Ποικιλότητα ειδών, οικοτόπων, οικοσυστημάτων και οικοσυστημικές υπηρεσίες στο Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού

Abstract

The recording, evaluation and understanding of natural capital and the ecosystem services provided, is a key objective for taking policy decisions and implementing management measures to protect and promote natural wealth and human well-being. This doctoral thesis examines the natural capital and ecosystem services in the Protected Area of the Chelmos-Vouraikos National Park and UNESCO Global Geopark (Northern Peloponnese), via a local scale study of ecosystem services, according to the Target 2, Action 5 of the European Biodiversity Strategy 2020. More specifically, using the guidelines and typology proposed for the European Union, reviewing available, relevant data and fieldwork and using the MAES_GR platform, the following have been accomplished: (a) identification and recording of the biophysical and geospatial characteristics of the park area with special emphasis on the relation of the floristic diversity to the parks’ geodiversity, the ecosystems condition and the relevant ecosystem services, (b) the condition of all the ecosystem types was described and identified geospatially, (c) the actually provided and, the potentially provided ecosystem services (provisioning, regulating and maintenance, cultural) were described and spatially identified, with the support of assessment indicators. The main results concern the mapping of ecosystem types in the Chelmos-Vouraikos National Park that highlight the diversity of the area and recognize the value of the coexistence of man-made land uses with the protection status of the area. The results have been used to reach in scientifically sound conclusions and proposals, to support local and national efforts to implement the National Biodiversity Strategy and contribute to guiding land use management and spatial planning in the protected area.

Η καταγραφή, αξιολόγηση και κατανόηση του φυσικού κεφαλαίου και των παρεχόμενων οικοσυστημικών υπηρεσιών, αποτελεί πρωταρχικής σημασίας στόχο για τη λήψη διαχειριστικών μέτρων και πολιτικών αποφάσεων για την προστασία και ανάδειξη του φυσικού πλούτου και της ανθρώπινης ευημερίας. Στην παρούσα διδακτορική διατριβή εξετάζεται το φυσικό κεφάλαιο και οι οικοσυστημικές υπηρεσίες στην Προστατευόμενη Περιοχή του Εθνικού Πάρκου και Παγκόσμιου Γεωπάρκου Χελμού-Βουραϊκού της UNESCO (Β. Πελοπόννησος), μέσω της υλοποίησης μελέτης των οικοσυστημικών υπηρεσιών σε τοπική κλίμακα, σύμφωνα με τον Στόχο 2, της Δράσης 5 της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα. Πιο συγκεκριμένα, με τη χρήση των οδηγιών και της τυπολογίας που προτείνονται για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ανασκόπηση των διαθέσιμων, σχετικών δεδομένων και τις εργασίες πεδίου και τη χρήση της πλατφόρμας MAES_GR, πραγματοποιήθηκαν τα εξής: (α) καταγράφηκαν γεωχωρικά και αναγνωρίστηκαν τα βιοφυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής του πάρκου και συγκεκριμένα η χλωριδική ποικιλότητα συνδέθηκε με τη γεωποικιλότητα, την κατάσταση του οικοσυστήματος και τις σχετικές οικοσυστημικές υπηρεσίες, (β) αναγνωρίστηκε γεωχωρικά και περιγράφηκε η κατάσταση των τύπων οικοσυστημάτων, (γ) αναγνωρίστηκαν γεωχωρικά και περιγράφηκαν οι παρεχόμενες, ζητούμενες και δυνητικά παρεχόμενες οικοσυστημικές υπηρεσίες (προμηθευτικές, ρυθμιστικές και διατήρησης, πολιτισμικές), με τη δημιουργία δεικτών αξιολόγησης. Τα κύρια αποτελέσματα αφορούν στη χαρτογράφηση των τύπων οικοσυστημάτων στο Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού που αναδεικνύουν την ποικιλομορφία της περιοχής και αναγνωρίζεται η αξία της συνύπαρξης των ανθρωπογενών χρήσεων γης με το καθεστώς προστασίας της περιοχής. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν, χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη επιστημονικά τεκμηριωμένων συμπερασμάτων και προτάσεων, υποστηρίζοντας τις τοπικές και εθνικές προσπάθειες για την εφαρμογή της Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα και καθοδηγώντας τη διαχείριση των χρήσεων γης και τον χωροταξικό σχεδιασμό στην προστατευόμενη περιοχή.