Μια δημόσια ιστορία για την ιστορική εκπαίδευση: η διδασκαλία της τοπικής ιστορίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Abstract

How was local history taught as an autonomous subject in Greek compulsory education during the school year 2015-2016? How could it has been taught and on the basis of what pedagogical principles and conditions in order to bring about the historical literacy of the students? What role local history could play at a time when public history dominates over academic history? How can the advancement of -deficient today- historical thought and genetic historical consciousness be achieved through the promotion of procedural knowledge? What are the advantages of the local history course in relation to the general history lesson? What are students' views and attitudes about the past, history, history lessons? What is the origin and quality of their historical knowledge? Are there stereotypes? How is their identity formed and how does place and its materiality shape their collective consciousness? These are some of the fundamental questions that this PhD brings about, based on an educational research (questionnaires and interviews) which was addressed to students of the third class of Junior High School in the region of Crete during the first quarter of 2016.

Πως διδάχθηκε η τοπική ιστορία κατά το μοναδικό σχολικό έτος (2015-2016) που πραγματοποιήθηκε ως αυτόνομο μάθημα στην ελληνική υποχρεωτική εκπαίδευση; Πώς θα μπορούσε να έχει διδαχθεί και στη βάση ποιων παιδαγωγικών αρχών και προϋποθέσεων έτσι ώστε να αποφέρει τον ιστορικό εγγραμματισμό των μαθητών; Ποιο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει σε μια εποχή που η δημόσια ιστορία κυριαρχεί επί της ακαδημαϊκής; Πώς μπορεί να επιτευχθεί η καλλιέργεια της –ελλειμματικής σήμερα- ιστορικής σκέψης και της γενετικής ιστορικής συνείδησης μέσα από την προώθηση της διαδικαστικής γνώσης; Ποια τα πλεονεκτήματα του μαθήματος σε σχέση με το μάθημα ιστορίας γενικής παιδείας; Ποιες είναι οι απόψεις και στάσεις των μαθητών για το παρελθόν, την ιστορία, τα ιστορικά μαθήματα; Ποια είναι η προέλευση και τα είδη των ιστορικών τους γνώσεων; Υπάρχουν στερεοτυπικές αντιλήψεις; Πώς συγκροτείται η ταυτότητά τους και πώς ο χώρος και υλικότητά του διαμορφώνουν τη συλλογική τους συνείδηση; Τα παραπάνω αποτελούν μερικά από τα θεμελιώδη ερωτήματα που με απασχόλησαν σε αυτή τη μελέτη και των οποίων την απάντηση επιχείρησα να δώσω με την έρευνα (ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις) η οποία απευθύνθηκε σε μαθητές και μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου της περιφέρειας Κρήτης κατά το πρώτο τρίμηνο του 2016.