Διερεύνηση της ύπαρξης συσχέτισης μεταξύ της ενδυναμωτικής εκπαίδευσης ασθενών που υποβάλλονται σε ολική αρθροπλαστική γόνατος ή ισχίου και των αποτελεσμάτων απο την επέμβαση

Abstract

INTRODUCTION: The aging of the population leads to an increase of the frequency of impairments, such as arthritis, and, consequently, to an increase of the frequency of planned orthopaedic surgeries, such as Total Joint Arthroplasty – TJA (of hip or knee). TJA constitutes a very frequent surgical operation in developed countries, with beneficial short-term and long-term results. The education of orthopaedic patients is an important parameter of nursing care and has been correlated to positive health outcomes. AIM: The exploration of the knowledge and information that patients expect to receive when they are undergoing TJA, of the knowledge they receive, as well as of the way that knowledge correlates to their recovery and rehabilitation. METHODS: A descriptive longitudinal observational and correlational study was conducted in three phases: prior to the operation, at discharge from the hospital and at six months after the operation. Data was gathered from patients undergoing TJA of the hip or knee in three General Hospitals in Attica region. The instruments for the collection of the data included the Hospital Patient’s Expected and Received Knowledge Scales, the Access to Knowledge Scale, the Quality of Recovery Scale, the EQ5D Health Questionnaire, the Patient Satisfaction from Care Scale, the Pain Care Scale, a list of questions about the patient’s contacts with healthcare professionals after the operation and about the total financial cost, and the Health Opinion Survey Krantz. The ethical principles for medical research involving human subjects of Helsinki (2004) were applied during the whole study. An analysis of the data with methods of descriptive statistics and parametrical procedures was conducted. RESULTS: The mean age of the patients’ sample was 72,32 years. In their majority patients were women (71,3%), graduates of elementary school (76,1%), without professional education (80,4%), retired (57,9%), and with at least one chronic condition (65,1%). Also, most of the patients were undergoing TJA of the knee (60,3%), and for the first time (67,5%). Patients reported high expectations for knowledge acquisition, mainly in the functional and biophysiological dimensions of empowering education. However, their needs for knowledge, as evaluated with the Hospital Patient’s Received Knowledge Scale, were not adequately covered both at their discharge from the hospital and at six months after the operation. Patients’ expectations were at a greater part covered in the functional and biophysiological dimensions. Independent variables, such as age, were not correlated to patients’ Expected and Received Knowledge, while the gender was also not correlated to knowledge expectations, although women wanted to receive more knowledge in comparison with men. An interesting finding of the study is that the results in the Health Opinion Survey Krantz were not correlated to patients’ Expected Knowledge; thus, although the patients through their answers in the particular questionnaire reported to receive information and to participate in care passively, they expected to receive knowledge about their care. Patients were mostly satisfied from the nursing staff’s professionalism and from the care they received, but less satisfied from the time that the nursing staff devoted to them. Patients who had more access to knowledge also received more knowledge. Patients’ Received Knowledge was correlated also to patients’ satisfaction with care, meaning that the patients who received more knowledge were at the same time more satisfied from the care they received during their hospitalization. The results in the Patient Satisfaction from Care Scale and from the Access to Knowledge Scale were correlated to the pain that patients experienced during their hospitalization. Also, there was a correlation between the Pain Care Scale and the patients’ Received Knowledge, meaning that the patients who received more knowledge also reported that their pain had been more sufficiently treated. Finally, it is worthy of mentioning that patients’ health- related quality of life was substantially improved at six months after the operation, while it was significantly correlated to Received Knowledge at the six months interval. CONCLUSION: Patients in the present study reported high expectations about their education and that their educational needs were not fully covered, a fact that hinders their empowerment. At the same time, patient education represents an important, independent and individualized nursing intervention and the attempts for its promotion will certainly contribute to the enhancement of Nursing within the Greek society. In the future it of particular importance for the patients to be offered many choices about their education and this initiative must derive from the nurses.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε αύξηση της συχνότητας εμφάνισης νόσων φθοράς, όπως η αρθρίτιδα, και συνεπακόλουθα, σε αύξηση του αριθμού των προγραμματισμένων ορθοπαιδικών επεμβάσεων, όπως η Ολική Αρθροπλαστική - ΟΑ (ισχίου ή γόνατος). Η ΟΑ αποτελεί μία πολύ συχνή χειρουργική επέμβαση στις αναπτυγμένες χώρες, με ευεργετικά βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Η εκπαίδευση των ασθενών με ορθοπαιδικά προβλήματα υγείας αποτελεί απαραίτητη παράμετρο της νοσηλευτικής φροντίδας και έχει συσχετισθεί με θετικές εκβάσεις υγείας. ΣΚΟΠΟΣ της μελέτης ήταν η διερεύνηση των γνώσεων και πληροφοριών που αναμένουν να λάβουν οι ασθενείς που υποβάλλονται σε ΟΑ, των γνώσεων που λαμβάνουν, καθώς επίσης και του τρόπου που αυτές οι γνώσεις σχετίζονται με την ανάρρωση και την αποκατάστασή τους. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Πρόκειται για μία περιγραφική μελέτη επισκόπησης και συσχέτισης, με διαχρονική παρακολούθηση σε τρεις χρονικές στιγμές: πριν από την επέμβαση, κατά την έξοδο από το νοσοκομείο και έξι μήνες μετά. Τα εμπειρικά δεδομένα συλλέχθηκαν από ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ΟΑ γόνατος ή ισχίου σε τρία Γενικά Νοσοκομεία της Αττικής. Τα εργαλεία συλλογής των δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη ήταν το Ερωτηματολόγιο Προσδοκώμενης και Προσληφθείσας Γνώσης του ασθενή, η Κλίμακα Πρόσβασης στη Γνώση για τον ασθενή, η Κλίμακα Ποιότητας Ανάρρωσης του Ασθενή, το Ερωτηματολόγιο ποιότητας ζωής του ασθενή (EQ5D), η Κλίμακα Ικανοποίησης των Ασθενών από τη Φροντίδα Υγείας, η Κλίμακα του Πόνου του Ασθενή, μία λίστα ερωτήσεων σχετικών με τις επαφές του ασθενή μετά τη χειρουργική επέμβαση με επαγγελματίες υγείας και το συνολικό οικονομικό κόστος και το Ερωτηματολόγιο Απόψεων για την Υγεία Krantz. Σε όλη τη διάρκεια της μελέτης ακολουθήθηκαν οι αρχές της Διακήρυξης του Ελσίνκι (2004). Πραγματοποιήθηκε ανάλυση των δεδομένων με μεθόδους περιγραφικής στατιστικής και παραμετρικές δοκιμασίες. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μέση ηλικία των ασθενών του δείγματος ήταν 72,32 έτη. Στην πλειονότητά τους οι ασθενείς ήταν γυναίκες (71,3%), απόφοιτοι του δημοτικού ή λιγότερο (76,1%), χωρίς επαγγελματική εκπαίδευση (80,4%), συνταξιούχοι (57,9%), και με τουλάχιστον ένα χρόνιο νόσημα (65,1%). Επίσης, οι περισσότεροι ασθενείς υποβλήθηκαν σε ΟΑ γόνατος (60,3%) και για πρώτη φορά (67,5%). Οι ασθενείς παρουσίασαν υψηλές προσδοκίες για πρόσληψη γνώσεων, ιδιαίτερα στη λειτουργική και τη βιοσωματική διάσταση της εκπαίδευσης ενδυνάμωσης. Οι ανάγκες, όμως, των ασθενών για γνώση, όπως μετρήθηκαν με την Κλίμακα Προσληφθείσας Γνώσης κατά την έξοδό τους από το νοσοκομείο και στο διάστημα των έξι μηνών μετά την επέμβαση, δεν καλύφθηκαν επαρκώς. Περισσότερο καλύφθηκαν οι προσδοκίες των ασθενών στη λειτουργική και τη βιοσωματική διάσταση. Ανεξάρτητες μεταβλητές, όπως π.χ. η ηλικία, δεν συσχετίστηκαν με την Προσδοκώμενη και την Προσληφθείσα Γνώση των ασθενών, ενώ και το φύλο δεν συσχετίστηκε με τις προσδοκίες σχετικά με τη γνώση, αν και οι γυναίκες επιθυμούσαν περισσότερη εκπαίδευση σε σύγκριση με τους άνδρες. Ένα ενδιαφέρον εύρημα της μελέτης είναι ότι τα αποτελέσματα της Κλίμακας Απόψεων για την Υγεία Krantz δεν συσχετίστηκαν με την Προσδοκώμενη Γνώση και, επομένως, αν και οι ασθενείς στο συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο έδειξαν παθητικότητα στην πρόσληψη πληροφοριών και στη συμμετοχή στη φροντίδα, προσδοκούσαν ωστόσο να λάβουν γνώσεις για τα ζητήματα της φροντίδας τους. Οι ασθενείς ήταν περισσότερο ικανοποιημένοι από τον επαγγελματισμό του νοσηλευτικού προσωπικού και με τη φροντίδα που έλαβαν, ενώ λιγότερο ικανοποιημένοι ήταν από το χρόνο που αφιέρωνε το νοσηλευτικό προσωπικό σε αυτούς. Οι ασθενείς που είχαν μεγαλύτερη πρόσβαση στη γνώση έλαβαν και περισσότερες γνώσεις. Οι Προσληφθείσες Γνώσεις των ασθενών συσχετίστηκαν, επίσης, με την ικανοποίηση των ασθενών από τη φροντίδα, δηλαδή οι ασθενείς που έλαβαν περισσότερες γνώσεις ήταν και περισσότερο ικανοποιημένοι από τη φροντίδα κατά την παραμονή τους στο νοσοκομείο. Τα αποτελέσματα στην Κλίμακα Ικανοποίησης από τη Φροντίδα και την Κλίμακα Πρόσβασης στη Γνώση συσχετίστηκαν με τον πόνο που βίωσαν οι ασθενείς κατά την παραμονή τους στο νοσοκομείο. Επίσης, υπήρξε συσχέτιση ανάμεσα στην Κλίμακα Πόνου και τις Προσληφθείσες Γνώσεις των ασθενών, δηλαδή οι ασθενείς που έλαβαν περισσότερες γνώσεις ανέφεραν πως και ο πόνος τους αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικότερα. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί πως η ποιότητα της ζωής των ασθενών που οφείλεται στην υγεία βελτιώθηκε πολύ στο διάστημα των έξι μηνών μετά την επέμβαση, ενώ συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με την Προσληφθείσα Γνώση στο διάστημα των έξι μηνών. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι ασθενείς στην παρούσα μελέτη έδειξαν ότι είχαν μεγάλες προσδοκίες για την εκπαίδευσή τους και ότι οι ανάγκες τους αυτές δεν καλύφθηκαν πλήρως, γεγονός που δυσκολεύει την ενδυνάμωσή τους. Παράλληλα, η εκπαίδευση του ασθενή αποτελεί σημαντική, ανεξάρτητη και εξατομικευμένη νοσηλευτική παρέμβαση και οι προσπάθειες για προαγωγή της είναι σίγουρο ότι θα συμβάλουν στην αναβάθμιση του ρόλου της Νοσηλευτικής στην ελληνική κοινωνία. Στο μέλλον είναι σημαντικό να προσφέρονται στους ασθενείς πολλές επιλογές σε ό,τι αφορά στην εκπαίδευση και η πρωτοβουλία πρέπει να ξεκινά από τους νοσηλευτές.