Σχέσεις της εκκλησίας της Ελλάδος με το παγκόσμιο συμβούλιο των εκκλησιών 1948-1961 (με βάση το αρχειακό υλικό του Π.Σ.Ε.)

Abstract

This doctoral thesis refers to the relationships of the Church of Greece (ChGr) to the World Council of Churches (WCC) It covers the time from the formation of the WCC (1948) until 1961 and it is based on the archives of the WCC In order to have a better understanding of the role of the ChGr in the WCC, the research refers to the discussion and the participation of the ChGr in movements like Life and Work, Faith and Order etc This thesis consists a historical, theological and sociological study of the relationships between the ChGr and the WCC For this reason the writer studies the position of the Ierarchy of the ChGr, the development of the theological discussion and the theological or any other arguments are projected concerning the issue of the Orthodox participation in the ecumenical movement during the time 1948-1961 It is prooved that there are three theological trends inside the ChGr, the pro-ecumenical, the anti-ecumenical and a third one thatstands in the middle Also, the writer studies the contribution of the delegations of the ChGr in the General Assemblies of Amsterdam (1948), Evanston (1954) and Ν Delhi (1961), as well as the ecumenical activities of the ChGr during the time between the above-mentioned Assemblies The aim is to show the kind of cooperation} between the ChGr and the WCC and the way it is developed in praxis Furthermore, 1 the writer studies the method of cooperation and dialogue between the ChGr and the 1 WCC, the contribution of Greek Theology in thé formation of the principles etc ofthe WCC, as well as the role of the Theological Faculties, the attitude of the religious movements and youth towards the WCC Also, the writer presents the interchurch aid -which constists the main offer of the WCC during the postwar time- in the Greek area and the significance of this interchurch aid for the formation of ecumenical consiousness in Greece Finally, the writer studies the attitude of the Greek state towards the WCC and she ends to the crucial question of the acceptance or not of the ecumenical idea in Greece.

Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή αναφέρεται στις σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος (Ε τ Ε ) με το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών (Π Σ Ε ) κατά το διάστημα από την ίδρυση του Συμβουλίου (1948) έως το 1961 και βασίζεται στο αρχειακό υλικό του Π Σ Ε. Για την πληρέστερη παρουσίαση του θέματος η έρευνα καλύπτει και τα σχετικά με τον προβληματισμό και τη συμμέτοχη της Ε τ Ε στις πρόδρομες του Π Σ Ε κινήσεις. Στόχος της μελέτης είναι η ιστορική, θεολογική και κοινωνιολογική θεώρηση των σχέσεων Ε τ Ε - Π Σ Ε. Για το λόγο αυτό εξετάζεται η στάση της Ιεραρχίας της Ε τ Ε , η εξέλιξη του θεολογικού προβληματισμού και τα θεολογικά η οποία άλλα επιχειρήματα προβάλλονται σχετικά με το ζήτημα της ορθόδοξης συμμέτοχης στην οικουμενικήκίνηση κατά το διάστημα 1948-1961 και διαπιστώνεται η ύπαρξη τριών θεολογικών τάσεων στους κόλπους της Ε τ Ε , η φιλοοικουμενική, η αντιοικουμενική και η μετριοπαθής. Επιπλέον, εξετάζεται η παρουσία και συμβολή των αντιπροσωπειών της Ε τ Ε στις Γενικές Συνελεύσεις του Άμστερνταμ (1948), Εβανστον (1954) και Ν Δελχί (1961), καθώς και οι οικουμενικές δραστηριότητες της Ετ Ε κατά τα ενδιάμεσα των προαναφερθέντων Συνελεύσεων διαστήματα, ώστε να φανεί το επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των δυο μερών, έτσι όπως αυτό διαμορφώνεται στην πράξη. Ακολουθεί η μελέτη της μεθόδου συνεργασίας και διεξαγωγής του διάλογου μεταξύ Ετ Ε και Π Σ Ε , η συμβολή της ελληνικής θεολογίας στη διαμόρφωση θέσεων του Π Σ Ε και ο ρόλος των Θεολογικών Σχολών, η στάση των θρησκευτικών οργανώσεων και της νεολαίας απέναντι στην οικουμενική κίνηση. Παρουσιάζεται το έργο της διεκκλησιαστικής βοήθειας -που αποτελεί την πεμπτουσία του έργου του Π Σ Ε κατά τη μεταπολεμική περίοδο- στον ελλαδικό χώρο και εξετάζεται η σημασία της παροχής βοήθειας και ο ρόλος της στη διαμόρφωση οικουμενικής συνείδησης στον ελλαδικό χώρο. Τέλος, μελετάται η στάση της ελληνικής Πολιτείας απέναντι στο Π Σ Ε και τίθεται το ερώτημα της απήχησης της οικουμενικής ιδέας στον ελλαδικό χώρο.