Η εγχάρακτη απεικόνιση του «ιερού τόπου» στα έργα περιηγητών (τέλη 15ου – τέλη 19ου αι.): Άγιοι Τόποι, Όρος Σινά

Abstract

The doctoral thesis examines pilgrim texts that date from late 15th century until late 19th century, present the peregrinations of their authors in the Holy Land and Mount Sinai and include illustration in means of engravings. The pilgrim authors come from western, central and northern Europe. In terms of geography, as far as Holy Land is concerned, the research focuses on the city of Jerusalem and its surroundings and in the case of Mount Sinai, on the Monastery of Saint Catherine and the Mount itself. The thesis aims to present and address critical questions concerning iconography: popular and rare themes, the variety of information one can obtain from the pictures themselves as well as other elements that accompany them, such as titles and map legends, the method of iconographical loans among authors, editors and artists, resemblances and differences between same iconographical themes, the identity of the artist of a sketch and an engraving, the possibility of in situ sketching.

Η διδακτορική διατριβή έχει ως αντικείμενο έρευνας περιηγητικά κείμενα που χρονολογούνται από τα τέλη του 15ου αι. έως τα τέλη του 19ου αι., στα οποία παρουσιάζονται ταξιδιωτικά εγχειρήματα στους Αγίους Τόπους και το Όρος Σινά, και περιέχεται εικονογραφικό υλικό εν είδει παραστάσεων. Οι περιηγητές, των οποίων οι τόμοι μελετήθηκαν, προέρχονται από χώρες της δυτικής, κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Αναφορικά με τα γεωγραφικά πλαίσια, στους Αγίους Τόπους, η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στην πόλη της Ιερουσαλήμ, τα περίχωρά της και γειτνιάζουσες τοποθεσίες. Στην περίπτωση της Χερσονήσου του Σινά, τα σημεία ενδιαφέροντος είναι η ομώνυμη Μονή της Αγίας Αικατερίνης και το Όρος. Σκοπός της μελέτης είναι να τεθούν καίρια ερωτήματα αναφορικά με ζητήματα της εικονογραφίας: προσφιλή και σπανίως εικονιζόμενα θέματα, τα είδη των πληρoφοριών που αντλούνται από τις παραστάσεις και άλλα στοιχεία που ενίοτε τις συνοδεύουν, όπως υπομνήματα και τίτλοι, η μέθοδος του δανεισμού εικόνων μεταξύ έργων διαφορετικών συγγραφέων, οι ομοιότητες και οι διαφορές ανάμεσα σε ίδια εικονιστικά θέματα, η ταυτότητα του δημιουργού μιας παράστασης και το κατά πόσον η διαδικασία της φιλοτέχνησης είναι το προϊόν αυτοψίας ή δανεισμού.