Μεθοδολογικό πλαίσιο για την αξιολόγηση και επιλογή πολιτικών ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης: εφαρμογή στις ελληνικές περιφέρειες

Abstract

In this doctoral dissertation, a methodological framework for the evaluation and selection of policies contributing to the balanced regional development is devised and implemented, as it is acknowledged that regional disparities are maintained despite a long period of implementation of regions development policies having elapsed. The proposed methodological framework is based on the application of the Data Envelopment Analysis (DEA), where endogenous factors of production that significantly affect the regional development are selected as inputs. Inputs are expressed by composite indicators incorporating variables in the area of human and living conditions, research and development, agriculture, industry, trade, transport, tourism, and services.The results show that more efficient use of endogenous growth factors can significantly increase the average Gross Domestic Product (GDP) per capita of the regions of Greece and contribute to the reduction of regional disparities. Significant room for improvement is recorded in agriculture and in tourism, highlighting the need to further interconnection these two sectors with the regional economy.

Στην παρούσα διδακτορική διατριβή διερευνάται και εφαρμόζεται ένα νέο μεθοδολογικό πλαίσιο για την αξιολόγηση και επιλογή των πολιτικών που συμβάλλουν στην ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειών, καθώς αναγνωρίζεται ότι οι περιφερειακές ανισότητες διατηρούνται παρά την παρέλευση μιας μακρά περιόδου άσκησης πολιτικών περιφερειακής ανάπτυξης. Το προτεινόμενο μεθοδολογικό πλαίσιο βασίζεται στην εφαρμογή της Περιβάλλουσας Ανάλυσης Δεδομένων (DEA), όπου ως εισροές λαμβάνονται ενδογενείς συντελεστές παραγωγής που επηρεάζουν σημαντικά την ανάπτυξη των περιφερειών. Οι εισροές εκφράζονται από σύνθετους δείκτες που περιλαμβάνουν μεταβλητές στον τομέα των ανθρώπινων πόρων και συνθηκών διαβίωσης, της έρευνας και της ανάπτυξης, της γεωργίας, της βιομηχανίας, του εμπορίου, των μεταφορών, του τουρισμού και των υπηρεσιών. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι αποδοτικότερη χρήση των ενδογενών συντελεστών παραγωγής μπορεί να αυξήσει σημαντικά το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) των περιφερειών της Ελλάδας και να συμβάλει στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων. Σημαντικό περιθώριο βελτίωσης καταγράφεται στη γεωργία και στον τουρισμό, υπογραμμίζοντας την ανάγκη περαιτέρω διασύνδεσης των δύο αυτών τομέων με την περιφερειακή οικονομία.