Συσχέτιση στεφανιαίας νόσου και αθηρωμάτωσης των καρωτίδων με την ατμοσφαιρική ρύπανση σε δείγμα αγροτικού πληθυσμού: μελέτη ΚΟΡΙΝΘΙΑ

Abstract

Introduction: Air pollution is a well-described environmental risk factor with evidence suggesting a consistent association with cardiovascular disease.Aim: The aim of this study was to determine the correlation of exposure to gaseous air pollutants with the burden of atherosclerosis.Methods: 1955 residents of the Corinth region, aged 40 years and older, underwent clinical and biochemical evaluation as well as carotid ultrasound to assess the carotid intima media thickness (cIMT) and the carotid plaque burden. Special analyzers / recorders of concentrations of carbon monoxide (CO), nitrogen dioxide (NO2) and sulfur dioxide (SO2) were placed in 4 different open locations (Areas 1, 2, 3 and 4) based on their proximity to industries and highways.Results: Higher concentrations of CO, NO2 and SO2 were observed in Area 4 compared to the other areas. For the mean cIMT (Area 1: 0.93 ± 0.24 mm, Area 2: 0.96 ± 0.40 mm, Area 3: 0.94 ± 0.39 mm, Area 4: 1.14 ± 0.55 mm, p <0.001), the maximum cIMT (p <0.001) as well as the carotid plaque burden (Area 1: 13.3%, Area 2: 18.8%, Area 3: 22.4%, Area 4: 38.6%, p <0.001) was significantly higher in individuals of Area 4. In- habitants of Region 4 also had higher levels of C-reactive protein (Area 1: 4.56 ± 4, 85 mg / l, Area 2: 3.49 ± 4.46 mg / l, Area 3: 4.03 ± 3.32 mg / l, Area 4: 5.16 ± 8.26 mg / l, p <0 , 001). Propensity score analysis revealed higher differences between areas in the mean cIMT of individuals with coronary artery disease (CAD) (area of high versus low air pollution: 1.56 ± 0.80 mm; versus 1.18 ± 0.54 mm, p < 0.001) while there was no difference in cIMT of the matched population without CAD (p = 0.52).Conclusions: An increased carotid atherosclerotic and inflammatory burden is observed in inhabitants of areas with the highest concentration of air pollutants.

Εισαγωγή: Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας καλά περιγραφόμενος περιβαλλοντικός παράγοντας κινδύνου με στοιχεία τα οποία υποδηλώνουν σταθερή συσχέτιση με καρδιαγγειακά νοσήματα. Σκοπός: Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να προσδιοριστεί η συσχέτιση της έκθεσης σε αέριους ατμοσφαιρικούς ρύπους με το φορτίο της αθηροσκλήρωσης.Μέθοδοι: 1955 κάτοικοι της περιοχής της Κορινθίας, ηλικίας 40 ετών και άνω, υποβλήθηκαν σε κλινική και εργαστηριακή αξιολόγηση (βιοχημικός αιματολογικός έλεγχος) καθώς και υπερηχογραφικό έλεγχο καρωτίδων για την αξιολόγηση του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των καρωτίδων (cIMT) και του φορτίου της αθηρωματικής πλάκας. Οι ειδικοί αναλυτές/καταγραφείς συγκεντρώσεων μονοξειδίου του άνθρακα (CO), διοξειδίου του αζώτου (NO2) και διοξειδίου του θείου (SO2) τοποθετήθηκαν σε 4 διαφορετικές ανοιχτές τοποθεσίες (Περιοχές 1, 2, 3 και 4) με βάση την εγγύτητά τους σε βιομηχανίες, αυτοκινητόδρομους ή ναυπηγεία.Αποτελέσματα: Υψηλότερη συγκέντρωση CO, NO2 και SO2 παρατηρήθηκε στην Περιοχή 4 σε σύγκριση με τις άλλες περιοχές. Όσον αφορά τον μέσο όρο cIMT (Περιοχή 1: 0,93 ± 0,24 mm, Περιοχή 2: 0,96 ± 0,40 mm, Περιοχή 3: 0,94 ± 0,39 mm, Περιοχή 4: 1,14 ± 0,55 mm, p < 0,001), το μέγιστο cIMT (p <0.001) καθώς και το φορτίο αθηρωμάτωσης των καρωτίδων όπως αυτό μετράται μέσω της καρωτιδικής πλάκας (Περιοχή 1: 13,3%, Περιοχή 2: 18,8%, Περιοχή 3: 22,4%, Περιοχή 4: 38,6%, p < 0,001) ήταν σημαντικά υψηλότερη στα άτομα της Περιοχής 4. Οι κάτοικοι της Περιοχής 4 είχαν επίσης υψηλότερη επίπεδα C αντιδρώσας πρωτεΐνης (Περιοχή 1: 4,56 ± 4,85 mg/l, Περιοχή 2: 3,49 ± 4,46 mg/l, Περιοχή 3: 4,03 ± 3,32 mg/l, Περιοχή 4: 5,16 ± 8,26 mg/l, p < 0,001). Με στατιστική τεχνική αντιστοίχισης (propensity score analysis) αποκαλυφθήκαν οι υψηλότερες διαφορές μεταξύ των περιοχών στη μέση τιμή του cIMT των ατόμων με στεφανιαία νόσο (CAD) (περιοχή υψηλή έναντι χαμηλής ατμοσφαιρικής ρύπανσης: 1,56 ± 0,80 mm έναντι 1,18 ± 0,54 mm, p <0,001) ενώ δεν υπήρχε διαφορά στην μέση τιμή του cIMT του αντιστοιχισμένου πληθυσμού χωρίς CAD (p = 0,52).Συμπεράσματα: Αυξημένη αθηρωματική και φλεγμονώδης επιβάρυνση των καρωτίδων παρατηρείται σε κατοίκους αγροτικών και ημιαστικών περιοχών με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ατμοσφαιρικών ρύπων.