Δεξιότητες γραπτού λόγου σε παιδιά με αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή

Abstract

Developmental Language Disorder (DLD) is a neurodevelopmental disorder of language with complex genetic etiology. Children with DLD are characterized by heterogeneous profiles with various characteristics such as delay in spoken language, difficulties in language development, in phonological awareness, in semantics and in pragmatics. In addition, written language production, reading and narrative skills, also, present deficits. While the oral language of children with DLD has been widely studied, the written language of this population is under-researched, with most of the studies conducted concerning mainly the English language.The purpose of the present study is to investigate written language skills (reading and writing) in children with DLD as compared to those with typical development and to detect the specific characteristics the children with DLD present during written language production. Moreover, the existence of positive correlation between the reading and writing tasks was examined. Therefore, two tasks assessing reading skills, decoding and comprehension, and two tasks through which written language production skills were assessed, were administered to the participants of the study. Apart from the quantitative characteristics of the written language production of the participants, such as the number of errors, the number of verbs, nouns or different words produced by the participants, the qualitative characteristics, related to the type of errors the children with DLD presented, were also recorded.The sample of the present study consisted of a group of 31 students with DLD (N = 31) and a group of 31 typically developing students (N = 31) matched for gender and chronological age. The first group is the experimental and second one is the control group of this research.The results of the research showed that the performance of children with DLD was lower than that of TD children in the reading tasks and in almost all the measurements concerning written language production. In addition, a positive correlation was observed between the reading and written language production tasks for the experimental group. The results of this study indicate that children with DLD present difficulties in both reading and writing and make specific errors while producing written texts in the Greek language. Our findings can be valuable for teachers and special educators since very little research has been conducted in Greek concerning reading and writing in DLD and they can be used as a basis in order to design intervention programs which will improve reading and writing skills of children with DLD. However, more research, with various types of reading and writing tasks and larger samples which allow the generalization of the findings, is needed, in order to replicate the results of the present study.

Η Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (ΑΓΔ) είναι μια νευροαναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή που οφείλεται σε πολύπλοκη γενετική αιτιολογία. Το προφίλ των παιδιών με ΑΓΔ χαρακτηρίζεται ως ανομοιογενές με κύρια χαρακτηριστικά την καθυστέρηση στην ομιλία, την ύπαρξη δυσκολιών κατά τη γλωσσική ανάπτυξη, τη φωνολογική επίγνωση, τη σημασιολογία και την πραγματολογία. Επιπλέον, η παραγωγή γραπτού λόγου, η ανάγνωση και οι αφηγηματικές δεξιότητες είναι τομείς που παρουσιάζουν ελλείμματα. Ενώ ο προφορικός λόγος των παιδιών με ΑΓΔ έχει μελετηθεί αρκετά, αντίθετα ο γραπτός λόγος έχει ερευνηθεί σε μικρότερο βαθμό με αποτέλεσμα να υπάρχουν λίγα ερευνητικά δεδομένα και αυτά να αφορούν κυρίως την αγγλική γλώσσα, στην οποία έχει διεξαχθεί ο μεγαλύτερος όγκος των ερευνών.Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθούν οι δεξιότητες γραπτού λόγου (ανάγνωση και γραφή) παιδιών με Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (ΑΓΔ) σε σύγκριση με αυτές παιδιών Τυπικής Ανάπτυξης (ΤΑ) και να εντοπιστούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που επιδεικνύουν τα παιδιά με ΑΓΔ κατά την παραγωγή γραπτού λόγου. Επιπλέον, εξετάστηκε η ύπαρξη θετικής συσχέτισης ανάμεσα στις δοκιμασίες ανάγνωσης και γραφής. Έτσι, δύο δοκιμασίες που αξιολογούν αναγνωστικές δεξιότητες, αποκωδικοποίηση και κατανόηση, και δύο δοκιμασίες μέσω των οποίων αξιολογήθηκαν οι δεξιότητες παραγωγής γραπτού λόγου χορηγήθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες στην έρευνα. Κατά την παραγωγή γραπτού λόγου, εκτός από τα ποσοτικά χαρακτηριστικά, όπως ο αριθμός των λαθών που καταγράφονταν, ο αριθμός των ρημάτων, των ουσιαστικών ή των διαφορετικών λέξεων, καταγράφηκαν, μέσω κλείδας καταγραφής λαθών, και ποιοτικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το είδος των λαθών που σημείωσαν οι μαθητές/ήτριες με ΑΓΔ που συμμετείχαν στην έρευνα. Το δείγμα της έρευνας αποτελούνταν από μια ομάδα μαθητών/τριών με Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (Ν=31) και από μια ομάδα μαθητών/τριών τυπικής ανάπτυξης (ΤΑ) αντίστοιχης χρονολογικής ηλικίας και φύλου (Ν=31). Η πρώτη αποτελεί την ερευνητική και η δεύτερη την ομάδα ελέγχου της παρούσας έρευνας.Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα παιδιά με ΑΓΔ έχουν χαμηλότερες επιδόσεις συγκριτικά με τα παιδιά ΤΑ στις μετρήσεις που αφορούν την ανάγνωση και στις περισσότερες από τις παραμέτρους που αξιολογήθηκαν κατά την παραγωγή γραπτού λόγου. Επιπλέον, παρατηρήθηκε θετική συσχέτιση ανάμεσα στη δοκιμασία ανάγνωσης και γραπτής παραγωγής για την ερευνητική ομάδα της έρευνας. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας υπογραμμίζουν τις δυσκολίες που παρουσιάζουν τα παιδιά με ΑΓΔ στην ανάγνωση και τη γραφή και φανερώνουν τα συγκεκριμένα είδη λαθών των παιδιών με ΑΓΔ κατά την παραγωγή γραπτού λόγου στην ελληνική γλώσσα. Τα ευρήματά μας αποδεικνύονται πολύτιμα για δασκάλους και ειδικούς παιδαγωγούς, καθώς ελάχιστη έρευνα έχει διεξαχθεί στην ελληνική γλώσσα που να αφορά την ανάγνωση και τη γραφή στην ΑΓΔ, και μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για σχεδιασμό προγραμμάτων παρέμβασης τα οποία θα βελτιώσουν τις δεξιότητες ανάγνωσης και γραφής των παιδιών με ΑΓΔ. Ωστόσο, η διεξαγωγή περισσότερων ερευνών, με διάφορα είδη δοκιμασιών ανάγνωσης και γραφής και μεγαλύτερα δείγματα που να επιτρέπουν την γενίκευση των αποτελεσμάτων, είναι απαραίτητη, ούτως ώστε να αναπαραχθούν τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας.