Ενσωματωμένη ενέργεια, παραγωγή ρύπων, ανάπτυξη και διεθνές εμπόριο: θεωρητική διερεύνηση και προτάσεις πολιτικής

Abstract

The main purpose of this Ph.D. dissertation is the empirical investigation of the environmental interindustry relations existing in the Greek economy during the years 2010 – 2015, through single production input-output (I-O) models. For this purpose, the Leontief and Ghosh I-O models are applied in this research, using data from the Symmetric Input-Output Tables, emission accounts and energy balances. Environmental data refer to the total energy, oil, natural gas, electricity, and CO2 emissions. In addition, interindustry relations of the Greek economy with respect to production is calculated. Estimates are based on various indices, which have been derived from the two dominant methods of the interindustry linkage analysis: (i) Traditional Linkage Analysis and (ii) Hypothetical Extraction Method. Moreover, this study analyses the driving forces of changes in interindustry linkages and leakages of the Greek economy during the years 2010 – 2015. Furthermore, a comparative analysis of the various estimated interindustry linkage indices is reported. The calculation of the environmental interindustry relations of the Greek economy constitutes the basis for formulating more rational environmental and energy policies. In particular, the empirical results of this study may, among other, be used to: (i) calculate the effects of interindustry changes in final demand or/and value added on various environmental quantities such as energy consumption and pollution emissions, (ii) estimate the environmental impact on the economy derived from the substitution of imported intermediate inputs with domestic ones, and (iii) undertake the assessment of the effects of certain public and private investment projects on the environment.

Κύριος σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι η εμπειρική διερεύνηση των περιβαλλοντικών διακλαδικών σχέσεων της ελληνικής οικονομίας μέσω υποδειγμάτων εισροών-εκροών απλής παραγωγής (single production). Για την επίτευξη του συγκεκριμένου σκοπού εφαρμόζονται τα υποδείγματα Leontief και Ghosh, ενώ χρησιμοποιούνται Συμμετρικοί Πίνακες Εισροών-Εκροών και περιβαλλοντικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας, για τα έτη 2010 και 2015. Τα στοιχεία αυτά, αναφέρονται στα μεγέθη της αθροιστικής ενέργειας, του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, της ηλεκτρικής ενέργειας, και των εκπομπών CO2. Επιπροσθέτως, συμπληρωματικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών διακλαδικών σχέσεων της οικονομίας, εκτιμώνται και οι παραγωγικές διακλαδικές συνδέσεις και διαρροές. Οι εκτιμήσεις λαμβάνουν χώρα βάσει διάφορων κλαδικών δεικτών συνδέσεων και διαρροών, οι οποίοι απορρέουν από τις δύο κυρίαρχες μεθόδους διακλαδικής ανάλυσης: (i) την Παραδοσιακή Ανάλυση Σύνδεσης (Traditional Linkage Analysis) και (ii) τη Μέθοδο της Υποθετικής Απόσπασης (Hypothetical Extraction Method). Ακολούθως, επιδιώκεται η ανάλυση των μεταβολών στους εκτιμηθέντες δείκτες συνδέσεων και διαρροών. Τέλος, γίνεται προσπάθεια συγκριτικής ανάλυσης των εκτιμηθέντων δεικτών περιβαλλοντικών συνδέσεων. Η εν λόγω σύγκριση στοχεύει στην ανάδειξη των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων του εκάστοτε δείκτη. Ως εκ τούτου, αναμένεται, να αποκαλυφθεί η δυναμική των δεικτών στη διερεύνηση των περιβαλλοντικών διακλαδικών σχέσεων της οικονομίας. Οι εκτιμηθέντες κλαδικοί δείκτες των περιβαλλοντικών συνδέσεων και διαρροών της παρούσας έρευνας αποτελούν τη βάση για τη διαμόρφωση ορθολογικότερων περιβαλλοντικών και ενεργειακών πολιτικών. Ειδικότερα, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης δύνανται, μεταξύ άλλων, να χρησιμοποιηθούν για: (i) την εκτίμηση των επιδράσεων που ασκούν οι κλαδικές μεταβολές της τελικής ζήτησης ή/και της προστιθέμενης αξίας σε βασικά περιβαλλοντικά μεγέθη της οικονομίας, (ii) την εκτίμηση των επιπτώσεων στα περιβαλλοντικά μεγέθη της οικονομίας συνέπεια της υποκατάστασης των εισαγόμενων ενδιάμεσων εισροών με εγχώριες, και (iii) την αξιολόγηση εναλλακτικών επενδυτικών σχεδίων σχετικά με τις επιπτώσεις που αυτά επιφέρουν στη μεταβολή των περιβαλλοντικών μεγεθών της οικονομίας.