Ερμηνευτικό υπόμνημα στους λόγους του Δημοσθένη, προς Ζηνόθεμιν παραγραφή (32) και υπέρ Φορμίωνος παραγραφή (36)

Abstract

The speeches Against Zenothemis (32) and For Phormio (36) have been compiled for paragraphe’s cases. The paragraphe was a procedure according to which the defendant in a lawsuit could file an objection, requesting the rejection of the lawsuit against him. The speeches were formal legal impediments. From the result of the paragraphe’s trial, it was judged whether the initial trial would continue or be postponed. The losing party had to pay monetary compensation. The present study is a detailed lemmatic commentary for these speeches. The research was carried out because the specific speeches are of particular interest in terms of the content of their case and the arguments used. The speech Against Zenothemis concerns a commercial case, related to grain ownership. The contravention of commercial laws by the other party constitutes illegal the previous trial. For this reason, the defendant in this paragraphe’s trial sues him. The speech For Phormio is related to an objection to the action for mismanagement of paternal property. The previous compromise between the two opponents and the expiration of a long period of time for filing a lawsuit are strong arguments for the speaker which strengthen the right of his case. Especially, in the introduction of each speech presented, issues related to the social and historical background of the season, their legal framework, the content of the case, their structure and style, as well as the major issue of the author’s identity. In the commentary, the examination of phrases or words of the ancient text was carried out, focusing on their semantic performance, on the speaker’s argument, on the use of rhetorical techniques and means of persuasion and on the analysis and treatment of special procedures included in the ancient attic law. The result of this doctoral dissertation is that it carries out a detailed commentary for the paragraphe’s speeches, deepening mainly the use of this procedure and their rhetorical analysis. At the same time, it creates a fertile ground for the occupation and study of the courts speeches of attic rhetoric in the framework of their rhetorical approach.

Οι λόγοι Πρὸς Ζηνόθεμιν παραγραφὴ (32) και Ὑπὲρ Φορμίωνος παραγραφὴ (36) έχουν συνταχθεί για υποθέσεις παραγραφής. Η παραγραφὴ ήταν διαδικασία σύμφωνα με την οποία ο εναγόμενος μιας δίκης μπορούσε να υποβάλει ένσταση, ζητώντας την απόρριψη της δίκης που πραγματοποιήθηκε εναντίον του. Οι λόγοι αφορούσαν τυπικά νομικά κωλύματα. Από το αποτέλεσμα της δίκης αυτής κρινόταν αν η αρχική δίκη θα συνεχιζόταν ή θα αναβαλλόταν. Ο ηττημένος διάδικος όφειλε να πληρώσει χρηματική αποζημίωση. Η παρούσα μελέτη αποτελεί ένα λεπτομερές ερμηνευτικό λημματικό υπόμνημα αυτών των λόγων. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε, γιατί οι συγκεκριμένοι λόγοι παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως προς το περιεχόμενο της υπόθεσής τους και τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται. Ο λόγος Πρὸς Ζηνόθεμιν παραγραφὴ αφορά εμπορική υπόθεση, σχετιζόμενη με κυριότητα σιταριού. Η παραβίαση των εμπορικών νόμων από τον αντίδικο συνιστούν παράνομη την προηγούμενη δίκη που διεξήχθη. Για τον λόγο αυτόν ο κατήγορος της συγκεκριμένης δίκης παραγραφῆς τον μηνύει. Ο λόγος Ὑπὲρ Φορμίωνος παραγραφὴ σχετίζεται με ένσταση επί της αγωγής για κακή διαχείριση πατρικής περιουσίας. Ο προηγούμενος συμβιβασμός των δύο αντιδίκων και η παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος για την υποβολή μήνυσης αποτελούν ισχυρά επιχειρήματα για τον ομιλητή που ενδυναμώνουν το δίκαιο της υπόθεσής του. Ειδικότερα, στην εισαγωγή κάθε λόγου παρουσιάσθηκαν, θέματα που αφορούσαν το κοινωνικό και ιστορικό υπόβαθρο της εποχής, το νομικό τους πλαίσιο, το περιεχόμενο της υπόθεσής τους, τη δομή και το ύφος τους, καθώς και το μείζον ζήτημα της ταυτότητας του συγγραφέα. Στο ερμηνευτικό υπόμνημα υλοποιήθηκε η εξέταση λέξεων ή φράσεων του αρχαίου κειμένου, εστιάζοντας στην ανάλυση του περιεχομένου τους, στη χρήση ρητορικών τεχνικών και μέσων πειθούς και στην πραγμάτευση ιδιαίτερων διαδικασιών που περιλαμβάνονταν στο αρχαίο αττικό δίκαιο. Το αποτέλεσμα αυτής της διδακτορικής διατριβής είναι ότι διενήργησε μια εμπεριστατωμένη υπομνημάτιση των συγκεκριμένων λόγων παραγραφής, εμβαθύνοντας στη χρήση της εν λόγω διαδικασίας και στη ρητορική τους ανάλυση. Παραλλήλως δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ενασχόληση και τη μελέτη των δικανικών λόγων της αττικής ρητορείας στο πλαίσιο της ρητορικής τους προσέγγισης.