Η χλωρίδα και η βλάστηση της νήσου Καλύμνου (Δωδεκάνησα)

Abstract

The main goal of the thesis is a detailed floristic and phytosociological investigation of Kalimnos.Τhe flora of Kalimnos consists of 831 taxa, 242 of which are reported for the first time. The adventive Linum grandiflorum Desf. is reported for the first time from Greece. The richest family, regarding the number of taxa is that of the Leguminosae. The study of the life form spectrum showed an absolute dominance of Therophytes, while analysis of the chorological data showed that the Mediterranean chorological elements clearly dominate. Significant is the presence of East Mediterranean chorological elements. The study of the chorological spectrum of the adventive flora shows a dominance of the American chorological elements. The flora of Kalimnos, compared to the flora of other South-East Aegean islands, using the Sørensen coefficient, is mostly similar to the flora of Kos and Rodos. It comprises 17 Greek endemic taxa, 5 of which are local endemics of the East Aegean. A total of 54 taxa are included in national and international lists of rare and threatened plants. According to our results, three ammophilous taxa, among which Pancratium maritimum L., are in danger of extinction from the island.The vegetation was studied in detail, according to the Braun-Blanquet method. A total of 152 vegetation relevés were studied. The results of the phytosociological investigation show the presence of 10 classes (Quercetea ilicis, Cisto-Micromerietea julianae, Crithmo-Staticetea, Saginetea maritimae, Cakiletea maritimae, Asplenietea trichomanis, Nerio-Tamaricetea, Thero-Brachypodietea ramosi, Stellarietea mediae and Isoeto-Nano-Juncetea), 7 of which comprise a total of 9 orders, 10 alliances, 7 associations and 1 subassociation, as well as 16 communities. Some of the above vegetation types are rare on the island, whereas others are very degraded, mostly as a result of human activity.

Βασικός στόχος της διατριβής είναι η καταγραφή της ιθαγενούς και επιγενούς χλωρίδας της Καλύμνου, καθώς και η φυτοκοινωνιολογική μελέτη και καταγραφή των μονάδων βλάστησης του νησιού.H χλωρίδα της Καλύμνου αποτελείται από 831 taxa, 242 από τα οποία αναφέρονται για πρώτη φορά από το νησί. Το Linum grandiflorum Desf. αναφέρεται ως νέο επιγενές για την Ελλάδα. Πολυπληθέστερη οικογένεια είναι τα Leguminosae. Στο βιοφάσμα της Καλύμνου υπερέχουν τα θερόφυτα, ενώ στο χωρολογικό φάσμα τα Μεσογειακά γεωστοιχεία, από τα οποία σημαντική παρουσία έχουν τα Ανατολικομεσογειακά γεωστοιχεία. Στο χωρολογικό φάσμα της επιγενούς χλωρίδας, η οποία περιλαμβάνει 61 taxa, υπερτερούν τα Αμερικανικά γεωστοιχεία. Έπειτα από σύγκριση της χλωρίδας της Καλύμνου με τη χλωρίδα γειτονικών νησιών, με χρήση του δείκτη ομοιότητας του Sørensen, προκύπτει ότι η Κάλυμνος παρουσιάζει τη μεγαλύτερη χλωριδική συγγένεια με την Κω και τη Ρόδο. Στη χλωρίδα της Καλύμνου περιλαμβάνονται 17 ελληνικά ενδημικά taxa, 5 από τα οποία είναι τοπικά ενδημικά του Ανατολικού Αιγαίου. Από το σύνολο της χλωρίδας, 54 taxa περιλαμβάνονται σε εθνικούς και διεθνείς καταλόγους σπάνιων και απειλούμενων φυτών. Σύμφωνα με παρατηρήσεις μας, τρία taxa αμμόφιλης βλάστησης, με σημαντικότερο το Pancratium maritimum L., απειλούνται με εξαφάνιση από το νησί.Η βλάστηση μελετήθηκε με χρήση της μεθόδου Braun-Blanquet. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 152 φυτοληψίες. Tα αποτελέσματα της φυτοκοινωνιολογική έρευνας δείχνουν ότι η βλάστηση της Καλύμνου εντάσσεται σε 10 κλάσεις (Quercetea ilicis, Cisto-Micromerietea julianae, Crithmo-Staticetea, Saginetea maritimae, Cakiletea maritimae, Asplenietea trichomanis, Nerio-Tamaricetea, Thero-Brachypodietea ramosi, Stellarietea mediae και Isoeto-Nano-Juncetea). Στις 7 πρώτες αναγνωρίστηκαν συνολικά 9 τάξεις, 10 ενώσεις, 7 φυτοκοινωνίες και μία υποφυτοκοινωνία, καθώς επίσης και 16 φυτοκοινότητες, οι οποίες δε φαίνεται να αντιστοιχούν σε γνωστές από τη βιβλιογραφία φυτοκοινωνίες. Κάποιοι από τους τύπους βλάστησης που εντοπίστηκαν στην Κάλυμνο είναι σπάνιοι στο νησί, ενώ αρκετοί εμφανίζονται ιδιαίτερα υποβαθμισμένοι, κυρίως λόγω ανθρωπίνων δραστηριοτήτων.