Διαχείριση ηλεκτρονικής συνεργασίας με χρήση σημασιολογικά εμπλουτισμένων προτύπων

Abstract

This thesis is placed in the area of Collaboration Support Systems and especially in the area of Collaboration Patterns where it proposes the development of new methods and tools that utilize patterns for the optimization of collaborative processes.As part of the thesis was conducted a literature study in the research field of collaboration patterns which is extended to related fields of software engineering were are also used patterns in order to achieve greater breadth and fullness and to identify existing knowledge in related categories of patterns. The literature study is completed with the analysis of the most critical characteristics, conclusions and weaknesses or deficiencies of existing approaches.The approach of the thesis involves a new collaboration patterns model that was developed in order to reconcile the existing research results and to support in real-time the guided by software systems application of patterns. Then a new method is proposed for the semantically enriched description of collaboration patterns with the use of a new ontology. Based on the proposed model for collaboration patterns, was designed and implemented an innovative event-driven and service-oriented collaboration support system. This system incorporates functionalities that guide and facilitate the collaboration according to the collaboration pattern models that have been inserted in the form of ontologies. These functionalities include the production in real time of recommendations about the proper use of the collaboration patterns, the recording of the results of the collaboration and the provision of information to users about its evolution.The system was evaluated in a satisfactory number of real collaboration use cases where it was confirmed that it has the ability to: (a) to guide participants effectively in successful collaboration, (b) adjust collaboration with recommendations based on knowledge about the environment of it, and (c) keep the participants informed about the current state and the evolution of the collaboration.

Η διδακτορική διατριβή τοποθετείται στον χώρο των Συστημάτων Ηλεκτρονικής Συνεργασίας και ειδικότερα στην περιοχή των Προτύπων Συνεργασίας όπου προτείνει την ανάπτυξη νέων μεθόδων και εργαλείων αξιοποίησης προτύπων για την βελτιστοποίηση των διαδικασιών που εκτελούνται στη συνεργασία. Στο πλαίσιο της διατριβής πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική μελέτη στο ερευνητικό πεδίο των προτύπων συνεργασίας η οποία επεκτείνεται σε σχετικά πεδία της μηχανικής λογισμικού όπου έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί πρότυπα με στόχο την μεγαλύτερη ευρύτητα και πληρότητά της αλλά και την αναζήτηση υπάρχουσας τεχνογνωσίας σε παρεμφερείς κατηγορίες προτύπων. Η βιβλιογραφική μελέτη ολοκληρώνεται με την ανάλυση των κρισιμότερων χαρακτηριστικών, συμπερασμάτων και αδυναμιών ή ελλείψεων των υπαρχόντων προσεγγίσεων.Η προσέγγιση της διατριβής περιλαμβάνει ένα νέο μοντέλο πρότυπων συνεργασίας το οποίο αναπτύχθηκε με σκοπό τον συγκερασμό των αποτελεσμάτων της υπάρχουσας έρευνας καθώς και την υποστήριξη σε πραγματικό χρόνο της καθοδηγούμενης από συστήματα λογισμικού εφαρμογής προτύπων. Προτείνεται ακολούθως η σημασιολογική αποτύπωση του μοντέλου με χρήση μιας νέας οντολογίας. Με βάση το μοντέλο των προτύπων συνεργασίας που προτάθηκε, σχεδιάζεται και υλοποιείται ένα καινοτόμο σύστημα ηλεκτρονικής συνεργασίας συμβαντοκεντρικής και υπηρεσιοστραφούς αρχιτεκτονικής. Το σύστημα αυτό ενσωματώνει λειτουργίες καθοδήγησης και υποβοήθησης της συνεργασίας με βάση πρότυπα που εισάγονται σε μορφή οντολογίας. Οι λειτουργίες αυτές περιλαμβάνουν την παραγωγή σε πραγματικό χρόνο προτάσεων για την ορθή χρήση των προτύπων συνεργασίας, την καταγραφή των αποτελεσμάτων της συνεργασίας καθώς και την παροχή πληροφοριών στους χρήστες για την εξέλιξή της.Το σύστημα αξιολογήθηκε σε ικανοποιητικό πλήθος πραγματικών περιπτώσεων χρήσης όπου επιβεβαιώθηκε ότι έχει την ικανότητα: (α) να καθοδηγεί τους συμμετέχοντες αποτελεσματικά σε επιτυχημένη συνεργασία, (β) να προσαρμόζει κατάλληλα τη συνεργασία με συστάσεις που στηρίζονται στην επίγνωση του περιβάλλοντός της και (γ) να κρατάει τους συμμετέχοντες ενημερωμένους για την τρέχουσα κατάσταση και την εξέλιξη της συνεργασίας.