Ο βίος του Αγίου Ευστρατίου Αγαύρων (BHG 645): εισαγωγή, κριτική έκδοση, μετάφραση, σχολιασμός

Abstract

This doctoral dissertation refers to the Life of saint Eustratios, hegoumenos of the Agaurwn monastery at the mount Olympos in Bithynia. The Life has been edited in codex Sabbaiticus by number 242 and is located in the Patriarchal Library of Jerusalem. It consists of 398 folia, while Eustratiοs' Life begins from folio 104a to 140a. The first edition of Life was made in 1897 by Papadopoulos-Kerameas. Saint Eustratios was born at the end of the 8th century (791) in a town called Biztinianas, which is located in Tarsia in the theme of Optimatoi. The upbringing he received from his parents, George and Megethw was in line with the Christian principles. He remained with his family until the age of twenty, when he decided to follow the monasticism. He decided to go to Olympοs, where his maternal uncles lived as monks, Gregorios, hegoumenos of the Agaurwn monastery and Basileios. Eustratios was distinguished in the monastery for his exemplary behavior and after the death of hegoumenos Efstathios, the successor of his uncle Gregorios became hegoumenos of the Agaurwn monastery. The rise to the rule of Leo V the Armenian (813) and the restoration of Iconoclasm resulted in Eustratios leaving the monastery. After restoring the icons he returned to the monastery, where he continued his charitable action. He died 886 on January 10 at the age of 95. During his life he performed a multitude of miracles and even his relic was as much miraculous. The biographer of Eustratios was one of the monks of the monastery, who wanted to remain anonymous. The doctoral dissertation includes introduction, critical edition of the text, translation and commentary. The main objective is to correct the text of the first edition. The several lacunae in the manuscript do not allow the text to be fully restored because Life is not delivered in another manuscript.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή έχει αντικείμενό της τον Βίο του οσίου Ευστρατίου, ηγουμένου της μονής των Αγαύρων στον Όλυμπο της Βιθυνίας. Ο Βίος παραδίδεται στον Σαββαϊτικό κώδικα με αρίθμηση 242 και βρίσκεται στην Πατριαρχική Βιβλιοθήκη των Ιεροσολύμων. Αποτελείται από 398 φύλλα, ενώ ο Βίος του Ευστρατίου αρχίζει από το φύλλο 104α έως 140α . Η πρώτη έκδοση του Βίου έγινε το 1897 από τον Παπαδόπουλο-Κεραμέα. Ο όσιος Ευστράτιος γεννήθηκε στα τέλη του 8ου αιώνα (791) σε μια κωμόπολη που ονομάζεται Βιζτινιανάς, η οποία βρίσκεται στην Ταρσία και ανήκει στο θέμα των Οπτιμάτων. Η ανατροφή που έλαβε από τους γονείς του, Γεώργιο και Μεγεθώ ήταν σύμφωνα με τις χριστιανικές αρχές. Με την οικογένειά του έμεινε μέχρι την ηλικία των είκοσι ετών, όταν αποφάσισε να ακολουθήσει μοναχικό βίο. Αποφάσισε να πάει στον Όλυμπο, όπου εκεί ζούσανως μοναχοί οι θείοι του, Γρηγόριος, ηγούμενος στο μοναστήρι των Αγαύρων και Βασίλειος. ΟΕυστράτιος διακρίθηκε στο μοναστήρι για την υποδειγματική του συμπεριφορά και μετά τον θάνατο του ηγουμένου Ευσταθίου, διαδόχου του θείου του Γρηγορίου έγινε ηγούμενος του μοναστηριού των Αγαύρων. Η άνοδος στην εξουσία του Λέοντα Ε του Αρμενίου (813) και η επαναφορά της Εικονομαχίας είχε ως αποτέλεσμα ο Ευστράτιος να εγκαταλείψει το μοναστήρι. Μετά την αποκατάσταση των εικόνων επέστρεψε στο μοναστήρι, όπου συνέχισε τη φιλάνθρωπη δράση του. Πέθανε το 886 στις 10 Ιανουαρίου σε ηλικία 95 ετών. Κατά τη διάρκεια της ζωής του πραγματοποίησε πλήθος θαυμάτων, ενώ το ίδιο θαυματουργό υπήρξε το λείψανό του. Ο βιογράφος του Ευστρατίου ήταν ένας από τους μοναχούς του μοναστηριού, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. Η διδακτορική διατριβή περιλαμβάνει εισαγωγή, κριτική έκδοση του κειμένου, μετάφραση και σχολιασμό. Βασικός στόχος είναι να γίνει διόρθωση του κειμένου της πρώτης έκδοσης. Τα αρκετά κενά που υπάρχουν στο χειρόγραφο δεν επιτρέπουν την πλήρη αποκατάσταση του κειμένου, διότι ο Βίος δεν παραδίδεται σε άλλο χειρόγραφο.