Διαπολιτισμικές συγκρίσεις του διαδικτυακού εκφοβισμού (cyberbullying) μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών

Abstract

Background: The increasing use of the Internet and social network sites (SNS) has created a new domain of socioemotional development for adolescents. The aim of this cross-sectional study was to explore cybervictimization across seven European countries, in relation to socio-demographic, Internet use and psychosocial variables. Methods: A cross-sectional school-based study was conducted in the participating countries: Germany, Greece, Iceland the Netherlands, Poland, Romania and Spain. Anonymous self-completed questionnaires included sociodemographic data, internet usage characteristics, school achievement, parental control, the Internet Addiction Test and Achenbach’s Youth Self-Report. Results: The highest rate of cyber victimization was found in Romania (37.3%) and the lowest in Spain (13.3%). Multiple logistic regression analyses gave differing results between countries. In Romania, Poland and Germany cyberbullying victimization was associated with SNS use, whereas Internet use was associated with increased odds of cybervictimizationonly in Romania. Cybervictimization was associated with greater internalizing behavior problems in all countries analysed, and with externalizing problems in all except Romania. Conclusions: Cyberbullying victimization is an on-going problem, which is subject to country-specific socio-demographic factors and diverse patterns of current Internet use and its development. Preventive measures should emphasize theintegration of Internet communication technology education in educational contexts, and focus on the consistent association between cybervictimization and internalizing and externalizing difficulties.

Εισαγωγή και Σκοπός: Η αυξανόμενη χρήση του Διαδικτύου και των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης έχει δημιουργήσει ένα νέο έδαφος για την κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των εφήβων. Ο στόχος της παρούσας συγχρονικής μελέτης είναι η διερεύνηση του επιπολασμού της διαδικτυακής θυματοποίησης σε επτά Ευρωπαϊκές χώρες, σε σχέση με κοινωνικο-δημογραφικές και ψυχοκοινωνικές μεταβλητές καθώς και σε σχέση με τη χρήση του διαδικτύου. Υλικό και Μέθοδος: Μία συγχρονική σχολική μελέτη πραγματοποιήθηκε στις συμμετέχουσες χώρες: Γερμανία, Ελλάδα, Ισλανδία, Ολλανδία, Πολωνία, Ρουμανία και Ισπανία. Αυτό-αναφερόμενα ανώνυμα ερωτηματολόγια περιελάμβαναν κοινωνικο-δημογραφικά στοιχεία, χαρακτηριστικά διαδικτυακής χρήσης, σχολική επίδοση, γονεϊκό έλεγχο, ερωτηματολόγιο για τον διαδικτυακό εθισμό και τα συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα εκτιμήθηκαν με την Κλίμακα Εκτίμησης της Ψυχοκοινωνικής Κατάστασης Youth Self Report (ΥSR). Για την εύρεση ανεξάρτητων παραγόντων που σχετίζονται με το διαδικτυακό εκφοβισμό σε κάθε χώρα έγιναν μοντέλα μονοπαραγοντικής και πολυπαραγοντικής λογαριθμιστικής παλινδρόμησης. Αποτελέσματα: Τα υψηλότερα ποσοστά επιπολασμού της διαδκτυακής θυματοποίησης εντοπίστηκαν στη Ρουμανία ενώ τα χαμηλότερα στην Ισπανία. Πολλαπλές αναλύσεις λογιστικής παλινδρόμησης έδωσαν διαφορετικά αποτελέσματα μεταξύ των χωρών. Στη Ρουμανία, την Πολωνία και τη Γερμανία η θυματοποίηση μέσω διαδικτυακού εκφοβισμού συνδέθηκε με τη χρήση των κοινωνικών δικτύων, ενώ η χρήση του διαδικτύου συνδέθηκε με αυξημένες πιθανότητες διαδικτυακής θυματοποίησης μόνο στη Ρουμανία. Η διαδικτυακή θυματοποίηση συνδέθηκε με μεγαλύτερου βαθμού με συμπεριφορές εσωτερικευμένων προβλημάτων (internalizing problems) σε όλες τις χώρες που αναλύθηκαν και με συμπεριφορές εξωτερικευμένων προβλημάτων (externalizing problems) σε όλες τις χώρες εκτός της Ρουμανίας. Συμπεράσματα: Η διαδικτυακή θυματοποίηση είναι πρόβλημα που εξελίσσεται και εξαρτάται από ειδικούς κοινωνικο-δημογραφικούς παράγοντες που διαφέρουν από χώρα σε χώρα, καθώς και από ποικίλα μοτίβα της χρήσης και εξέλιξης του Διαδικτύου. Τα μέτρα πρόληψης που θα ληφθούν θα πρέπει να προωθήσουν την ενσωμάτωση των νέων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στο εκπαιδευτικό πλαίσιο και να εστιάσουν στη συσχέτιση ανάμεσα στην διαδικτυακή θυματοποίηση και στα εσωτερικευμένα και εξωτερικευμένα προβλήματα.