Η αποτελεσματικότητα των μεθόδων της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και η βιοηθική τους προσέγγιση

Abstract

Preimplantation genetic testing (PGT) offers patients the possibility to have a healthy baby free of chromosomal or genetic disorders. The present study focuses on the application of PGT for patients located in Northern Greece, investigating their clinical outcomes, their motives, and their overall physical and emotional experience during the treatment, in association with their socioeconomic background. Couples who underwent PGT for a monogenic condition (PGT-M n=19 cycles) or aneuploidy (PGT-A n=22cycles) participated in the study. Fertilization, implantation and pregnancy rates were recorded for all cycles. The couples were asked to fill in a questionnaire about the consultation they had received prior to treatment, their sociodemographic information and the psychological impact PGT had on both the female and male partner. The efficiency of the PGT methodology was confirmed by the high fertilization, implantation and ongoing pregnancy rates which for the PGT-M and PGT- A cycles were 81.3%, 70.6%, 52.9% and 78.2% 64.3%, 57.1% respectively. Embryo biopsy was proven to be a safe procedure as it did not affect cell ciability as revealed following staining with the fluorescent markers carboxyfluorescein-diacetatesuccinimidylester (CFSE) και propidiumiodide (PI). The questionnaire data showed that females experienced more intense physical pain than their male partners while psychological pain was encountered by both partners and occasionally in higher instances in males. No typical socioeconomic background of the patients referred for PGT in Northern Greece was noticed. PGT is an attractive alternative to prenatal diagnosis (PND) aiming to establishing a healthy pregnancy by identifying and avoiding the transfer of chromosomally or genetically abnormal embryos to the uterus. Although the benefits of PGT were well received by all patients undergoing the procedure, psychological pain was evident and especially prominent in patients with a previous affected child or no normal embryos for transfer. Holistic counseling is of utmost importance in order to make patients’ experience during their journey to have a healthy baby less emotionally demanding and help them make the right choices for the future. In Orthodox teaching, the fertilized egg is an embryo with both soul and body. It cannot simply be considered as genetic material that can be used for research purposes. If life starts at conception it is still however unclear whether the time of conception coincides with the moment of fertilization or the moment of implantation. In Greece, access to medically assisted reproductive technologies and PGT are allowed based on the 3089/2002 law. This law does not predict any criminal or administrative sanctions that are regulated on the 3305/2005 law. Finally, based on the 3089/2005 law, in the civil code chapter 8 was formed. More specifically articles 1455 to 1460 regulate the formation of the relationships between fatherhood and motherhood. In July 2022 a new law 4958/2022 was voted by the Greek parliament which modernized the framework of medically assisted reproduction.

Η χρήση της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης PGT προσφέρει στους ασθενείς την δυνατότητα να αποκτήσουν ένα υγιές παιδί ελεύθερο από χρωματοσωμικές ή γενετικές ανωμαλίες. Η παρούσα διατριβή εστιάζει το ενδιαφέρον στην εφαρμογή της διαγνωστικής μεθόδου PGT, σε ασθενείς της Βόρειας Ελλάδας, ερευνώντας τα κλινικά αποτελέσματά τους, τα κίνητρα τους και την συνολική φυσική και συναισθηματική εμπειρία τους κατά την διάρκεια της εφαρμογής της μεθόδου σε συνδυασμό με το κοινωνικο-οικονομικό τους ιστορικό. Ζευγάρια που υποβλήθηκαν σε PGT για μονογονιδιακά νοσήματα (PGT-M n=19κύκλοι) ή ανευπλοειδίες (PGT-A n=22κύκλοι) συμμετείχαν στην μελέτη. Τα ποσοστά γονιμοποιήσης, εμφύτευσης και κλινικών εγκυμοσυνών καταγράφηκαν για όλους τους κύκλους. Από τα ζευγάρια ζητήθηκε η συμπλήρωση ανώνυμου ερωτηματολογίου σε σχέση με τις συμβουλές που έλαβαν πριν την εφαρμογή της μεθόδου, τις κοινωνικές και δημογραφικές τους πληροφορίες, καθώς και τις ψυχολογικές επιπτώσεις τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Η κλινική αποτελεσματικότητα της μεθόδου επιβεβαιώθηκε από τα υψηλά ποσοστά γονιμοποίησης ,εμφύτευσης και εγκυμοσύνης σε εξέλιξη που για τους κύκλους PGT-M και PGT-A ήταν 81.3%, 70.6%, 52.9% και 78.2% 64.3%, 57.1% αντίστοιχα. Η βιοψία με την χρηση λέιζερ αποδείχτηκε μία ασφαλής διαδικασία καθώς δεν προκάλεσε δυσμενείς επιπτώσεις στην κυτταρική βιωσιμότητα όπως αποκαλύφθηκε μεσω χρώσης φθορισμού με carboxyfluorescein-diacetatesuccinimidylester (CFSE) και propidiumiodide (PI). Βάσει του ανώνυμου ερωτηματολογίου που συμπληρώθηκε από τα ζευγάρια σε σχέση με τις συμβουλές που έλαβαν πριν την εφαρμογή της μεθόδου, τις κοινωνικές και δημογραφικές τους πληροφορίες, καθώς και τις ψυχολογικές επιπτώσεις, οι γυναίκες βίωσαν πιο έντονο σωματικού πόνο σε σχέση με τους άντρες συζύγους τους την στιγμή που ο ψυχολογικός πόνος καταγράφηκε και στους δύο συζύγους και ενίοτε περισσότερο στις περιπτώσεις των ανδρών. Κανένα τυπικό κοινωνικό και οικονομικό ιστορικό στους ασθενείς που κατέφυγαν στην PGT στην βόρεια Ελλάδα δεν παρατηρήθηκε. Η διαγνωστική μέθοδος PGT ,επιστημονικά ,είναι μια ελκυστική εναλλακτική λύση σε σχέση με την προγεννητική διάγνωση, η οποία αποσκοπεί στην εγκαθίδρυση μιάς υγιούς εγκυμοσύνης αποφεύγοντας την μεταφορά ενός χρωματοσωμικά ή γενετικά πάσχοντος εμβρύου στην μήτρα. Παρά το γεγονός ότι τα οφέλη της PGT έγιναν καλά αντιληπτά από όλους τους συμμετέχοντες στην διαδικασία, ο ψυχολογικός πόνος ήταν προφανής και έκδηλος στους ασθενείς που είχαν ήδη αποκτήσει ένα πάσχον παιδί, ή δεν είχαν για μεταφορά στην μήτρα ένα φυσιολογικό έμβρυο. H σωστή ολιστική συμβουλευτική είναι υψίστης σημασίας, για τα ζευγάρια, ώστε να βιώσουν την εμπειρία της εξωσωματικής γονιμοποίησης με προεμφυτευτική γενετική διάγνωση λιγότερο επώδυνα συναισθηματικά και να τους βοηθήσει να πάρουν τις σωστές αποφάσεις για το μέλλον. Για την ορθόδοξη διδασκαλία το γονιμοποιημένο ωάριο ειναι έμβρυο που έχει ψυχή και σώμα. Δεν μπορεί να θεωρηθεί απλώς γεννητικό υλικό το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ερευνητικούς σκοπούς. Αν η ζωή ξεκινάει στην σύλληψη εξακολουθεί να παραμένει αναπάντητο το ερώτημα αν η στιγμή της σύλληψης προσδιορίζεται ως συνώνυμη της γονιμοποίησης ή της εμφύτευσης. Η πρόσβαση στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή IVF και στην προεμφυτευτική γενετική διάγνωση PGT , επιτρέπεται σύμφωνα με τον νόμο 3089/2002. Ο νόμος αυτός δεν προβλέπει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις, οι οποίες ρυθμίζονται από τον νόμο 3305/2005. Επίσης βάσει του νόμου 3089/2002 δημιουργήθηκε στον αστικό κώδικα το 8ο κεφάλαιο- άρθρα 1455-1460 το οποίο ρυθμίζει τους τρόπους δημιουργίας συγγένειας πατρότητας και μητρότητας. Τον Ιούλιο του 2022 ψηφίστηκε ο νόμος 4958/2022 με τον οποίο εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.