Το ξέπλυμα χρήματος

Abstract

The financial globalization and the world financial crisis have contributed to the raising of money laundering as a first-rate tool for accumulation of wealth, banking secrecy, anonymity, anomie, deregulation, unfair competition, business greed for profit and the retreat of the rule of law for the benefit of markets. The central working hypothesis is set out on the basis of the point of view that money laundering is linked not only with organized crime but also with political corruption, business and corporate crime, fiscal fraud and tax evasion. The aim of the work is the investigation of the role globalization, global financial system, offshore financial centres, organized crime, corruption, tax evasion and illegal capital flight play on money laundering. In the present work the concept of money laundering, its historical background, its main characteristics and its consequences are examined. The socio - criminological theories are also quoted on which the thesis was based. Then the means, the mechanisms and the factors involved in the procedures of money laundering are analyzed and the constituent elements of the international anti-money laundering regime are described. The work deals with the evolution of the international and European regime for the prevention and suppression of money laundering in terms of legislation and regulation. A brief reference is provided on the Hellenic legislation and the competent authorities for combatting money laundering. Finally, examples of typologies are presented on the basis of the material provided by the member states of the Financial Action Task Force. Through the work the very serious consequences of money laundering at economic, social and political level are demonstrated. It is ascertained that money laundering is inextricably linked with the globalization of the economy, situated at the heart of the development of the global financial system. Money laundering constitutes the justification for existence of organized crime and corruption legalizing the criminal proceeds and introducing them in the legal economy. The combination of money laundering with illegal capital flight and tax evasion stands behind the huge losses of income for the states’ national budgets. The offshore financial centres and tax havens emerge as the inviolable sanctuary of money laundering and the causes for global, regional and national financial crises. Money laundering constitutes a mechanism which facilitates the unfair competition and the use of unethical trading practices in the field of business. European Union and the international organizations seem to be trapped in an effort to combat the problem through successive legislative interventions and a rhetoric of good intentions and declarations failing however to achieve many results due to the fact that the developments in the field of money laundering anticipate the developments in the field of the decision making. The global financial organizations emerge finally as tools for the promotion of the economic interests of big economically developed countries.

Η χρηματοοικονομική παγκοσμιοποίηση και η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση έχουν συμβάλλει στην ανάδειξη του ξεπλύματος χρήματος σε πρώτης τάξεως εργαλείο συσσώρευσης πλούτου, μέσα από συνθήκες τραπεζικού απορρήτου, ανωνυμίας, ανομίας, αδιαφάνειας, απορρύθμισης, αθέμιτου ανταγωνισμού, επιχειρηματικής απληστίας και υποχώρησης του κράτους δικαίου προς όφελος των αγορών. Η κεντρική υπόθεση της εργασίας διατυπώνεται με βάση την άποψη ότι το ξέπλυμα χρήματος δεν συνδέεται μόνο με το οργανωμένο έγκλημα αλλά και με την πολιτική διαφθορά, το εταιρικό - επιχειρηματικό έγκλημα, τη φορολογική απάτη και τη φοροδιαφυγή. Σκοπός της εργασίας είναι να διερευνηθεί ο ρόλος της παγκοσμιοποίησης, του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος, των εξωχώριων χρηματοοικονομικών κέντρων, του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς, της φοροδιαφυγής και της παράνομης φυγής κεφαλαίων στο ξέπλυμα χρήματος. Στην παρούσα εργασία εξετάζεται η έννοια του ξεπλύματος χρήματος η ιστορική διαδρομή, τα κύρια χαρακτηριστικά και οι συνέπειές του. Παρατίθενται επίσης οι κοινωνικο - εγκληματολογικές θεωρίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η διατριβή. Στη συνέχεια εξετάζονται τα μέσα, οι μηχανισμοί και οι εμπλεκόμενοι παράγοντες στις διαδικασίες του ξεπλύματος χρήματος και περιγράφονται τα συστατικά στοιχεία του διεθνούς καθεστώτος καταπολέμησής του. Η εργασία καταπιάνεται με την εξέλιξη του διεθνούς και ευρωπαϊκού καθεστώτος πρόληψης και καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος από πλευράς νομοθετικής και κανονιστικής. Γίνεται επίσης σύντομη αναφορά στην Ελληνική νομοθεσία και στις υπηρεσίες καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος. Τέλος, παρουσιάζονται και αναλύονται παραδείγματα τυπολογιών, με βάση το υλικό που έχει αναφερθεί από κράτη μέλη της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης. Μέσα από την εργασία καταδεικνύονται οι σοβαρότατες επιπτώσεις του ξεπλύματος χρήματος σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Το ξέπλυμα χρήματος αποδεικνύεται ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, ευρισκόμενο στην καρδιά της ανάπτυξης του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος. Αποτελεί το λόγο ύπαρξης του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, νομιμοποιώντας τις εγκληματικές και παράνομες προσόδους, εισάγοντάς τες στη νόμιμη οικονομία. Ο συνδυασμός του ξεπλύματος χρήματος με την παράνομη φυγή κεφαλαίων και τη φοροδιαφυγή βρίσκεται πίσω από τις τεράστιες απώλειες εσόδων για τους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών. Τα εξωχώρια χρηματοοικονομικά κέντρα και οι φορολογικοί παράδεισοι αναδεικνύονται σε απαραβίαστα ιερά του ξεπλύματος χρήματος και σε αιτίες πρόκλησης παγκόσμιων, περιφερειακών και εθνικών χρηματοοικονομικών κρίσεων. Το ξέπλυμα χρήματος αποτελεί μηχανισμό που ευνοεί τον αθέμιτο ανταγωνισμό και τη χρησιμοποίηση ανήθικων συναλλακτικών πρακτικών στο πεδίο των επιχειρήσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι διεθνείς Οργανισμοί φαίνεται να είναι εγκλωβισμένοι σε μια προσπάθεια καταπολέμησης του προβλήματος μέσα από αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις και μια ρητορική καλών προθέσεων και διακηρύξεων, χωρίς ωστόσο να καταφέρνουν πολλά πράγματα, αφού οι εξελίξεις που σημειώνονται στο πεδίο του ξεπλύματος χρήματος προηγούνται κατά πολύ της λήψης των σχετικών αποφάσεων. Οι παγκόσμιοι χρηματοοικονομικοί Οργανισμοί αναδεικνύονται τελικά σε εργαλεία προώθησης οικονομικών συμφερόντων των μεγάλων οικονομικά αναπτυγμένων χωρών.

La globalisation financière et la crise financière mondiale ont contribué à l’ émergence du blanchiment d’ argent comme un instrument de première classe pour l’ accumulation de richesses dans des conditions du secret bancaire, d’ anonymat, d’ anomie, de déréglementation, de concurrence déloyale, d’ avidité commerciale à but lucratif et le désengagement de l’état de droit dans l’interêt des marchés. L'hypothèse centrale de travail a été formulée sur la base d’un point de vue que le blanchiment d’ argent est lié non seulement au crime organisé mais aussi à la corruption politique, la criminalité des sociétés et des entreprises, la fraud fiscale et l’ évasion fiscale. L’ objectif de cette thèse est d’ explorer le rôle au blanchiment d’ argent de la globalisation, du système financier mondial, des paradis fiscaux, du crime organisé, de la corruption de l’ évasion fiscale et de la fuite des capitaux. Dans le present travail la notion du blanchiment d’ argent, son parcours historique, ses characteristiques principales ainsi que ses conséquences sont abordées. Les théories sociales et criminologiques sur lesquelles la thèse a été basée sont citées. Par la suite, les moyens, les mécanismes et les facteurs impliqués aux procédures du blanchiment d’ argent sont examinées et les élements constitutifs du système international de lutte anti-blanchiment sont décrits. Le travail aborde l’évolution du regime international et européen pour la lutte contre le blanchiment d’ argent d’un point de vue législatif et réglementaire. Une brève référence est fournie sur la legislation hellénique et les services de lutte du pays contre le blanchiment d’ argent. Enfin, des examples des typologies sont analysées sur la base du matériel rapporté par les pays membres du Groupe d’ Action Financière. A travers le travail sont demontrées les consequences du blanchiment d’argent au niveau économique, social et politique. Il est constaté que le blanchiment d’argent est inextricablement lié à la mondialisation de l’ économie situé au coeur du développement du système financier mondial. Le blanchiment d’argent constitue la raison d’ être du crime organisé et de la corruption, par la legalization des produits du crime en les introduisant dans l’ économie légale. La combinaison du blanchiment d’argent avec la fuite illicite des capitaux et l’évasion fiscale se trouve à l’origine des énormes pertes de revenus des budgets nationaux des pays. Les centres financiers extraterritoriaux et les paradis fiscaux sont considérés comme des «sanctuaries» inviolables du blanchiment d’argent et les causes d’éclatement de crises financières globales, régionales et nationales. Le blanchiment d’argent constitue le mécanisme qui favorise la concurrence déloyale et l’usage des pratiques commerciales qui sont contraires à l’éthique dans le domaine d’ activité des entreprises. L’ Union Européenne et les organismes internationaux sont piegées dans un effort de lutte contre ce problème à travers des interventions succesives en matière de la legislation et des bonnes intentions et declarations sans avoir pu obtenir des resultats positives puisque les développements réalisés sur le terrain du blanchiment sont anticipés des développements réalisés sur le terrain de la prise des décisions. Les organismes financiers internationaux se sont enfin averés comme instruments de promotion des interêts financiers des grands pays économiquement avancés.