Kατοχή ή απελευθέρωση;: όψεις της βουλγαρικής πολιτικής στην Γιουγκοσλαβική Μακεδονία κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου (1941-1944)

Abstract

Aim of the present thesis was to study the Bulgarian policy in Yugoslav Macedonia during the Second World War. During this period, Bulgaria worked on consolidating Bulgarian administration in the Yugoslav Macedonia. The concession of Yugoslav Macedonia (except for the Struga and Tetovo regions) to Bulgaria resulted by Bulgaria's cooperation with the Axis powers. The thesis details the social, cultural, economic, budgetary, ecclesiastical and educational policies implemented by Bulgaria in the "new territories" from April 1941 until the entry of the Soviet troops into Sofia in September 1944. Simultaneously, the nature of the Bulgarian administration in the “new territories”, the expansion of the Partisan movement into Yugoslav Macedonia, as well as the processes of forming and disseminating the Slav Macedonian identity are analyzed. Special reference is made to the annihilation of the Jewish population of the region, the persecution of Serbs and Albanians, as well as the involvement of the Bulgarian women in these developments. Finally, it should be noted that the thesis is based mainly on primary archival documents which were collected from the Bulgarian Archives State Agency.

Σκοπός της διατριβής ήταν η παρουσίαση της πολιτικής που ανέπτυξε η Βουλγαρία στην διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η πολιτική του βουλγαρικού κράτους κατά την περίοδο αυτή χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια εδραίωσης της βουλγαρικής διοίκησης στη Γιουγκοσλαβική Μακεδονία. Η παραχώρηση της Γιουγκοσλαβικής Μακεδονίας (εκτός των περιοχών της Στρούγκας και του Τετόβου) προέκυψε από την συνεργασία της Βουλγαρίας με τις δυνάμεις του Άξονα. Στη διατριβή παρουσιάζεται αναλυτικά η κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική,δημοσιονομική, εκκλησιαστική και εκπαιδευτική πολιτική που εφάρμοσε η Βουλγαρία στα «νέα εδάφη» από τον Απρίλιο του 1941 έως και την είσοδο του σοβιετικού στρατού στην Σόφια τον Σεπτέμβριο του 1944. Ταυτόχρονα αναλύεται ο χαρακτήρας της βουλγαρικής διοίκησης, η επέκταση του παρτιζάνικου κινήματος στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία, καθώς και οι παράλληλες διεργασίες διαμόρφωσης και διάχυσης της σλαβομακεδονικής ταυτότητας. Ειδική μνεία γίνεται στην εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού της περιοχής, στις διώξεις που υπέστη το σερβικό και αλβανικό στοιχείο, όπως και στον ρόλο που οι γυναίκες διαδραμάτισαν στα γεγονότα. Τέλος,πρέπει να σημειωθεί ότι η διατριβή στηρίζεται κυρίως σε πρωτογενές αρχειακό υλικό το οποίο συγκεντρώθηκε έπειτα από επιτόπια έρευνα στα βουλγαρικά κρατικά αρχεία.