Η περιφερική μικροαγγειοπάθεια σε ασθενείς με προτριχοειδική πνευμονική υπέρταση: συσχέτιση με την καρδιακή λειτουργία και τη λειτουργική ικανότητα των ασθενών

Abstract

Precapillary pulmonary hypertension is a rare, heterogenous disease of pulmonary vasculature haemodynamically characterized by an increased mean pulmonary arterial pressure > 25mmHg and low pulmonary capillary wedge pressure < 15mmHg. The aim of this study is to investigate the presence of peripheral microangiopathy in patients with precapillary pulmonary hypertension (pPH) using nailfold videocapillaroscopy (NVC), to detect similarities and differences in the NVC pattern among various pPH subgroups and to demonstrate any correlations between capillary parameters and indicators of cardiac function in patients with pPH. This is a prospective observational case-control study that took place at the 4th Department of Internal Medicine and the 1st Department of Cardiology at the Aristotle University of Thessaloniki. High-resolution NVC of the upper extremities was performed in patients with pPH, healthy controls and controls with systemic sclerosis (SSc) without pulmonary arterial hypertension (PAH), along with the evaluation of functional, echocardiographic, hemodynamic and hematological parameters of patients. A total of 63 adult patients with pPH [14 with idiopathic pulmonary hypertension (IPAH), 17 with Eisenmenger syndrome (ES), 18 patients with PAH associated with connective tissue disease (PAH-CTD), 14 patients with chronic thromboembolic pulmonary hypertension (CTEPH)], aged 55.5 ± 15.8 years, 30 healthy controls and 14 patients with SSc without PAH and without significant pulmonary fibrosis, weighted by age and sex were included in the analysis. The majority of capillary parameters (capillary density, capillary dimensions, capillary morphology) were abnormal in all patients with pPH compared to healthy controls. The majority of patients with pPH presented with mild capillary abnormalities and a non-specific NVC. Patients with IPAH, CTEPH and ES showed similar NVC characteristics with few differences between them. Patients with PAH-SSc had significantly reduced capillary density compared to patients with other PAH-CTD and controls with SSc without PAH. Log10 (NT-proBNP) was negatively associated with capillary density in patients with non-cyanotic pPH and positively with abnormal capillaries in ES. Furthermore, in ES there was a negative correlation between capillary diameter and peripheral tissue oxygenation and a positive correlation with hemoglobin levels. Similarly, a negative linear correlation was found between resting arterial oxygen saturation and capillary density in patients with CTEPH. Finally, estimated glomerular filtration rate (eGFR) was associated with abnormal capillary shape abnormalities in ES and reduced capillary density in PAH-CTD, reflecting two different aspects of systemic microangiopathy that may be present in PAH. The novelty of the present study lies in the fact that it revealed significant quantitative and qualitative NVC changes in a wide spectrum of patients with pPH, as an indication of peripheral microangiopathy in parallel with pulmonary angiopathy. At the same time, it demonstrated correlations between quantitative capillary characteristics and functional, biochemical, echocardiographic and hemodynamic indicators of cardiac and renal function, which allows us to speculate the possible interdependence between a general peripheral microvasculopathy in pPH and the severity of PH. More prospective studies are warranted for the validation of our findings.

Η προτριχοειδική πνευμονική υπέρταση είναι μία σπάνια και ετερογενής νόσος που χαρακτηρίζεται από αυξημένη μέση πνευμονική αρτηριακή πίεση > 25mmHg και χαμηλή πίεση ενσφήνωσης των πνευμονικών τριχοειδών < 15mmHg. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της παρουσίας περιφερικής μικροαγγειοπάθειας σε ασθενείς με προτριχοειδική πνευμονική υπέρταση (πΠΥ) με τη χρήση βιντεοτριχοειδισκόπησης ονύχων άνω άκρων, της ύπαρξης ομοιοτήτων και διαφορών στο πρότυπο τριχοειδοσκόπησης μεταξύ των διαφόρων υποκατηγοριών της πΠΥ και η αναζήτηση τυχόν συσχετίσεων μεταξύ τριχοειδοσκοπικών παραμέτρων και δεικτών καρδιακής λειτουργίας στους ασθενείς με πΠΥ. Πρόκειται για μία προοπτική μελέτη παρατήρησης ασθενών μαρτύρων που διεξήχθη στην ΄Δ Παθολογική Κλινική και στην Ά Καρδιολογική Κλινική του ΑΠΘ. Υψηλής ευκρίνειας βιντεοτριχοειδοσκόπηση άνω άκρων πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς με πΠΥ, υγιείς μάρτυρες και μάρτυρες με συστηματικό σκληρόδερμα (ΣΣ) χωρίς πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (ΠΑΥ), παράλληλα με την αξιολόγηση των λειτουργικών, ηχωκαρδιογραφικών, αιμοδυναμικών και αιματολογικών παραμέτρων των ασθενών. Συνολικά, 63 ενήλικες ασθενείς με πΠΥ [14 με ΙΠΑΥ, 17 με σύνδρομο Eisenmenger, 18 ασθενείς με ΠΑΥ που οφείλεται σε νόσημα συνδετικού ιστού (ΝΣΙ), 14 με χρόνια θρομβοεμβολική πνευμονική υπέρταση (ΧΘΠΥ)], ηλικίας 55,5 ± 15,8 ετών, 30 υγιείς μάρτυρες και 14 ασθενείς με ΣΣ χωρίς ΠΑΥ και χωρίς σημαντική πνευμονική ίνωση, σταθμισμένοι ως προς την ηλικία και το φύλο συμπεριελήφθησαν στην ανάλυση. Η πλειονότητα των τριχοειδοσκοπικών παραμέτρων (πυκνότητα τριχοειδών, διαστάσεις τριχοειδών, μορφολογία τριχοειδών) ήταν μη φυσιολογικές στο σύνολο των ασθενών με πΠΥ σε σχέση με τους υγιείς μάρτυρες. Η πλειοψηφία των ασθενών με πΠΥ παρουσίασαν ήπιου βαθμού τριχοειδοσκοπικές αλλοιώσεις και μη ειδικό πρότυπο τριχοειδοσκόπησης. Οι ασθενείς με ΙΠΑΥ, ΧΘΠΥ και σύνδρομο Eisenmenger παρουσίασαν παρόμοια χαρακτηριστικά τριχοειδοσκόπησης με ελάχιστες διαφορές μεταξύ τους. Οι ασθενείς με ΠΑΥ-ΣΣ είχαν σημαντικά μειωμένη πυκνότητα τριχοειδών σε σχέση με τους ασθενείς με άλλη ΠΑΥ-ΝΣΙ και τους μάρτυρες με ΣΣ χωρίς ΠΑΥ. Ο λογάριθμος του ΝΤ-proBNP συσχετίστηκε αρνητικά με την τριχοειδική πυκνότητα σε ασθενείς με μη κυανωτική πΠΥ και θετικά με τον αριθμό των ανώμαλων τριχοειδών αγγείων ανά χιλιοστό στο σύνδρομο Eisenmenger. Επίσης, στο σύνδρομο Eisenmenger παρατηρήθηκε αρνητική συσχέτιση της διαμέτρου της αγκύλης των τριχοειδών με τον κορεσμό οξυγόνου στο αρτηριακό αίμα και θετική συσχέτιση με τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης. Ομοίως, αρνητική γραμμική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ του κορεσμού του αρτηριακού οξυγόνου στην ηρεμία και της τριχοειδικής πυκνότητας σε ασθενείς με ΧΘΠΥ. Τέλος, ο εκτιμώμενος δείκτης σπειραματικής διήθησης (eGFR) συσχετίστηκε με τις ανωμαλίες του σχήματος των τριχοειδών των ονύχων στο σύνδρομο Eisenmenger και με τη μειωμένη τριχοειδική πυκνότητα στην ΠΑΥ-ΝΣΙ που αντικατοπτρίζουν δύο διαφορετικές πτυχές της συστηματικής μικροαγγειοπάθειας που μπορεί να υπάρχει στην ΠΑΥ. Η καινοτομία της παρούσας μελέτης εδράζεται στο γεγονός ότι μελέτησε και ανέδειξε ποσοτικές και ποιοτικές τριχοειδοσκοπικές μεταβολές στην κοίτη του όνυχα, σε ένα μεγάλο φάσμα ασθενών με πΠΥ, ως ένδειξη της ύπαρξης περιφερικής μικροαγγειοπάθειας παράλληλα με την πνευμονική μικροαγγειοπάθεια. Παράλληλα, ανέδειξε την παρουσία συσχετίσεων μεταξύ ποσοτικών τριχοειδοσκοπικών χαρακτηριστικών και αναίμακτων λειτουργικών, βιοχημικών, ηχωκαρδιογραφικών αλλά και αιμοδυναμικών δεικτών της καρδιακής και της νεφρικής λειτουργίας, γεγονός που μας επιτρέπει να υποθέτουμε την πιθανή αλληλοεξάρτηση της περιφερικής μικροαγγειοπάθειας με τη βαρύτητα της πνευμονικής υπέρτασης σε αυτούς τους ασθενείς. Περισσότερες προοπτικές μελέτες απαιτούνται για την επιβεβαίωση των ευρημάτων μας.