Τέχνη, περιβάλλον και εκπαίδευση: αξιοποίηση ερεθισμάτων από το περιβάλλον για την καλλιτεχνική δημιουργία στο σχολείο και αξιοποίηση της τέχνης ως μέσου για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση: μελέτη περίπτωσης σε ορεινή κοινότητα

Abstract

The present study refers to an attempt to research and designate the importance of the connection between Art, Education and Environment, as well as their positive interaction in non-formal Environmental Education For the environment. It is a case study of a Greek Gymnasium in a mountain rural community in Epirus, combining both quantitative and qualitative methods of collecting, studying, processing and analyzing data. The methodological basis is that of the grounded theory. The research design included observation, semi-constructed interviews and collecting and analyzing visual art pieces created by the participants. Making use of a local legend of dragon slaying, that functioned as the focal and connecting point between the participants and their familiar chorotopos, three educational and one artistic intervention where designed and realized. The goal of the interventions, as well as their result, as the data analysis reveals, was the change of the participant’s beliefs, attitude and behavior in an ecocentring and environmental-friendly direction.

Η παρούσα διατριβή εντάσσεται στην προσπάθεια διερεύνησης και ανάδειξης της σημασίας της σύνδεσης Τέχνης, Εκπαίδευσης και Περιβάλλοντος, καθώς και τη θετική τους αλληλεπίδραση, στο πλαίσιο της μη-τυπικής Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Για το Περιβάλλον. Πρόκειται για μελέτη περίπτωσης που αφορά σε μαθητές και μαθήτριες ελληνικού Γυμνασίου ορεινής κοινότητας της Ηπείρου. Με μεθοδολογική βάση τη θεμελιωμένη θεωρία, η παρούσα έρευνα συνδυάζει ποσοτικές και ποιοτικές μεθόδους συλλογής, μελέτης, επεξεργασίας και ανάλυσης δεδομένων που περιλαμβάνουν παρατήρηση, ημιδομημένες συνεντεύξεις, καθώς και συγκέντρωση και ανάλυση πρωτογενούς εικαστικού υλικού που δημιουργήθηκε από τους συμμετέχοντες. Αξιοποιώντας έναν τοπικό μύθο δρακοκτονίας, που λειτούργησε ως κομβικό σημείο σύνδεσης των συμμετεχόντων με τον οικείο χωρότοπο, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν τρεις διδακτικές και μία εικαστική παρέμβαση. Στόχος των παρεμβάσεων και αποτέλεσμα αυτών, όπως προκύπτει από την ανάλυση δεδομένων, ήταν η πρόκληση αλλαγών στις αντιλήψεις, τις στάσεις και τις συμπεριφορές των συμμετεχόντων προς μία οικοκεντρική και φιλοπεριβαλλοντική κατεύθυνση.