The augmented home: technologies, architecture and domestic environments between the late 20th and the early 21st century

Abstract

Digital technologies and networks begun integrating into the fabric of everyday life, mainly, since the 1980s. Throughout the late 20th century and the beginning of the 21st, we experienced the first stages of the process of domestication of digital technologies. It transformed our ways to inhabit and changed our perception of home, so that we "fit" in a digitally augmented world. In the meantime, significant technological innovations have altered the constitution and the operability of the household, triggering equally significant psychological and social adaptations. Architectural experimentation for the ideal house, since the late 1960s has been responding to the upcoming wave of technological changes with adaptations in the typology of the domicile and the augmentation of domestic aesthetics.The thesis constructs a historical and conceptual framework with which to consider and reflect on the social, but mainly technological and architectural transformations that have occurred, during the period in focus, that have led to the gradual realisation of a possible new way of "being at home", without spatio-temporal fixity, mediated by technologies. The thesis, also, at several points attempts to frame more specific areas of further design experimentation. The current research is conducted while the process of domesticating the digital is in progress, so the 'augmented home' encapsulates here, both a body of recent knowledge and experience on the ways to make more human habitable intelligent environments, and a reflective thinking towards the past and the prospect future of that process. The originality of the current research is that it assimilates into one body a broad and diverse literature on the area of interest, drawing sources from social sciences, philosophy, technology, architecture and art, so as to compile an informed and nuanced image of the 'augmented home' as the exemplary case of mediated and intelligent environment. The thesis aims to provide a common understanding of the field which can be shared by researchers across disciplines (computer scientists, anthropologists, architects, etc.) and designers.

Οι ψηφιακές τεχνολογίες και δίκτυα άρχισαν να ενσωματώνονται στον ιστό της καθημερινής ζωής, κυρίως από τη δεκαετία του '80. Στα τέλη του 20ού αιώνα και στις αρχές του 21ου αιώνα βιώσαμε τα πρώτα στάδια της εξοικείωσής μας με τις ψηφιακές τεχνολογίες. Μεταβλήθηκαν οι τρόποι και η αντίληψη μας για την έννοια της κατοίκησης, ώστε να είναι συμβατή με τον ψηφιακά ενισχυμένο κόσμο. Παράλληλα, σημαντικές τεχνολογικές καινοτομίες έχουν αλλάξει την υπόσταση και τη λειτουργικότητα του νοικοκυριού, προκαλώντας εξίσου σημαντικές ψυχολογικές και κοινωνικές προσαρμογές. Ο αρχιτεκτονικός πειραματισμός για το την ιδανική μελλοντική κατοικία, από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ανταποκρίνεται στο επερχόμενο κύμα τεχνολογικών αλλαγών με προσαρμογές στην τυπολογία της κατοικίας και την αύξηση της αισθητικής του οικιακού χώρου.Η παρούσα διατριβή κατασκευάζει ένα ιστορικό και εννοιολογικό πλαίσιο το οποίο επιτρέπει να εξεταστούν οι κοινωνικοί, αλλά κυρίως τεχνολογικοί και αρχιτεκτονικοί μετασχηματισμοί που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της υπό μελέτη περιόδου που οδήγησαν στη σταδιακή υλοποίηση ενός πιθανού νέου τρόπου "απλής κατοίκησης" απαλλαγμένης από χωρο-χρονική σταθερότητα. Η διατριβή, επίσης, σε πολλά σημεία προσπαθεί να πλαισιώσει πιο συγκεκριμένους τομείς περαιτέρω σχεδιασμού πειραματισμού. Η τρέχουσα έρευνα διεξάγεται ενώ η διαδικασία εξοικείωσης με το 'ψηφιακό' βρίσκεται σε εξέλιξη, έτσι κάτω από τον όρο "επαυξημένη κατοικία" ενσωματώνονται, τόσο πρόσφατες γνώσεις και εμπειρίες σχετικά με τους τρόπους δημιουργίας κατοικήσιμων, τεχνολογικά διαμεσολαβημένων περιβαλλόντων που διαθέτουν νοημοσύνη, όσο και στοχαστικοί προβληματισμοί για το παρελθόν και τη μελλοντική προοπτική αυτής της διαδικασίας.Η πρωτοτυπία της παρούσας έρευνας είναι ότι ενσωματώνει σε ένα τόμο μια ευρεία και ποικίλη βιβλιογραφία στον τομέα ενδιαφέροντος, αντλώντας πηγές από τις κοινωνικές επιστήμες, τη φιλοσοφία, την τεχνολογία, την αρχιτεκτονική και την τέχνη, προκειμένου να συντάξει μια ενημερωμένη και εκλεπτυσμένη εικόνα της "επαυξημένης κατοικίας" ως παραδειγματική περίπτωση διαμεσολαβημένου και ευφυούς περιβάλλοντος. Η διατριβή στοχεύει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για κοινή κατανόηση του πεδίου της τεχνολογικά επαυξημένης κατοικίας, που να μπορούν να μοιραστούν ερευνητές διαφόρων εμπλεκόμενων κλάδων (επιστήμονες υπολογιστών, ανθρωπολόγοι, αρχιτέκτονες κλπ.) αλλά και σχεδιαστές.