program improved significantly the flexibility at the maximum concentric and eccentric isokinetic force, at the squat jump and drop jumps of 20 and 40 centimeters height, at the squat and countermovement block jumps, as well as the height, the maximum speed and take-off speed, at the block jumps. The static stretching program improved significantly the flexibility, at the maximum concentric force, at the squat jump and 40 cm height drop jump, at the squat and countermovement block jumps, but no change was observed to the height of the block jumps, while the maximum and take-off velocity decreased at the block jumps. On the dynamic characteristics, the dynamic stretching group showed significant improvement at the maximum isometric, concentric and eccentric isokinetic force, as well as at the squat jump and 20 and 40 cm height drop jump. Instead, the static stretching group showed no improvements on dynamic characteristics. On the dynamic stretching group electromyographic characteristics at the maximum isometric, concentric and eccentric isokinetic force, as well as at the squat jump and 20 and 40 cm height drop jumps, significant improvements were found. The static stretching group electromyographic characteristics, at peak concentric isokinetic force for the biceps femoris muscle maximum electromyographic value, during the activation and for the gastrocnemius muscle RMS at the squat jump, during preactivation, improved significantly. Finally, the 4.5 and 9 meters maximum velocity reduced significantly the contact time in both teams. It is concluded that both stretching techniques have a positive effect on former amateur volleyball players' flexibility, but dynamic stretching technique clearly superior to static, on dynamic and electromyographic features, when both techniques are performed 3 times per week, for one and a half months, under the same conditions, as defined in the design of the study.

Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθεί η επίδραση ενός προγράμματος δυναμικών και στατικών διατάσεων, 3 φορές την εβδομάδα για 6 εβδομάδες, στα κινηματικά, δυναμικά και ηλεκτρομυογραφικά χαρακτηριστικά των κάτω άκρων και στην ταχύτητα. Το δείγμα αποτέλεσαν 42 υγιείς φοιτητές φυσικής αγωγής, πρώην ερασιτέχνες πετοσφαιριστές, ηλικίας 21,48±1,851 ετών, αναστήματος 1,821±0,064 m, σωματικού βάρους 81,229 ±9,310 kg και προπονητικής ηλικίας 8,15±3,174 ετών. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε τρεις ομάδες, όπου η πρώτη εκτελούσε δυναμικές διατάσεις, η δεύτερη στατικές και η τρίτη αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου. Έγιναν αρχικές και τελικές μετρήσεις στο εργαστήριο Νευρομηχανικής του ΤΕΦΑΑ Σερρών, για τα κινηματικά, δυναμικά και ηλεκτρομυογραφικά χαρακτηριστικά, στη μέγιστη ισομετρική, σύγκεντρη και έκκεντρη δύναμη, στο ισοκινητικό δυναμόμετρο, τα κατακόρυφα άλματα από ημικάθισμα 90 μοιρών και από πτώση 20 και 40 εκατοστών, στο δυναμοδάπεδο. Εκτελέστηκαν δοκιμασίες πεδίου στο σπριντ 4,5 και 9 μέτρων και άλματα μπλοκ με υποχωρητική κίνηση και από ημικάθισμα μέσα στο γήπεδο πετοσφαίρισης σε ξεχωριστή μέρα. Η αξιολόγηση των κινηματικών χαρακτηριστικών πραγματοποιήθηκε με το πρόγραμμα APAS, των δυναμικών και ηλεκτρομυογραφικών με τα προγράμματα ανάλυσης Bioware, Bioanalysis, mat lab και της ταχύτητας με διπλή δέσμη φωτοκυττάρων (Autonics Beam Sensor BL5M-MFR). Έγινε ανάλυση διακύμανσης με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις, τεστ ανεξάρτητων και εξαρτημένων δειγμάτων και ως επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε το p≤0.05. Τα αποτελέσματα παρέμειναν αμετάβλητα στην ομάδα ελέγχου. Στα κινηματικά χαρακτηριστικά της ομάδας των δυναμικών διατάσεων βελτιώθηκε σημαντικά η ευκαμψία στη μέγιστη σύγκεντρη και έκκεντρη ισοκινητική δύναμη, στο άλμα από ημικάθισμα, από πτώση ύψους 20 και 40 εκατοστών, στο άλμα μπλοκ από ημικάθισμα και με υποχωρητική κίνηση, όπως και το ύψος, η μέγιστη ταχύτητα και η ταχύτητα απογείωσης στο άλμα μπλοκ. Στην ομάδα των στατικών διατάσεων βελτιώθηκε σημαντικά η ευκαμψία στη μέγιστη σύγκεντρη δύναμη, στα άλματα από ημικάθισμα και από πτώση 40 εκατοστών και στο άλμα μπλοκ από ημικάθισμα και με υποχωρητική κίνηση, αλλά δεν παρατηρήθηκε καμία μεταβολή στο ύψος των αλμάτων μπλοκ, ενώ μειώθηκε η μέγιστη ταχύτητα και η ταχύτητα απογείωσης στο άλμα μπλοκ. Στα δυναμικά χαρακτηριστικά της ομάδας των δυναμικών διατάσεων βρέθηκε σημαντική βελτίωση στη μέγιστη ισομετρική, τη σύγκεντρη και έκκεντρη ισοκινητική δύναμη, όπως και στα άλματα από ημικάθισμα και πτώση από ύψος 20 και 40 εκατοστών. Αντιθέτως δε βρέθηκαν αντίστοιχες βελτιώσεις στην ομάδα των στατικών διατάσεων. Στα ηλεκτρομυογραφικά χαρακτηριστικά της ομάδας των δυναμικών διατάσεων βρέθηκε σημαντική βελτίωση στη μέγιστη ισομετρική, σύγκεντρη και έκκεντρη ισοκινητική δύναμη, όπως και στο άλμα από ημικάθισμα και πτώση ύψους 20 και 40 εκατοστών. Στην ομάδα των στατικών διατάσεων βελτιώθηκαν σημαντικά τα ηλεκτρομυογραφικά χαρακτηριστικά στη μέγιστη σύγκεντρη δύναμη για τη μέγιστη τιμή του ηλεκτρομυογραφήματος (ΗΜΓ) του δικέφαλου μηριαίου μυός κατά την ενεργοποίηση και στο άλμα από ημικάθισμα για τo RMS του ΗΜΓ του γαστροκνήμιου μυ κατά την προενεργοποίηση. Τέλος, στο σπριντ των 4,5 και την ταχύτητα των 9 μέτρων μειώθηκε σημαντικά ο χρόνος και στις δυο ομάδες. Συμπεραίνεται ότι και οι δυο τεχνικές διάτασης έχουν θετική επίδραση στην ευκαμψία των ερασιτεχνών πετοσφαιριστών, όμως η δυναμική υπερέχει εμφανώς της στατικής, στα δυναμικά και ηλεκτρομυογραφικά χαρακτηριστικά, όταν και οι δυο τεχνικές εκτελούνται 3 φορές την εβδομάδα για ενάμιση μήνα κάτω από τις ίδιες συνθήκες, που οριοθετήθηκαν κατά τον σχεδιασμό της μελέτης.