Η εφαρμογή του ραδιοεπισημασμένου αναλόγου της σωματοστατίνης ⁹⁹ᵐTc-depreotide στην διαγνωστική προσέγγιση του μεταστατικού καρκίνου του θυρεοειδούς

Abstract

During the last twenty years, the discovery of human somatostatin receptors in cancer cells of neuroendocrine or other origin, including thyroid carcinoma, led to the application of the synthetic analogue of the endogenous hormone somatostatin, indium-111-labeled DTPA-octreotide (¹¹¹In-pentetreotide), for the detection of iodine-negative metastases of differentiated thyroid cancer, as well as medullary thyroid cancer metastatic lesions. The aim of the present study was the evaluation of the newer synthetic somatostatin analogue, depreotide, which is labeled with technetium-99m (⁹⁹ᵐTc-depreotide), in restaging thyroid cancer. Whole-body and tomographic (single-photon emission tomography- SPET) scintigraphy was performed in post-surgical thyroid cancer patients with increased specific tumor markers or ambiguous radiological findings. Concerning the whole group of our patients, the ⁹⁹ᵐTc-depreotide findings were coevaluated with those of the conventional radiological methods and presented a sensitivity of 86,9% and 70,8%, and a specificity of 66,6% and 87,5%, respectively. Also, our results were correlated with the established radionuclide techniques. In some cases, the combination of clinical, laboratory and imaging methods, or histopathology after surgical dissection of metastatic invasion provided the definitive diagnosis, while in others confirmation was accomplished by the course of the disease during two-year follow-up. Scintigraphy with ⁹⁹ᵐTc-depreotide demonstrates high sensitivity in the detection of thyroid cancer metastatic lesions, directly reflecting the disease development at the pathophysiological level. In patients with differentiated thyroid cancer, it appears to portray the non-iodophilic metastatic foci, without the need for thyroxine withdrawal or recombinant human thyrotropin application. Our preliminary results in patients with recurrent and/or metastatic differentiated or medullary thyroid cancer, indicate a positive correlation between the tracer uptake and serum thyroglobulin or calcitonin levels, respectively. Further studies in larger patient population may establish a definite correlation as well as its clinical impact. Moreover, the method involves relatively low radioactive burden to the patients. Finally, it allows the application of alternative therapeutic approaches, with the utilization of "cold" or "hot" somatostatin analogues, which have lately acquired access in clinical practice. Scintigraphy with ⁹⁹ᵐTc-depreotide should be considered as a useful adjunct to the armamentarium for thyroid cancer follow-up, since it provides valuable information, especially in the setting of increased serum thyroglobulin and/or calcitonin levels and negative whole-body scan with ¹³¹I or ¹²³/¹³¹I-MIBG I-MIBG or ⁹⁹ᵐT -(V)DMSA.

Την τελευταία εικοσαετία, η ύπαρξη υποδοχέων της σωματοστατίνης σε καρκινικά κύτταρα νευροενδοκρινών ή μη ενδοκρινών όγκων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του θυρεοειδούς, οδήγησε στην προσπάθεια ανίχνευσης αρνητικών στο ιώδιο μεταστάσεων του διαφοροποιημένου καρκίνου του θυρεοειδούς, καθώς και μεταστατικών βλαβών του μυελοειδούς καρκίνου του θυρεοειδούς, με το γνωστό ανάλογο της ενδογενούς ορμόνης σωματοστατίνης, indium-111-labeled DTPA-octreotide (¹¹¹In-pentetreotide). Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η αξιολόγηση του νεότερου συνθετικού αναλόγου της σωματοστατίνης, depreotide, που επισημαίνεται με το τεχνήτιο-99m (⁹⁹ᵐTc-depreotide), στην επανασταδιοποίηση του καρκίνου του θυρεοειδούς. Διενεργήθηκε ολοσωματικό και τομογραφικό (single-photon emission tomography- SPET) σπινθηρογράφημα σε ασθενείς με χειρουργηθέντα καρκίνο του θυρεοειδούς με αυξημένα επίπεδα των ειδικών καρκινικών δεικτών ή ύποπτα ευρήματα από τον υπόλοιπο απεικονιστικό έλεγχο. Σε όλη την ομάδα των ασθενών μας, το σπινθηρογράφημα με ⁹⁹ᵐTc-depreotide παρουσίασε ευαισθησία 86,9% και ειδικότητα 66,6%, ενώ οι συμβατικές ακτινολογικές μέθοδοι έδειξαν ευαισθησία 70,8% και ειδικότητα 87,5%. Επίσης, έγινε συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων με τις καθιερωμένες ραδιονουκλιδικές τεχνικές. Σε μερικές περιπτώσεις, ο συνδυασμός των κλινικοεργαστηριακών και απεικονιστικών ευρημάτων ή η χειρουργική εξαίρεση μεταστατικών διηθήσεων και η ιστοπαθολογία παρείχαν την οριστική διάγνωση, ενώ σε άλλες η επιβεβαίωση βασίστηκε στην πορεία της νόσου κατά τη διάρκεια διετούς παρακολούθησης. Το σπινθηρογράφημα με ⁹⁹ᵐTc-depreotide παρουσιάζει υψηλή ευαισθησία στην ανίχνευση μεταστατικών εστιών του καρκίνου του θυρεοειδούς, με άμεση αντανάκλαση της εξέλιξης της νόσου σε παθοφυσιολογικό επίπεδο. Σε ασθενείς με διαφοροποιημένο καρκίνο του θυρεοειδούς, φαίνεται να απεικονίζει τις μη-ιωδιοφιλικές μεταστατικές εστίες, χωρίς την ανάγκη να διακοπεί η θεραπεία υποκατάστασης με θυροξίνη ή να χρησιμοποιηθεί ανασυνδυασμένη ανθρώπινη θυρεοτροπίνη. Με βάση τα αποτελέσματά μας, φαίνεται ότι σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα ή μεταστατικό διαφοροποιημένο ή μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς, υφίσταται θετική συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης του ραδιοφαρμάκου και των επιπέδων των ειδικών καρκινικών δεικτών. Περαιτέρω μελέτες σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών μπορεί να καθιερώσουν μια οριστική συσχέτιση, καθώς και την κλινική σημασία της. Επιπλέον η εξέταση δίνει σχετικά χαμηλή δόση ακτινοβολίας στους πάσχοντες. Τέλος, επιτρέπει την εφαρμογή εναλλακτικής θεραπευτικής προσέγγισης με τη χρησιμοποίηση "ψυχρών" ή "θερμών" αναλόγων της σωματοστατίνης, που αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος στα κλινικά δρώμενα. Η συμπληρωματική χρήση της μεθόδου κατά την παρακολούθηση των ασθενών με καρκίνο του θυρεοειδούς κρίνεται αναγκαία, επειδή παρέχει πολύτιμες πληροφορίες, ειδικά σε περιπτώσεις με αυξημένα επίπεδα θυρεοσφαιρίνης ή/και καλσιτονίνης και αρνητικό ολοσωματικό σπινθηρογράφημα με ¹³¹I ή ¹²³/¹³¹I-MIBG ή ⁹⁹ᵐTc -(V)DMSA.