Performing cancer: toward an aesthetic of the unpresentable

Abstract

This study seeks to construct a philosophical/theoretical/analytical framework that will accommodate the distinctive aesthetics of illness-related performance: namely, the unpresentability of cancer and the sublime feeling it generates in spectators. Contemporary postdramatic, intermedial performance offers the ideal ground for such explorations. The cultural/geographical milieu of the cases studied is predominantly American/European and the historical period ranges roughly from the seventies to the present day. Consistently challenging American critic Susan Sontag’s postulation that cancer “cannot be aestheticized,” articulated in the seventies and under the shadow of her own illness, ill artists under discussion try to mine an aesthetic idiom of the unpresentable through bringing (their) cancer in performance. Their goals are: a) to overcome the inexpressibility of the experience of cancer and its mythological layering in western culture, b) to subvert the systematic disqualification of the legitimacy of existing terminal illness in the production of high art, as it has been noted in discussions among critics, c) to reshape society’s perceptions around cancer, and ultimately, d) to promote healing bonds with other human beings by means of the elevating effects of performance.

Η διδακτορική αυτή διατριβή επιχειρεί να δημιουργήσει ένα φιλοσοφικό/θεωρητικό/αναλυτικό πλαίσιο για την αισθητική θεώρηση της ασθένειας στην περφόρμανς—πιο συγκεκριμένα, της μη παραστασιμότητας του καρκίνου—και το αίσθημα του Υψηλού (sublime) που προκαλεί στους θεατές. Η σύγχρονη μεταδραματική, διαμεσική περφόρμανς προσφέρει γόνιμο έδαφος για αναζητήσεις αυτού του είδους. Το κυρίαρχο πολιτισμικό/γεωγραφικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ερευνώνται οι εν λόγω περιπτώσεις ορίζεται ως Αμερικανικό/Ευρωπαϊκό και η ιστορική περίοδος κυμαίνεται μεταξύ της δεκαετίας του ’70 και σήμερα. Αποδομώντας τη διατύπωση της Αμερικανίδας κριτικού Σούζαν Σόνταγκ ότι ο καρκίνος δεν δύναται να αποδοθεί μέσω της τέχνης, που χρονολογείται στη δεκαετία του ’70 και υπό τη σκιά της δικής της εμπειρίας με την ασθένεια, οι πάσχοντες περφόρμερ επιχειρούν να εξορύξουν ένα αισθητικό ιδίωμα του μη παραστάσιμου μέσα από την επιτέλεση του καρκίνου (τους). Στόχος τους είναι: α) να υπερβούν την αδυναμία έκφρασης του βιώματος του καρκίνου και της μυθολογίας γύρω από αυτόν, που παρατηρείται στη δυτική κουλτούρα, β) να ανατρέψουν τη συστηματική υποβάθμιση της υπαρκτής ανίατης ασθένειας ως θεματική στην παραγωγή υψηλής τέχνης, όπως έχει παρατηρηθεί κατά καιρούς σε διάλογους μεταξύ κριτικών, γ) να αναθεωρήσουν τις κοινωνικές αντιλήψεις γύρω από τον καρκίνο, και, εν τέλει, δ) να καλλιεργήσουν επουλωτικούς δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων μέσω της ανυψωτικής επίδρασης της περφόρμανς.