Η απώλεια της γης της επαγγελίας και οι επιπτώσεις στη θεολογία της κατά τα βιβλία του Δευτερονομίου και το προφήτη Ιεζεκιήλ.

Abstract

The special importance of the Promised Land in the consciousness and life of ancient Israel is known in the Old Testament, it is diffused through all the books of its canon, runs through the entire Jewish tradition to this day and it is recognized by modern research. The books of Deuteronomy and of the prophet Ezekiel make special reference to it as in the first the Israelites are ready to enter the Land, while in the second they are already exiled from it as the painful period of the Babylonian captivity has already begun. In both historical moments, the people are outside the Land, observing it from afar, and the authors of these two books theologize about its value and about its relationship with God Yahweh and with his chosen people. These common points of the two books have been pointed out in modern scholarship, but yet there has not been carried out a comprehensive investigation of the theological ideas concerning the Land that exist in these books, to affirm the relationship between them. This effort is made in the present study with the exegetical and theological analysis of all the relevant references of the two books to the loss and to the restoration of the Land in relation to God and Israel. The books of Deuteronomy and of the prophet Ezekiel are compared by focusing on the theology of the Promised Land. The adoption of the theology of Deuteronomy by the prophet Ezekiel in relation to the Promised Land, and consequently the earlier, pre-exilic, formation of the book of Deuteronomy, at least in its greater part, is confirmed.

Η ιδιαίτερη σημασία της Γης της Επαγγελίας στη συνείδηση και στη ζωή του αρχαίου Ισραήλ είναι γνωστή στην Π. Διαθήκη, διαπερνά όλα τα βιβλία του κανόνα της, διατρέχει ολόκληρη την εβραϊκή παράδοση μέχρι σήμερα και αναγνωρίζεται από τη σύγχρονη έρευνα. Τα βιβλία του Δευτερονομίου και του προφήτη Ιεζεκιήλ κάνουν ιδιαίτερη αναφορά σε αυτήν καθώς στο πρώτο οι Ισραηλίτες είναι έτοιμοι να εισέλθουν στη Γη, ενώ στο δεύτερο έχουν ήδη εξορισθεί από αυτήν καθώς η οδυνηρή περίοδος της Βαβυλώνιας αιχμαλωσίας έχει ήδη αρχίσει. Και στις δύο ιστορικές στιγμές ο λαός βρίσκεται εκτός της Γης, την κατοπτεύει από μακριά και οι συγγραφείς των δύο αυτών βιβλίων θεολογούν για την αξία της και για την σχέση της με τον Θεό Γιαχβέ και με τον περιούσιο λαό του. Τα κοινά αυτά σημεία των δύο βιβλίων έχουν επισημανθεί από τους νεότερους ερμηνευτές, αλλά δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα μία συνολική διερεύνηση των θεολογικών ιδεών που περιλαμβάνονται στα βιβλία αυτά και αφορούν στη Γη, ώστε να διαπιστωθεί η μεταξύ τους σχέση. Η προσπάθεια αυτή γίνεται στη παρούσα μελέτη με την ερμηνευτική και θεολογική ανάλυση όλων των σχετικών αναφορών των δύο βιβλίων στην απώλεια και την αποκατάσταση της Γης σε σχέση με τον Θεό και τον Ισραήλ. τα βιβλία του Δευτερονομίου και του προφήτη Ιεζεκιήλ συγκρίνονται με επίκεντρο τη θεολογία της Γης της επαγγελίας. Επιβεβαιώνεται με μία ακόμη μαρτυρία η υιοθέτηση της θεολογίας του Δευτερονομίου από τον προφήτη Ιεζεκιήλ, τη φορά αυτή σε σχέση με την Γη της επαγγελίας, και κατά συνέπεια η προγενέστερη, προαιχμαλωσιακή, διαμόρφωση του βιβλίου του Δευτερονομίου, τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο μέρος του.