Ολοκληρωμένη αναφορά (ΟΑ): διερεύνηση μεταβλητών – παραγόντων που επιδρούν στη συνάφεια της δημοσιευμένης λογιστικής πληροφόρησης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων

Abstract

A significant subject of extensive research within the academic community is the field of Integrated Reporting (IR). This dissertation aims to investigate the impact of adopting the Integrated Reporting (IR) system, known in Greek as Ολοκληρωμένη Αναφορά (ΟΑ), on the financial, non-financial, and stock market performance of companies. Additionally, it compares the voluntarily published Integrated Reports with consolidated reports and sustainability reports in terms of materiality information, stakeholder engagement information, and sustainability scores (ESG score).This research contributes to the existing literature, as it is the first to examine the relevance of accounting information, stakeholder engagement information, and materiality information at a European level and explores the differences in integrated reporting, consolidated reporting, and sustainability reporting. The findings of this doctoral research inform investors and stakeholders about how companies engage with stakeholders and the information they provide on materiality, offering insights into the value of integrated reporting in capital providers' decision-making processes. The study is based on a European sample of 100 companies from the EKON database for the years 2015-2019, using the Ohlson model as the foundation for the quantitative analysis. Materiality information is shown to affect the relevance of accounting information, unlike stakeholder engagement information. Additionally, materiality information was found to negatively impact the stock market value of companies publishing IR, while the relevance of accounting information of European listed companies that publish IR is greater than those that do not. It was found that companies publishing IR gradually improve the information on materiality, with 50% of them in 2019 describing their results in more detail. Companies from Switzerland, the Netherlands, and Germany lead in this practice. The use of the materiality matrix also increases. The ESG score of Polish companies publishing IR is among the lowest, primarily due to the lack of a unified approach to ESG evaluation and reporting until 2021, although their ESG score is continuously improving. It is observed that most companies focus on indirect or partial stakeholder engagement, with the healthcare sector having the highest score. Notably, in 2019, no company failed to make a statement regarding stakeholder engagement in their Integrated Report. On the other hand, it is observed that the majority of companies publishing consolidated reports merely mention that materiality was a principle followed in the report production without detailed analysis. Companies in the energy sector that publish IR have lower ESG scores, while those publishing sustainability reports have higher scores. In 2019, 50% of companies publishing IR gave more emphasis on materiality, while companies publishing sustainability reports have higher ESG scores, indicating a greater focus on materiality. This research enriches the theoretical framework surrounding corporate reporting by integrating financial and non-financial dimensions into a cohesive narrative. It extends the traditional boundaries of accounting theory, emphasizing the importance of holistic reporting to capture the full spectrum of corporate performance and value creation.

Σημαντικό θέμα εκτεταμένων ερευνών μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας αποτελεί ο τομέας της Ολοκληρωμένης Αναφοράς (ΟΑ). Η παρούσα διατριβή στοχεύει να διερευνήσει την επίδραση της υιοθέτησης του συστήματος Integrated Reporting (IR), γνωστό στα ελληνικά ως Ολοκληρωμένη Αναφορά (ΟΑ), στις χρηματοοικονομικές, μη χρηματοοικονομικές και χρηματιστηριακές επιδόσεις των επιχειρήσεων. Επιπλέον, συγκρίνει τις εθελοντικά δημοσιευμένες ολοκληρωμένες αναφορές με τις ενοποιημένες αναφορές και τις αναφορές βιωσιμότητας, όσον αφορά την πληροφόρηση της ουσιαστικότητας, την πληροφόρηση της δέσμευσης των ενδιαφερόμενων μερών και τη βαθμολογία βιωσιμότητας (ESG score). Η έρευνα αυτή συμβάλλει στην υπάρχουσα βιβλιογραφία, καθώς είναι η πρώτη που εξετάζει τη συνάφεια της λογιστικής πληροφόρησης, της πληροφόρησης για τη δέσμευση των ενδιαφερομένων μερών και της πληροφόρησης της ουσιαστικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και διερευνά τις διαφορές που παρουσιάζουν στην ολοκληρωμένη αναφορά, στην ενοποιημένη αναφορά και στην αναφορά βιωσιμότητας. Τα αποτελέσματα της παρούσας διδακτορικής έρευνας ενημερώνουν τους επενδυτές και τους ενδιαφερόμενους για τον τρόπο με τον οποίο εμπλέκονται με τα ενδιαφερόμενα μέρη και την πληροφόρηση που δίνουν οι εταιρείες σχετικά με την ουσιαστικότητα, παρέχοντας στοιχεία για την αξία της ολοκληρωμένης αναφοράς στη λήψη αποφάσεων των παροχών κεφαλαίου. Η μελέτη βασίζεται σε ευρωπαϊκό δείγμα 100 επιχειρήσεων από την ΕΚΟΝ database για τα έτη 2015-2019 και το μοντέλο του Ohlson θα αποτελέσει βάση της ποσοτικής ανάλυσης της παρούσας διατριβής. Η πληροφόρηση της ουσιαστικότητας αποδεικνύεται ότι επιδρά στη συνάφεια της λογιστικής πληροφόρησης, αντίθετα με την πληροφόρηση της δέσμευσης των ενδιαφερόμενων μερών. Επίσης, η πληροφόρηση της ουσιαστικότητας παρατηρήθηκε ότι επιδρά αρνητικά στη χρηματιστηριακή αξία των εταιρών που δημοσιεύουν ΟΑ και η επίδραση της συνάφειας της λογιστικής πληροφόρησης των ευρωπαϊκών εισηγμένων εταιρειών που δημοσιεύουν ΟΑ είναι μεγαλύτερη από εκείνων που δεν την δημοσιεύουν. Διαπιστώθηκε ότι οι εταιρείες που δημοσιεύουν ΟΑ βελτιώνουν σταδιακά την πληροφόρηση για την ουσιαστικότητα, με το 50% αυτών το 2019 να περιγράφουν τα αποτελέσματά τους με μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Οι εταιρείες από την Ελβετία, την Ολλανδία και τη Γερμανία κατέχουν τα πρωτεία σε αυτήν την πρακτική. Η χρήση της μήτρας ουσιαστικότητας αυξάνεται επίσης. Το ESG score των πολωνικών εταιρειών που δημοσιεύουν ΟΑ είναι από τα χαμηλότερα, κυρίως λόγω της έλλειψης ενιαίας προσέγγισης στην αξιολόγηση και την υποβολή εκθέσεων ESG μέχρι το 2021, αν και το ESG score τους βελτιώνεται συνεχώς. Παρατηρείται ότι οι περισσότερες εταιρείες εστιάζουν στην έμμεση ή/και μερική συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών, με τον τομέα της υγείας να έχει την υψηλότερη βαθμολογία. Σημειώνεται ότι το 2019, καμία εταιρεία δεν παρέλειψε να κάνει δήλωση σχετικά με την δέσμευση των ενδιαφερόμενων μερών στην Ολοκληρωμένη Αναφορά. Από την άλλη πλευρά, παρατηρείται ότι η πλειοψηφία των εταιρειών που δημοσιεύουν ενοποιημένη αναφορά απλώς αναφέρουν ότι η ουσιαστικότητα ήταν μια αρχή που ακολουθήθηκε για την παραγωγή της έκθεσης, χωρίς λεπτομερή ανάλυση. Οι εταιρείες του τομέα της ενέργειας που δημοσιεύουν ΟΑ έχουν χαμηλότερο ESG score, ενώ οι ίδιες εταιρείες στον τομέα της βιωσιμότητας έχουν υψηλότερη βαθμολογία. Το 50% των εταιρειών που δημοσιεύουν ΟΑ το 2019 δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην ουσιαστικότητα, ενώ οι εταιρείες που δημοσιεύουν αναφορές βιωσιμότητας έχουν υψηλότερα ESG scores, δείχνοντας μεγαλύτερη εστίαση στο θέμα της ουσιαστικότητας. Η παρούσα έρευνα εμπλουτίζει το θεωρητικό πλαίσιο που περιβάλλει την εταιρική πληροφόρηση, ενσωματώνοντας τις χρηματοοικονομικές και μη χρηματοοικονομικές διαστάσεις σε μια συνεκτική αφήγηση. Επεκτείνει τα παραδοσιακά όρια της λογιστικής θεωρίας, τονίζοντας τη σημασία της Ολοκληρωμένης Αναφοράς για την καταγραφή του πλήρους φάσματος των εταιρικών επιδόσεων και της δημιουργίας αξίας.