Εφαρμογή της δέσμης κινητικής αξιολόγησης "movement assessment battery for children" σε μαθητές ηλικίας 9-12 ετών δημοτικών σχολείων της Ελλάδας

Abstract

Motor clumsiness refers to movement difficulties that do not stem from any neurological, cognitive or anatomical pathological cause, and has been recognized as one of the most common developmental dysfunction during childhood. In 1994 the American Psychiatric Association (DSM-IV, 1994) recognized motor clumsiness as a distinctive motor dysfunction and named it “Developmental Coordination Disorder” (DCD), a term that has been adopted by the majority of the scientists. The Movement Assessment Battery for Children (MABC, Henderson & Sugden, 1992) is currently the most widely used standardized measurement for the identification of children with DCD (Crawford, Wilson & Dewey, 2001; Chow & Henderson, 2003; Geuze et al., 2001a). The MABC was developed to serve two main purposes. First, the test can have a diagnostic function in offering a detailed picture of the child's motor weaknesses and strengths. Second, is reported to be sufficiently reliable and valid to use in evaluating the efficacy of treatments for motor impaired children (Leemrijse et al, 1999). The manual has been translated into Danish, Dutch, Italian, Swedish and Japanese and many studies presenting cross-cultural comparisons have emerged (Chow, Henderson & Barnett, 2001; Miyahara et al., 1998; Rosblad & Gard, 1998; Smits-Engelsman, Henderson, & Michels, 1998). There is still a lot of discussion regarding the appropriate method of determining the motor skill difficulties of children with DCD. While some have advocated the use of the MABC (Henderson & Sugden, 1992), others have argued that it is not yet able to represent the gold standard for measurement (Rodger et al., 2003). It is generally assumed that the norms from the standardisation sample of the MABC are valid for all children. However, the assumption that the norms of a test, standardised in one country are valid in another country has obvious weaknesses (Rosblad & Gard, 1998). It has already been established that the norms of the MABC may need to be adjusted when the test is used outside the Western hemisphere (e.g. Chow et al., 2001; Miyahara et al., 1998). On the other hand, studies from Sweden and Germany suggest that the norms are valid for these countries. However, cultural differences also exist within the Western hemisphere and the kind of activities that children engage in is likely to differ between countries. In this paper, our concern is to investigate the suitability of the MABC in regard to the assessment of Greek children. Given that Greek children are engaged in a different school experiences compared to American children, the aim of the present study was to take a preliminary look at the suitability of the published norms of the MABC. To achieve this aim we compared the performance of a representative sample of Greek children aged 9 to 12 years to that of the original standardisation sample. Two hundred and twenty two children participated in this study. Regarding sampling, gender was evenly balanced with 110 boys and 110 girls. The mean age was 114,74 months for the 9 year-old children and 138,29 months for the 12 year-old children. All children were of a Greek ethnic origin and were recruited from 32 public schools across a geographical area in Northern Greece. The test was administered three well-trained testers.

Το φαινόμενο της κινητικής αδεξιότητας (ΚΑ) έχει αναγνωριστεί εδώ και πολλά χρόνια σαν μια από τις πιο συχνές αναπτυξιακές δυσλειτουργίες κατά την παιδική ηλικία. Σύμφωνα με τον Wall (1982), παιδιά με κινητική αδεξιότητα είναι αυτά, που χωρίς γνωστά νευρολογικά προβλήματα, αποτυγχάνουν να εκτελέσουν ανάλογες με το περιβάλλον στο οποίο ζουν κινητικές δεξιότητες με αποδεκτή απόδοση. Το 1994, η Αμερικάνικη Ψυχιατρική Ένωση (DSM-IV, 1994) αναγνώρισε την κινητική αδεξιότητα σαν ξεχωριστή κινητική δυσλειτουργία και την ονόμασε "Αναπτυξιακή Δυσλειτουργία της Συναρμογής" (ΑΔΣ), όρος που έχει υιοθετηθεί και χρησιμοποιείται από όλους όσους ασχολούνται με το φαινόμενο αυτό. Το ενδιαφέρον για το φαινόμενο της Αναπτυξιακής Δυσλειτουργίας της Συναρμογής που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια σε χώρες της Ευρώπης (Σουηδία, Δανία, Ιταλία), αλλά και της Ασίας (Ιαπωνία, Κίνα), είναι μεγάλο και αρκετές είναι οι έρευνες που πραγματοποιούνται (Crawford, Wilson & Dewey, 2001; Chow & Henderson, 2003). Οι έρευνες αυτές χρησιμοποιούν το κινητικό τεστ Movement Assessment Battery for Children (Henderson & Sugden, 1992), σαν όργανο μέτρησης των κινητικών δυσκολιών, το οποίο αποτελεί το πιο έγκυρο και αξιόπιστο όργανο μέτρησης της κινητικής αδεξιότητας (Crawford, Wilson & Dewey, 2001; Chow & Henderson, 2003). Όμως η τυποποίηση των τεστ έχει γίνει από στοιχεία που συλλέχθηκαν από παιδιά από την Αμερική. Έτσι το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο οι νόρμες αλλά και οι ασκήσεις που χρησιμοποιούνται από το τεστ και οι οποίες έχουν γίνει βάσει του πληθυσμού και της κοινωνικής και πολιτιστικής κατάστασης μιας χώρας συμπίπτουν και για τον πληθυσμό άλλων χωρών (Watkinson, Causgrove-Dunn, Kalzonetti, Wilhelm, & Dwyer, 2001). Στην Ελλάδα παρά το γεγονός πως δεν έχουν γίνει παρόμοιες μελέτες καταλληλότητας του τεστ, αρκετές είναι οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί χρησιμοποιώντας ως όργανο ανίχνευσης το κινητικό τεστ ΜΑΒC (Μαχαιρίδου, 2002; Παπαλεξοπούλου, 2002; Ελληνούδης, 2001; Κουρτέσης, 1997). Με αφορμή τα παραπάνω, σκοπός της έρευνας αυτής είναι να ελέγξει διεξοδικότερα την καταλληλότητα του κινητικού τεστ Movement Assessment Battery for Children στον Ελληνικό χώρο, για την εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων στις έρευνες που πραγματοποιούνται. Το δείγμα αποτελούνταν από 220 παιδιά ηλικίας 9-10 ετών (Δ’ τάξη, n = 110) και 11-12 ετών (ΣΤ’ τάξης, n = 110) από σχολεία από τις Σέρρες, την Κομοτηνή, την Καβάλα και την Πάτρα. Ο μέσος όρος ηλικίας για τα παιδιά της Δ’ τάξης ήταν 114,74 μήνες και η τυπική απόκλιση 3,88 μήνες, ενώ για τα παιδιά της ΣΤ’ τάξης ο μέσος όρος ηλικίας ήταν 138,29 μήνες και η τυπική απόκλιση 3,11 μήνες. Τα παιδιά αξιολογήθηκαν με το ΜΑΒC. Οι αξιολογητές ήταν συνολικά τρεις για όλα τα σχολεία της έρευνας και είχαν εκπαιδευτεί εκ των προτέρων στη χρήση του τεστ. Ακόμη, χρησιμοποιήθηκαν τα δεδομένα των μετρήσεων των παιδιών της Αμερικής, σύμφωνα με τα οποία έγινε η τυποποίηση του τεστ και δημιουργήθηκαν οι νόρμες.