Ιατρικές κοινωνικές και νομικές διαστάσεις του μηχανισμού κατασκευής υγειονομικής κακοποίησης ανηλίκων στην ελληνική πραγματικότητα: το παράδειγμα του (συνδρόμου) Munchausen by proxy

Abstract

Functional morphology of Munchausen by proxy syndrome in the paradigm of Greece is the main topic of our research. Beyond the dominant rhetoric of medicine and justice which has been recorded internationally, we try to develop methodological “tools” in order to orientate an expanding and dynamic anthropological perspective of the phenomenon.We present the conventional –medical- type of Munchausen Syndrome as a route towards to a sexual variant of Contemporary M.B.P.S: Parents who lie intentionally about their child’s body, health and emotional condition in order to restrict legal rights of the other parent in the context of a family court procedure. After a long-term field study (participant observation) in the association of SY.GA.PA (association for men and fathers’ dignity in Greece) we identify common diagnostic points between Parental Alienation Syndrome and Contemporary M.B.P.S. Moreover, we record the parental experiences in case of medical/contemporary child abuse. We use as dominant methodological choice of the main informers the narrative methodology example. Finally, we present family disputes between divorced parents as a profound cause of children’s health damage.

Ο μορφολογικός και λειτουργικός προσδιορισμός του συνδρόμου Munchausen by proxy στο ελληνικό παράδειγμα αποτελεί κυρίαρχο αίτημα της παρούσας ερευνητικής προσπάθειας. Πέρα από την δεσπόζουσα ιατρική και δικαστική ρητορική που έχει αναπτυχθεί διεθνώς, αναζητούμε μεθοδολογικά εργαλεία που θα επιτρέψουν μια διασταλτική και δυναμική ανθρωπολογική περιγραφή του. Τοποθετούμε την συμβατική υγειονομική εκδοχή του Munchausen ως αφορμή εντοπισμού διαφορετικών διαγνωστικών εκφάνσεων, καταλήγοντας στην εναντιωματική παραλλαγή του: Γονείς οι οποίοι με δόλο ψεύδονται για το σώμα, την υγεία και το συναίσθημα του παιδιού τους προκειμένου να “αρπάξουν” δικαιώματα από τον έτερο γονέα, ενώπιον μιας οξείας ενδοοικογενειακής αντιδικίας. Έπειτα από μακρόχρονη συμμετοχική παρουσία στο ΣΥ.ΓΑ.ΠΑ. (Σύλλογο για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια) διαπιστώνουμε διαγνωστικούς συγκερασμούς μεταξύ του Parental Alienation Syndrome (γονική αποξένωση) και του Contemporary Munchausen by proxy. Επιπλέον, αναζητούμε την καταγραφή του βιώματος προσώπων (γονέων) τα οποία βρέθηκαν/βρίσκονται εντός του φάσματος υγειονομικής/εναντιωματικής κακοποίησης των τέκνων τους. Κυρίαρχη μεθοδολογική επιλογή προσέγγισης των πυρηνικών πληροφορητών υπήρξε η ερμηνευτική ανακατασκευή βιογραφικών αφηγήσεων. Η ανάδειξη ενός συγκρουσιακού τοπίου με αφορμή την ενδοοικογενειακή υγεία, στο οποίο θεσμικά με συνέπεια και συνέχεια παραγνωρίζεται το συμφέρον του εκάστοτε παιδιού αποτελεί πεδίο συλλογισμού της καταληκτικής θέσης.