Σύγχρονα ψηφιακά μουσειακά περιβάλλοντα: σχεδιασμός, υλοποίηση, αξιολόγηση και εκπαιδευτικές προοπτικές

Abstract

In the past, museums have employed traditional methods, such as labels, audio guides and printed brochures, to disseminate information to their visitors. However, with the advent of new technologies, museums have begun to integrate these innovations into their operational procedures (research, collection, preservation, interpretation and exhibition) and the offered experiences to the visitors (education, entertainment, knowledge sharing and reflection). In the context of rapid digital transformation accelerated by the pandemic, smaller museums appear to be particularly vulnerable, as they often lack the capacity and resources to keep pace with rapid technological advances. In this context, our main questions revolved around the adoption of digital technologies by museums and organizations aiming at the promotion, management and exploitation of their cultural reserve. Could small organizations keep up with technological developments? Are there technologies that can be used at no great cost to create applications? What services can be offered? Can there be a joint design that meets the requirements of these museum environments? What is the purpose of evaluation in a digital museum environment? Are there methodologies intended to evaluate these environments? How could we evaluate digital environments created to meet the needs of museums? What are the educational perspectives from the use of technology? In order to address these questions, we have compiled a list of the most prevalent technologies that are currently part of people's everyday lives. These are technologies that appear likely to be widely used in the coming years. Subsequently, an attempt was made to ascertain the utilisation of these technologies within museum contexts and in works that employ these technologies at a research level. This process led to the classification of the technologies in question, and the findings were instrumental in formulating principles for the design of museum environments that encompass useful services for their users.Το test the proposed design and services, we designed, developed, presented, implemented and evaluated services related to the creation of digital exhibitions with reference to organizations that either had the corresponding physical collections or aimed at exhibitions that included only digital content. In addition to the services that help create exhibitions, we studied how extended reality technologies can be used to create art exhibitions focusing on educational perspectives.

Στο παρελθόν, τα μουσεία χρησιμοποιούσαν παραδοσιακές μεθόδους όπως ετικέτες, ηχητικούς οδηγούς και έντυπα φυλλάδια για να παρέχουν πληροφορίες στους επισκέπτες. Ωστόσο, με την πρόοδο της τεχνολογίας, τα μουσεία έχουν αρχίσει να ενσωματώνουν νέες και καινοτόμες τεχνολογίες τόσο στις λειτουργίες τους (έρευνα, συλλογή, διατήρηση, ερμηνεία και έκθεση) όσο και στις προσφερόμενες εμπειρίες (εκπαίδευση, ψυχαγωγία, ανταλλαγή γνώσης και αναστοχασμό). Σε ένα πλαίσιο ραγδαίου ψηφιακού μετασχηματισμού που επιταχύνθηκε από την πανδημία του Covid19, τα μικρότερα μουσεία φαίνεται να υποφέρουν περισσότερο, καθώς συχνά δεν διαθέτουν επαρκείς ικανότητες και πόρους για να αντιμετωπίσουν την ταχεία τεχνολογική πρόοδο. Σε αυτό το πλαίσιο, τα βασικά μας ερωτήματα κινήθηκαν γύρω από την υιοθέτηση των ψηφιακών τεχνολογιών από μουσεία και οργανισμούς που έχουν ως στόχο την προβολή, διαχείριση και αξιοποίηση του πολιτισμικού τους αποθέματος. Θα μπορούσαν οι μικροί οργανισμοί να ακολουθήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις; Υπάρχουν τεχνολογίες που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωρίς μεγάλο κόστος για την δημιουργία εφαρμογών; Ποιες είναι οι υπηρεσίες που μπορούν να προσφερθούν; Μπορεί να υπάρξει ένας κοινός σχεδιασμός που να καλύπτει τις απαιτήσεις αυτών των μουσειακών περιβαλλόντων; Ποιος είναι ο σκοπός της αξιολόγησης σε ένα ψηφιακό μουσειακό περιβάλλον; Υπάρχουν μεθοδολογίες που προορίζονται για την αξιολόγηση αυτών των περιβαλλόντων; Πώς θα μπορούσαμε να αξιολογήσουμε ψηφιακά περιβάλλοντα που έχουν δημιουργηθεί για να καλύψουν τις ανάγκες των μουσείων; Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές προοπτικές από τη χρήση της τεχνολογίας; Στην προσπάθεια να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα καταγράψαμε τις επικρατέστερες τεχνολογίες που αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των ανθρώπων, τεχνολογίες που φαίνεται πως θα χρησιμοποιηθούν σε ευρεία κλίμακα στα επόμενα χρόνια. Στη συνέχεια προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε τη χρήση αυτών των τεχνολογιών σε μουσειακά περιβάλλοντα και σε εργασίες που χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες σε ερευνητικό επίπεδο. Η διαδικασία αυτή κατέληξε σε μια ταξινόμηση της χρήσης των τεχνολογιών και τα συμπεράσματα ήταν πολύτιμα για την δημιουργία αρχών σχεδίασης μουσειακών περιβαλλόντων που θα συμπεριλαμβάνουν χρήσιμες υπηρεσίες για τους χρήστες τους. Για να δοκιμάσουμε το σχεδιασμό και τις υπηρεσίες που προτείνουμε να υπάρχουν σε ένα μουσειακό περιβάλλον, σχεδιάσαμε, αναπτύξαμε, παρουσιάσαμε, υλοποιήσαμε και αξιολογήσαμε υπηρεσίες που αφορούν τη δημιουργία ψηφιακών εκθέσεων με αναφορά σε οργανισμούς που είτε διέθεταν τις αντίστοιχες φυσικές συλλογές είτε στόχευαν σε εκθέσεις που περιλάμβαναν μόνο ψηφιακό περιεχόμενο. Πέρα από τις υπηρεσίες που βοηθούν στην δημιουργία εκθέσεων και στα πλαίσια ενός ερευνητικού προγράμματος που συμμετείχαμε, μελετήσαμε πως οι τεχνολογίες εκτεταμένης πραγματικότητας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία εκθέσεων τέχνης εστιάζοντας στις εκπαιδευτικές προοπτικές.