Η παραγωγή ταινιών από τα παιδιά με τη μέθοδο του project με βάση το θεωρητικό πλαίσιο της Κριτικής Παιδαγωγικής: διερεύνηση των δυνατοτήτων για Κριτικό Γραμματισμό στα Μέσα και κοινωνική παρέμβαση

Abstract

The present research concerns an intervention which started with the researcher’s 6th grade students during the school year 2011-2012 in a school of Eastern Thessaloniki, aiming at critical media literacy through both watching and analyzing films, but mainly through the production of films by the students themselves. From all these children, a core group was demonstrated that continued the intervention until June 2017, when it was finally completed. In a short time, three more children were added to the core group. The aim of the research was to examine the possible change of the participants’ attitude as well as their action and social intervention. The intervention was carried out with the project method based on the theoretical framework of Critical Pedagogy, while the Critical Media Literacy is based on the same theoretical framework. The role of the researcher in the team was the participant as an observer. In the school year 2012-2013, a fellow teacher was added to the team as a researcher collaborator, who also acted as a second participant as an observer. At the same time, a third teacher and theatrologist also worked as a partner when during the intervention theatrical actions were needed to be done, making the planning diagrams of the actions based on Boal's the theater of the oppressed, as in the research such actions were widely used. The research showed that children at the end of the intervention significantly developed critical autonomy and critical consciousness. Some changes were also found in their attitude, action and social intervention.

Η παρούσα διατριβή αφορά μία παρέμβαση που ξεκίνησε με τα παιδιά της Στ΄ τάξης που είχε η ερευνήτρια το σχολικό έτος 2011-2012 σε ένα σχολείο της Ανατολικής Θεσσαλονίκης, αποσκοπώντας στον κριτικό γραμματισμό στα μέσα διαμέσου τόσο της θέασης και ανάλυσης ταινιών, αλλά κύρια της παραγωγής ταινιών από τα ίδια. Από τα παιδιά αυτά καταδείχτηκε μία βασική ομάδα που συνέχισαν την παρέμβαση μέχρι και τον Ιούνιο του 2017 που ολοκληρώθηκε. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, προστέθηκαν στη βασική ομάδα και άλλα τρία παιδιά. Σκοπός της διατριβής ήταν η διερεύνηση της ενδεχόμενης αλλαγής της στάσης των συμμετεχόντων, όπως και της δράσης και της κοινωνικής τους παρέμβασης. Η παρέμβαση διενεργήθηκε με τη μέθοδο του project με βάση το θεωρητικό πλαίσιο της Κριτικής Παιδαγωγικής, ενώ και ο Κριτικός Γραμματισμός στα Μέσα βασίζεται στο ίδιο θεωρητικό πλαίσιο. Ο ρόλος της ερευνήτριας στην ομάδα ήταν συμμετέχουσα ως παρατηρήτρια. Τη δεύτερη χρονιά 2012-2013, προστέθηκε στην ομάδα ως συνεργάτιδα της ερευνήτριας, μία συνάδελφος εκπαιδευτικός, η οποία λειτουργούσε και ως δεύτερη συμμετέχουσα ως παρατηρήτρια. Παράλληλα, μία τρίτη εκπαιδευτικός και θεατρολόγος, λειτουργούσε επίσης ως συνεργάτιδα όταν κατά τη διάρκεια της παρέμβασης γίνονταν θεατρικές δράσεις, κάνοντας τα διαγράμματα σχεδιασμού των δράσεων με βάση το θέατρο του καταπιεσμένου του Boal, καθώς στην έρευνα χρησιμοποιούνταν σε μεγάλο βαθμό τέτοιες δράσεις. Από την έρευνα καταδείχτηκε ότι τα παιδιά στο τέλος της παρέμβασης ανέπτυξαν σε σημαντικό βαθμό κριτική αυτονομία και κριτική συνειδητοποίηση, ενώ αλλαγές εντοπίστηκαν και στις στάσεις τους, στη δράση τους και στην κοινωνική τους παρέμβαση.