Η επίδραση της χρήσης των αναλόγων των προσταγλανδινών στις βιο-μηχανικές ιδιότητες και το κεντρικό πάχος του κερατοειδούς ασθενών με γλαύκωμα ανοικτής γωνίας

Abstract

Purpose: To evaluate the effect of prostaglandin analogs (PGAs) on the biomechanical prop-erties (corneal hysteresis [CH], corneal resistance factor [CRF]) and central corneal thickness (CCT) of patients with open-angle glaucoma.Methods: This prospective study was performed in the Department of Ophthalmology of Athens University, at G Gennimatas Hospital. The study was approved by the institutional review board of the hospital, and all study procedures adhered to the tenets of the Declaration of Helsinki. After a detailed explanation of the procedure benefits and risks, informed consent was obtained from all patients. None of the patients refused to enroll, and none were lost to follow-up during the course of the study. A total of 108 eyes were prospectively included for repeated measurements of intraocular pressure (IOP) with Goldmann applanation tonometry (GAT) and ocular response analyzer (ORA), CCT, followed by CH and CRF measurements by the ORA, during the same visit. Of these, 66 were treated with latanoprost, and 42 were treated with latanoprost and timolol. IOP, CH, CRF, and CCT were measured before treatment and at 6-month intervals.Results: It appears that under local PGA treatment, IOP values decreased and CH and CCT significantly increased, whereas CRF did not. CCT slightly but significantly increased at all time points of the study (0.50–3.00 μm and 1.50–5.50 μm), and we observed a constant significant increase in CH (0.4–0.7 mmHg and 0.65–0.95 mmHg). Concerning the correlation of GAT IOP with CCT and CH, it was found that at the time points 0, 1, and 2 there were statistically significant correlations.Conclusion: The changes of CCT and CH under PGA treatment in clinical practice may influ-ence IOP measurements and patient follow-up significantly. In our prospective study, it was observed that the magnitude of IOP reduction with PGA treatment was significantly associated with CH. The median increase of CCT in both groups reached a significant value of 0.50–3.00 μm for the latanoprost group and 1.50–5.50 μm for the latanoprost and timolol group. In clinical practice, this corneal thickening could result in overestimation of GAT-measured IOP levels. It is believed that CRF is also a useful tool in predicting progression to glaucoma and may be correlated with CCT. In our study, in both groups CRF did not significantly change, and remained in the median range of 0.050–0.150 for the latanoprost group and 0–0.150 for the latanoprost and timolol group at all time points. The results suggest that the effect of PGA treatment on CCT and CH and their potential impact on the measurement of IOP should be considered carefully in treatment decision- making, especially when they are administered over an extended period of time.This should be investigated further to confirm the relationship between corneal properties and treatment of open-angle glaucoma.

Σκοπός : Με την παρούσα μελέτη προσπαθήσαμε να διερευνήσουμε την επίδραση των αναλόγων προσταγλανδινών (PGA) τοπικής χρήσης στις βιο-μηχανικές ιδιότητες του κερατοειδή και στο κατά πόσο μπορεί η ενδοφθάλμια πίεση να επηρεαστεί από το CCT, την CH και τον CRF.Μέθοδος : Η συγκεκριμένη προοπτική μελέτη, έγινε στην Α’ Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών Γ. Γεννηματάς. Η μελέτη εγκρίθηκε από την επιτροπή δεοντολογίας του νοσοκομείου και όλες οι διαδικασίες της έρευνας ακολούθησαν τις αρχές της Διακήρυξης του Ελσίνκι. Όλοι οι ασθενείς ήταν ενήμεροι ότι συμμετείχαν στη συγκεκριμένη μελέτη.Εκατόν οκτώ οφθαλμοί έλαβαν μέρος στη συγκεκριμένη μελέτη. Από αυτούς εξήντα έξι έλαβαν ως θεραπεία Λατανοπρόστη και σαράντα δύο έλαβαν Λατανοπρόστη & Τιμολόλη.Σε όλους τους ασθενείς πραγματοποιήθηκε πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος στην έναρξη της θεραπείας και σε διαστήματα των έξι μηνών. Ακολούθησε τονομέτρηση με το τονόμετρο επιπεδώσεως Goldmann και το ORA (IOPg, IOPcc). Στη συνέχεια με το ORA (Reichert Technologies) μετρήθηκαν η Υστέρηση (CH) και ο Παράγοντας Aντίστασης του Κερατοειδή (CRF) και επιλέγει ο μέσος όρος των τιμών.Στη συνέχεια έγινε μέτρηση του κεντρικού πάχους του κερατοειδή.Από αυτούς τυχαία 66 έλαβαν θεραπεία με λατανοπρόστη και 42 υποβλήθηκαν σε θεραπεία με λατανοπρόστη & τιμολόλη. Όλοι οι ασθενείς ολοκλήρωσαν την 3-ετή μελέτη και η επανεξέταση ήταν κάθε 6 μήνες. Δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων ως προς την ηλικία και το φύλο.Αποτελέσματα : Φάνηκε πως υπό την τοπική χορήγηση των αναλόγων των προσταγλανδινών, η ΕΟΠ μειώθηκε και η Υστέρηση καθώς και το Κεντρικό πάχος του κερατοειδή αυξήθηκαν στατιστικώς σημαντικά, ενώ ο παράγοντας αντίστασης δεν μεταβλήθηκε. Το κεντρικό πάχος αυξήθηκε κατά 0.50–3.00 μm and 1.50–5.50 μm αντίστοιχα για τις δύο ομάδες καθ’όλη τη διάρκεια της θεραπείας ενώ η Υστέρηση αυξήθηκε κατά 0.4–0.7 mmHg and 0.65–0.95 mmHg αντίστοιχα. Λαμβάνοντας υπ’όψιν την αντιστοιχία της ΕΟΠ (μετρημένης με το GAT) με το κεντρικό πάχος και την υστέρηση, βρέθηκε ότι καθ’όλη τη διάρκεια της μελέτης συσχετίστηκαν στατιστικώς σημαντικά.Συμπεράσματα : Σύμφωνα με τη μελέτη και στις δύο ομάδες στην περίοδο των 3 ετών, η ΕΟΠ μειώθηκε στατιστικά σημαντικά. Αυτή η μελέτη έδειξε μια στατιστικά σημαντική αύξηση στο κεντρικό πάχος του κερατοειδή ( CCT ) μετά από 3 χρόνια θεραπείας με ανάλογα προσταγλανδίνης. Η μέση αύξηση του CCT και στις δύο ομάδες έφτασε στην στατιστικά σημαντική τιμή των 0,50 - 3,00 μm και 1,50 - 5,50 μm αντίστοιχα. Στην κλινική πρακτική αυτή η πάχυνση του κερατοειδούς μπορεί να οδηγήσει σε υπερεκτίμηση της ΕΟΠ μετρούμενης με GAT αφού το CCT και στις δύο ομάδες ήταν στατιστικά θετικά συσχετιζόμενο με την ΕΟΠ. Η υστέρηση θεωρείται μια άμεση μέτρηση των βιο-μηχανικών ιδιοτήτων του κερατοειδή, ενώ το CCT ένας από τους παράγοντες που τις επηρεάζουν. Στην προοπτική μας μελέτη η διάμεση αύξηση της CH στο πρώτο εξάμηνο της θεραπείας, ήταν 0,4 mmHg για τη λατανοπρόστη και 0.65mmHg για την ομάδα της λατανοπρόστης & τιμολόλης. Ο παράγοντας αντίστασης του κερατοειδούς δεν παρουσίασε σημαντικές μεταβολές και παρέμεινε στη μέση τιμή των 0,050 έως 0,150 για την ομάδα της λατανοπρόστης και από μηδέν έως 0,150 για την ομάδα της λατανοπρόστης & τιμολόλης σε όλα τα χρονικά σημεία. Η επίδραση της χρήσης των αναλόγων των προσταγλανδινών στο κεντρικό πάχος του κερατοειδούς και την υστέρηση καθώς και οι πιθανές επιπτώσεις τους στην μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά σε κάθε θεραπεία, ιδιαίτερα όταν χορηγούνται για παρατεταμένη χρονική περίοδο.