Η επίδραση της ταμοξιφαίνης στη γλοιότητα του αίματος και του πλάσματος: συμβολή στη μελέτη των θρομβοεμβολικών επεισοδίων κατά τη διάρκεια αγωγής με ταμοξιφαίνη: αιμορρεολογική κλινική και εργαστηριακή μελέτη

Abstract

Aim of the present haemorheological study was to assess the impact of tamoxifen onblood and plasma viscosity, contributing in the identification of the mechanismsleading to thromboembolic events that occur during tamoxifen treatment.Seven clinical studies have been carried out. Tamoxifen administration has astatistically significant effect on blood viscosity, although not towards a certaindirection (either increase or decrease). Tamoxifen does not seem to affect the sexualhormones in postmenopausal women. The operation, as an independent factor, doesnot statistically significantly affect the blood viscosity. An increase of the plasmaviscosity has been proved to be the most important haemorheological effect oftamoxifen administration. This observation could be attributed to fibrinogen andalbumin level elevation. It seems that tamoxifen administration causes haemodilutionand decrease of the natural anticoagulant proteins level. The haemorheological effectof tamoxifen administration in plasma viscosity could be a reversible phenomenon.None of the women participating in any of the studies developed thromboembolicevent. The precise role of plasma viscosity increase in thromboembolic events is notwell clarified and needs further evaluation.

Η παρούσα αιμορρεολογική μελέτη σκοπό είχε τη διερεύνηση της επίδρασης τηςταμοξιφαίνης στη γλοιότητα του αίματος και του πλάσματος, συμβάλλοντας στηναναγνώριση των αιτίων των θρομβοεμβολικών επεισοδίων που εκδηλώνονται κατάτη διάρκεια αγωγής με το φάρμακο.Διενεργήθηκαν 7 κλινικές μελέτες. Η μελέτη της επίδρασης της ταμοξιφαίνης στηγλοιότητα του ολικού αίματος δεν ανέδειξε σταθερή μεταβολή που να μπορεί νααξιολογηθεί κλινικά. Η χορήγηση ταμοξιφαίνης σε μετεμμηνοπαυστακές γυναίκες δεβρέθηκε να επηρεάζει το γενετικό ορμονικό περιβάλλον τους. Η χειρουργικήαντιμετώπιση του Ca μαστού δε φαίνεται να προκαλεί, ως ανεξάρτητος παράγοντας,σημαντική μεταβολή της γλοιότητας του αίματος. Η αύξηση της γλοιότητας τουπλάσματος αποτελεί τη σημαντικότερη αιμορρεολογική επίδραση της λήψηςταμοξιφαίνης. Στην αύξηση της γλοιότητας του πλάσματος πιθανά συμβάλλει ηπαρατηρούμενη αύξηση του ινωδογόνου και των λευκωματινών. Φαίνεται ότι ηχορήγηση ταμοξιφαίνης προκαλεί αιμοαραίωση και ελάττωση των φυσικώναντιπηκτικών πρωτεϊνών. Οι αιμορρεολογικές επιπτώσεις της ταμοξιφαίνης στηγλοιότητα του πλάσματος είναι πιθανά αναστρέψιμο φαινόμενο. Στο σύνολο τωνγυναικών που μελετήθηκαν δεν παρατηρήθηκε κανένα θρομβοεμβολικό επεισόδιο. Ησημασία της αύξησης της γλοιότητας στην πρόκληση θρομβοεμβολικών επεισοδίωνκατά τη διάρκεια λήψης ταμοξιφαίνης δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί και ο ακριβήςρόλος της χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.