Προσδιοριστικοί παράγοντες επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας: η περίπτωση των ελληνικών επιχειρήσεων στις αγορές της Ελλάδας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (1996-2006)

Abstract

Αρχικά, η διατριβή εστιάζεται στη σημασία της επιχειρηματικότητας ως καθοριστικού παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης. Παρουσιάζονται θεωρητικές έννοιες και πτυχές της επιχειρηματικής διαδικασίας και εξετάζεται ο επιχειρηματίας ως αναπόσπαστο τμήμα του επιχειρηματικού πνεύματος. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2003) η επιχειρηματικότητα είναι νοοτροπία και τρόπος δημιουργίας και ανάπτυξης οικονομικής δραστηριότητας μέσω του συνδυασμού της ανάληψης κινδύνου, της δημιουργικότητας και/ ή της καινοτομίας με τη χρηστή διαχείριση , στο πλαίσιο ενός νέου ·ή υφιστάμενου οργανισμού. Υποστηρίζεται ότι η επιχειρηματικότητα είναι πηγή βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης για τα έθνη, τις κοινωνίες, τις περιφέρειες, τις μεγάλες και τις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και τα άτομα . Το βιοτικό επίπεδο μιας χώρας εξαρτάται όλο και περισσότερο από την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών της. Έπειτα , η διατριβή ερευνά την επιρροή της διοικητικής ικανότητας και της χρηματοοικονομικής μόχλευσης στην επίδοση των επιχειρήσεων, χρησιμοποιώντας ένα δείγμα 102 εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ) κατά τη διάρκεια της περιόδου 1997-2004. Διαπιστώνεται ότι η χρηματοοικονομική μόχλευση και η διοικητική ικανότητα των στελεχών συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση των πωλήσεων, της τιμής των μετοχών και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Ένας άλλος σκοπός αυτής της διατριβής είναι να εφαρμοστεί εμπειρικά ένα αναλυτικό πλαίσιο περιγραφής της οικονομικής επίδοσης των 102 αυτών επιχειρήσεων. Εξετάζεται ο αντίκτυπος βασικών καθοριστικών παραγόντων (οικονομικοί και μη οικονομικοί παράγοντες) της οικονομικής επίδοσης. Διαπιστώνεται ότι η μόχλευση , η εξαγωγική δραστηριότητα, η γεωγραφική θέση, το μέγεθος και ο δείκτης διοικητικής ικανότητας συσχετίζονται θετικά με την οικονομική επίδοση των επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι κερδοφόρες επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι μεγάλες, νέες, εξαγωγικές εταιρείες με μια ανταγωνιστική διοικητική ομάδα, οι οποίες έχουν μια βέλτιστη αναλογία ιδίων προς ξένα κεφάλαια και χρησιμοποιούν τη ρευστότητά τους για να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τους. Η διατριβή επικεντρώνεται επίσης στην αξιολόγηση συγκεκριμένων χαρακτηριστικών της απόφασης εκ μέρους των επιχειρήσεων να εξάγουν στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στρέφεται στους παράγοντες που τις υποκινούν ή τις εμποδίζουν να εφαρμόσουν την απόφαση αυτή- Η ανάλυση βασίζεται σε ένα ερμηνευτικό πλαίσιο στο οποίο ενσωματώνονται οι διάφοροι εσωτερικοί, εξωτερικοί και στρατηγικοί παράγοντες που συνδέονται με τα κίνητρα, τα εμπόδια και την εμπορική στρατηγική των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Με βάση αυτό το πλαίσιο έγιναν ερωτήσεις στις επιχειρήσεις σχετικές με τα εξαγωγικά κίνητρα, τη στρατηγική μάρκετινγκ και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ανάλυση πραγματοποιείται μέσω της παρατήρησης της συμπεριφοράς 41 εταιρειών εισηγμένων στο ΧΑΑ που εξάγουν στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Χρησιμοποιείται η τεχνική της παραγοντικής ανάλυσης προκειμένου να ερευνηθούν οι κοινοί παράγοντες και να εξηγηθούν οι υποκρυπτόμενες συνδέσεις μεταξύ των αντιληπτών μεταβλητών.