Η χλωρίδα και η βλάστηση του όρους Σαϊτά (Βόρεια Πελοπόννησος)

Abstract

Τhe main goal of the thesis is a detailed floristic and phytosociological investigation of Mt. Saitas. Mt. Saitas is located in the northern Peloponnese and administratively belongs to the districts of Western Greece and the Peloponnese. Most of the mountain is covered by limestone formations. In the research area of Saitas two geotectonic zones or units occur: the Pindos zone and the Tripolis zone. Most of the study area has a weak mid-Mediterranean character except for its southeasternmost part where a strong mid-Mediterranean character prevails. As a result of our research, the flora of Mt. Saitas comprises a total of 800 taxa, 774 of which are reported for the first time. From them, Iris hellenica is new species for science, Bromus hordeaceus subsp. hordeaceus is new record for the Peloponnese, while Viola oligyrtia was known only from Mt. Oligyrtos until present. The calculation of the different life-forms of the taxa showed that hemicryptophytes and therophytes prevail. The mountain is dominated by Mediterranean chorological elements. Greek endemics comprise 67 taxa. After calculating the Sørensen index (β-diversity) for the total flora of Saitas, it appears that the mountains of the Northern Peloponnese Erimanthos, Killini, and Panachaiko show the highest similarity with Saitas. After repeating the same calculation of the Sørensen index taking into consideration the Greek endemics only, Mt. Saitas presents the highest flora similarity with the mountains Erimanthos, Killini, and Chelmos. A total of 53 taxa in the flora of Mt. Saitas are included in national and international lists and books of rare and threatened plants. The study of the vegetation of Mt. Saitas was performed by applying the phytosociological method of Braun-Blanquet. During the analytical research phase, 231 relevés were carried out. The results of the phytosociological investigation show the presence of 5 associations, 16 communities and 2 facies which belong to 10 alliances, 9 orders and 7 classes.

Βασικός στόχος της διατριβής είναι η καταγραφή της χλωρίδας της και η φυτοκοινωνιολογική μελέτη και καταγραφή των μονάδων βλάστησης του όρους Σαϊτά. Το όρος Σαϊτάς βρίσκεται στη βόρεια Πελοπόννησο και διοικητικά ανήκει στις περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου. Το μεγαλύτερο μέρος του όρους καλύπτεται από ασβεστολιθικούς σχηματισμούς. Στην περιοχή έρευνας του όρους Σαϊτά διακρίνονται δύο γεωτεκτονικές ζώνες ή ενότητες: η ζώνη της Πίνδου και η ζώνη της Τρίπολης. Tο βιοκλίμα στο μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής μελέτης έχει ασθενή μέσο-μεσογειακό χαρακτήρα εκτός από το νοτιοανατολικό τμήμα της περιοχής που εμφανίζει έντονο μέσο-μεσογειακό χαρακτήρα. Σύμφωνα με την έρευνά μας, η χλωρίδα του όρους Σαϊτά αποτελείται συνολικά από 800 taxa από τα οποία 774 αναφέρονται για πρώτη φορά από την περιοχή. Από αυτά η Iris hellenica αποτελεί νέο είδος για την επιστήμη, το υποείδος Bromus hordeaceus subsp. hordeaceus είναι νέα αναφορά για την Πελοπόννησο, ενώ η Viola oligyrtia ήταν γνωστή ως τώρα μόνο από το όρος Ολίγυρτος. Από τον προσδιορισμό των βιομορφών προκύπτει πως επικρατούν τα ημικρυπτόφυτα και τα θερόφυτα. Στο όρος επικρατούν τα μεσογειακά γεωστοιχεία. Τα ελληνικά ενδημικά taxa της περιοχής ανέρχονται σε 67. Με βάση τον δείκτη Sørensen για το σύνολο της χλωρίδας ο Σαϊτάς εμφανίζει τη μεγαλύτερη χλωριδική ομοιότητα με τα όρη της Βόρειας Πελοποννήσου, Ερύμανθο, Κυλλήνη και Παναχαϊκό. Αντιστοίχως, με βάση τον υπολογισμό του δείκτη Sørensen για τα ελληνικά ενδημικά, ο Σαϊτάς παρουσιάζει τη μεγαλύτερη χλωριδική ομοιότητα με τα όρη Ερύμανθο, Κυλλήνη και Χελμό. Από το σύνολο της χλωρίδας του Σαϊτά, 53 taxa περιλαμβάνονται σε εθνικούς και διεθνείς καταλόγους και βιβλία σπάνιων και απειλούμενων φυτών. Για τη μελέτη της βλάστησης του όρους Σαϊτά εφαρμόσαμε τη φυτοκοινωνιολογική μέθοδο του Braun-Blanquet. Κατά την αναλυτική φάση μελέτης της βλάστησης πραγματοποιήθηκαν 231 φυτοληψίες. Περιγράφονται 5 φυτοκοινωνίες, 16 κοινότητες και 2 όψεις που ανήκουν σε 10 συνενώσεις, 9 τάξεις και 7 κλάσεις.