Ψυχοσυναισθηματικές και γλωσσικές λειτουργίες μαθητών με διεγνωσμένα μαθησιακά προβλήματα κατά τη μετάβασή τους από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο: προτάσεις για την παραγωγή διδακτικού υλικού

Abstract

This paper is a research study that attempts to fill the gap in the Greek-speaking area with respect to the psycho-emotional and linguistic function of children with Learning Difficulties (LD) during their transition from Primary to High School. More specifically, in order to investigate the psycho-emotional and linguistic function of children with Learning Difficulties (LD), the research attempts to "map" the individual problems faced by children with Learning Difficulties (LD) such as emotional problems, behavior problems, problems in relations with peers, difficulties in the linguistic function, and finally, difficulties in their self-realization during the transition to the High School.In total, 110 children, 110 teachers and 110 parents participated in the survey, of which 55 are the sample and the other 55 are the Audit Team (AT). The sample comes from areas of Attica from Primary and Secondary Schools.The findings of the survey generally confirmed the assumptions. Initially, it was found that on the part of the parents, show more psycho-emotional problems than children without Learning Difficulties (LD) both in the 6th grade of Primary school and the 1st grade of High school. On the other hand, both children with Learning Difficulties (LD) as well as children without Learning Difficulties (LD) showed a statistically significant increase in their psycho-emotional problems during their transition from Primary School to High School. The same results were found from the viewpoint of teachers, according to whom both pupils of the 6th Primary and the 1st High School show more psycho-emotional problems than the children without Learning Difficulties (LD). Also, there was a statistically significant increase during the transition to High School in children with Learning Difficulties (LD) based on the perspective of teachers in relation to children without Learning Difficulties (LD) which did not show statistically significant differences. Another area investigated is language function. In particular, the results of the survey showed that children with Learning Difficulties (LD) both primary and lower secondary schools face more language problems than children without Learning Difficulties (LD) both from the point of view of children themselves and from the perspective of their teachers. In addition, there were no statistically significant differences regarding the language problems of children with Learning Difficulties (LD) and without Learning Difficulties (LD) during the transition to High School according to the children's answers. However, according to the teachers' answers, there is a statistically significant increase in the language problems of pupils with Learning Difficulties (LD) during the transition to High School in relation to children without Learning Difficulties (LD). Moreover, this study investigated students' self-esteem. According to the findings of the survey, children with Learning Difficulties (LD) have a lower overall self-perception than non-LD students both at the 6th grade of Primary school and at the 1st grade of High School. In addition, during the transition to High School there was a statistically significant decrease in the overall self-esteem of both pupils with Learning Difficulties (LD) as well as students without Learning Difficulties (LD). The findings are discussed in the context of the international theoretical and research literature on the various psycho-emotional problems faced by students with Learning Difficulties (LD) during their transition from the Primary School to High School. Finally, suggestions are made regarding the production of learning material in the Modern Greek Language Course of the 1st grade of High School aiming at better integration of students into the learning environment.

Η παρούσα εργασία είναι μία ερευνητική μελέτη που επιχειρεί να καλύψει το κενό στον ελλαδικό χώρο όσον αφορά την ψυχοσυναισθηματική και γλωσσική λειτουργία των παιδιών με Μαθησιακές Δυσκολίες κατά τη μετάβασή τους από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο. Πιο αναλυτικά, με στόχο τη διερεύνηση της ψυχοσυναισθηματικής και γλωσσικής λειτουργίας των παιδιών με Μαθησιακές Δυσκολίες, η έρευνα επιχειρεί να «χαρτογραφήσει» τα επιμέρους προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες (Μ.Δ.), όπως συναισθηματικά προβλήματα, προβλήματα συμπεριφοράς, προβλήματα στις σχέσεις με τους συνομηλίκους, δυσκολίες στη γλωσσική λειτουργία και τέλος, δυσκολίες στην αυτοαντίληψή τους κατά τη μετάβαση στο Γυμνάσιο.Συνολικά στην έρευνα συμμετείχαν 110 παιδιά, 110 εκπαιδευτικοί και 110 γονείς από τους οποίους οι 55 αποτελούν το δείγμα και οι άλλοι 55 την Ομάδα Ελέγχου (Ο.Ε.). Το δείγμα προέρχεται από περιοχές της Αττικής από Δημοτικά και Γυμνάσια.Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαίωσαν σε γενικές γραμμές τις υποθέσεις. Αρχικά, διαπιστώθηκε ότι από την πλευρά των γονέων τα παιδιά με Μ.Δ. παρουσιάζουν περισσότερα ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα σε σχέση με τα παιδιά χωρίς Μ.Δ. τόσο στην Στ’ Δημοτικού όσο και στην Α’ Γυμνασίου. Από την άλλη πλευρά, τόσο τα παιδιά με Μ.Δ. όσο και τα παιδιά χωρίς Μ.Δ. εμφάνισαν στατιστικά σημαντική αύξηση στα ψυχοσυναισθηματικά τους προβλήματα κατά τη μετάβασή τους από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο. Τα ίδια αποτελέσματα βρέθηκαν και από τη σκοπιά των εκπαιδευτικών, σύμφωνα με τους οποίους τόσο οι μαθητές της ΣΤ΄ Δημοτικού όσο και της Α΄ Γυμνασίου παρουσιάζουν περισσότερα ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα σε σχέση με τα παιδιά χωρίς Μ.Δ.. Επίσης, βρέθηκε στατιστικά σημαντική αύξηση κατά τη μετάβαση στο Γυμνάσιο των παιδιών με Μ.Δ. με βάση τη σκοπιά των εκπαιδευτικών σε σχέση με τα παιδιά χωρίς Μ.Δ. τα οποία δεν εμφάνισαν στατιστικά σημαντικές διαφορές. Άλλος ένας τομέας που διερευνήθηκε είναι η γλωσσική λειτουργία. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα παιδιά με Μ.Δ. τόσο της ΣΤ΄ Δημοτικού όσο και της Α΄ Γυμνασίου αντιμετωπίζουν περισσότερα γλωσσικά προβλήματα σε σχέση με τα παιδιά χωρίς Μ.Δ. τόσο από τη σκοπιά των ίδιων των παιδιών όσο και από τη σκοπιά των εκπαιδευτικών τους. Επιπλέον, δε βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές όσον αφορά τα γλωσσικά προβλήματα των παιδιών με Μ.Δ. και χωρίς Μ.Δ. κατά τη μετάβαση στο Γυμνάσιο σύμφωνα με τις απαντήσεις των παιδιών. Ωστόσο, σύμφωνα με τις απαντήσεις των εκπαιδευτικών υπάρχει στατιστικά σημαντική αύξηση στα γλωσσικά προβλήματα των μαθητών με Μ.Δ. κατά τη μετάβαση στο Γυμνάσιο σε σχέση με τα παιδιά χωρίς Μ.Δ.. Επιπλέον, στην παρούσα έρευνα μελετήθηκε η αυτοαντίληψη των μαθητών. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας τα παιδιά με Μ.Δ. έχουν χαμηλότερη συνολική αυτοαντίληψη σε σχέση με τους μαθητές χωρίς Μ.Δ. τόσο στη Στ΄Δημοτικού όσο και στην Α’ Γυμνασίου. Επιπροσθέτως, κατά τη μετάβαση στο Γυμνάσιο παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική μείωση στη συνολική αυτοαντίληψη τόσο των μαθητών με Μ.Δ. όσο και των μαθητών χωρίς Μ.Δ.. Τα ευρήματα συζητούνται στα πλαίσια της διεθνούς θεωρητικής και ερευνητικής βιβλιογραφίας για τα ποικίλα ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν μαθητές με Μ.Δ. κατά τη μετάβασή τους από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο. Τέλος, διατυπώνονται προτάσεις σχετικές με την παραγωγή μαθησιακόυ υλικού στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας της Α’ Γυμνασίου που έχει ως στόχο την καλύτερη ένταξη των μαθητών στο μαθησιακό περιβάλλον