Ενδαρτηριακή θρομβόλυση σε οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο: κλινικό και οικονομικό όφελος από την εφαρμογή της για την περιοχή της Αττικής

Abstract

Introduction: This is a study aiming to register the characteristics of patients arriving at the emergencies with acute ischemic stroke and to evaluate the clinical result of the present therapeutic strategy as well as to estimate the potential clinical and economical benefit of intra-arterial thrombolysis as a future therapeutic strategy. Materials and method: This is a multi-center, hospital-based study in which an electronic registry was implemented in order to evaluate and statistically analyze a multitude of clinical, technical and social factors concerning patients with acute ischemic stroke, who presented as emergencies in the major public hospitals of Attica region. Appropriate statistical tests and statistical comparison with similar hospital population, which profited from IA thrombolysis, were implemented. The resulting conclusions concerned the characteristics, the number and the expected clinical and economical benefit of the potentially eligible population for IA thrombolysis. Results: Within one calendar year (2005), 907 patients with acute ischemic stroke were registered, having a clinical presentation of 8,81 (±5,60) NIHSS and a discharge clinical status of 3,06 (±1,54) mRS. Among the gathered sample, 308 patients arrived within 6 hours since symptom onset and 174 patients were considered potentially eligible for IA thrombolysis. Factors that were statistically significant concerning the early arrival of patients included age, living with a husband/mate, high educational level and territorial infarct. The official cost of hospitalization for the sample gathered was 1.480.933, 6 euros and the percentage of patients who received MRI imaging during hospitalization was 27%. The initiation of IA thrombolysis in the population studied could result in an improvement of clinical result of 1,56 in mRS and a reduction in length of hospitalization of 5,53 days per patient. According to our results, a proposal for the establishment of a multidisciplinary acute stroke unit was presented, with capacity of 4 intensive-care beds and 16 stroke unit beds, as the appropriate setting for the implementation of IA thrombolysis in the region of Attica. Conclusion: Initiation of intra-arterial thrombolysis is important for the population of Attica and is feasible, concerning the number of potentially eligible patients. The establishment of a dedicated, multidisciplinary acute stroke unit, with the appropriate strategies could further augment the number of patients arriving within the window of opportunity and improve their clinical evaluation with the use of appropriate Neuroimaging techniques, resulting in better therapeutic management and clinical result.

Εισαγωγή: Η μελέτη καταγράφει τα χαρακτηριστικά των ασθενών που καταφθάνουν στα επείγοντα με οξύ ισχαιμικό ΑΕΕ, αξιολογεί το κλινικό αποτέλεσμα της υπάρχουσας θεραπευτικής στρατηγικής και εκτιμά το πιθανό κλινικό και οικονομικό αποτέλεσμα της ενδαρτηριακής θρομβόλυσης ως μελλοντικής θεραπείας. Υλικό και μέθοδος: Η παρούσα αποτελεί πολυκεντρική νοσοκομειακή έρευνα με αντικείμενο την ηλεκτρονική καταγραφή και στατιστική επεξεργασία πολλαπλών κλινικών, τεχνικών και κοινωνικών δεδομένων, που αφορούν στους ασθενείς με οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, που αντιμετωπίζονται ως επείγοντα περιστατικά στα μεγάλα δημόσια νοσοκομεία της Αττικής. Με κατάλληλες στατιστικές δοκιμασίες και στατιστική σύγκριση με ανάλογο νοσοκομειακό πληθυσμό που επωφελείται από ενδαρτηριακή θρομβόλυση, συνάγονται συμπεράσματα που αφορούν στα χαρακτηριστικά, τον αριθμό και το προσδοκώμενο κλινικό και οικονομικό αποτέλεσμα των πιθανών υποψηφίων για θρομβόλυση ασθενών. Αποτελέσματα: Έγινε καταγραφή 907 ασθενών με οξύ ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο εντός ενός πλήρους ημερολογιακού έτους (2005), με κλινική εικόνα άφιξης 8,81 (±5,60) της κλίμακας NIHSS και η κλινική εικόνα εξόδου-βαθμός αναπηρίας 3,06 (±1,54) της κλίμακας mRS. Από το σύνολο του δείγματος 308 ασθενείς αφίχθησαν εντός 6 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων και 174 ασθενείς θεωρήθηκαν δυνητικά υποψήφιοι για ενδαρτηριακή θρομβόλυση. Παράγοντες που ήταν στατιστικά σημαντικοί για την έγκαιρη άφιξη των ασθενών ήταν η ηλικία, η συγκατοίκηση με σύζυγο/σύντροφο, το υψηλό μορφωτικό επίπεδο και η ύπαρξη περιοχικού εμφράκτου. Το τυπικό κόστος με βάση το κλειστό ημερήσιο νοσήλειο για τον μελετώμενο πληθυσμό ήταν 1.480.933,6 ευρώ και το ποσοστό των ασθενών που υπεβλήθη σε Μαγνητική Τομογραφία έως το εξιτήριο ήταν 27%. Από την εφαρμογή της ενδαρτηριακής θρομβόλυσης στον μελετώμενο πληθυσμό αναμένεται βελτίωση του κλινικού αποτελέσματος της τάξης των 1,56 της κλίμακας mRS και μείωση των ημερών νοσηλείας της τάξης των 5,53 ημερών ανά νοσηλεία. Προτάθηκε η δημιουργία μιας Μονάδας Άμεσης Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων (ΜΑΑΕΕ) δυναμικότητας 4 κλινών εντατικής παρακολούθησης και 16 κλινών απλής μονάδας αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, για την δημιουργία του κατάλληλου πλαισίου εφαρμογής της ενδαρτηριακής θρομβόλυσης στον υπολογιζόμενο από την μελέτη υποψήφιο πληθυσμό. Συμπέρασμα: Η ενδαρτηριακή θρομβόλυση είναι απαραίτητη για τον πληθυσμό της Αττικής και ήδη με τα υπάρχοντα δεδομένα υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός ασθενών που καταφθάνει εγκαίρως, ώστε να επωφεληθεί από αυτήν. Η δημιουργία μιας ΜΑΑΕΕ, με την αξιοποίηση κατάλληλων στρατηγικών δράσης, θα μπορούσε να αυξήσει τον αριθμό των ασθενών και να βελτιώσει την κλινική τους εκτίμηση, με την χρήση κατάλληλων τεχνικών Νευροαπεικόνισης, καθώς και την θεραπευτική τους διαχείριση, για την επίτευξη καλύτερου κλινικού αποτελέσματος.