Η μελέτη του φαινομένου της βίας μεταξύ ερωτικών συντρόφων στην εφηβεία με τη χρήση της βιογραφικής αφηγηματικής μεθόδου

Abstract

Purpose: This doctoral thesis has as its purpose to investigate the practice of teen dating violence using the narrative method. The individual objectives are: (a) investigation of types of violence, (b) ways adolescent persons express themselves (c) their general beliefs about violence, (d) contribution of technology and social media in the use of teen dating violence and (e) influence of peers.Methodology: In this study, the research population consisted of 12 high school adolescents, 5 boys and 7 girls, aged 14-17, with middle socio-economic class background, from different regions of Athens. We used the narrative method and the narratives have been processed with thematic analysis.Processing: After the transcription of narratives, the texts were read and conceptual determinations (codes) were allocated. From the processing of the narrations, a total of 47 codes have emerged. Grouping of codes and code families has led to the creation of wider categories. There were 7 final categories: (1) Formation of social self during adolescence, (2) Interpersonal relationships during adolescence, (3) The evocation of emotion, (4) Forms of communication in adolescence, (5) Expression of violence in the sexual relationship, (6) Social norms, (7) Stereotypical perceptions of gender. These categories/subjects were then interpreted on the basis of both theoretical approaches and the research findings with the purpose of interpretation and comprehension.Conclusions: The type of teen dating violence that we can see in adolescents' narratives is mainly verbal violence. Psychological violence is also one of the most common types, including behaviors which control, bully or dominate the partner. The use of social media has also been linked to types of violence such as online harassment, aggression and the spread of rumors and false data about a person. From the adolescent’s narratives, it is obvious that both boys and girls are at the same time perpetrators and victims of verbal violence, psychological violence and behaviors related to social media usage. It is deemed necessary that adolescents learn more about teen dating violence and especially how to recognize its signs.

Σκοπός: Η παρούσα διδακτορική διατριβή σκοπεύει στη διερεύνηση του βιώματος της βίας μεταξύ ερωτικών συντρόφων στην εφηβεία με τη χρήση της αφηγηματικής μεθόδου. Επιμέρους στόχοι είναι: (α) η διερεύνηση των μορφών της βίας, (β) ο τρόπος έκφρασής τους, (γ) οι γενικότερες πεποιθήσεις τους για τη βία, (δ) η συμβολή της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη χρήση βίας μεταξύ ερωτικών συντρόφων και (ε) η επιρροή των συνομηλίκων. Μεθοδολογία: Στην παρούσα μελέτη ο πληθυσμός της έρευνας αποτελείται από 12 εφήβους, 5 αγόρια και 7 κορίτσια μαθητές γυμνασίου και λυκείου, 14-17 ετών, μεσαίας κοινωνικοοικονομικής τάξης από διάφορες περιοχές της Αθήνας. Χρησιμοποιήθηκε η αφηγηματική μέθοδος και η επεξεργασία των αφηγήσεων έγινε με τη θεματική ανάλυση.Επεξεργασία αφηγήσεων: Αφού απομαγνητοφωνήθηκαν οι αφηγήσεις, εξετάστηκαν τα κείμενα και αποδόθηκαν εννοιολογικοί προσδιορισμοί, οι κωδικοί. Από την επεξεργασία των αφηγήσεων προέκυψαν 47 κωδικοί. Η ομαδοποίηση των κωδικών και η συμπύκνωση ομάδων κωδικών οδήγησαν στη δημιουργία ευρύτερων κατηγοριών/θεμάτων. Οι τελικές κατηγορίες/θέματα που διαμορθώθηκαν ήταν 7: (1) Η συγκρότηση κοινωνικού εαυτού στην εφηβεία, (2) Οι διαπροσωπικές σχέσεις στην εφηβεία, (3) Η επίκληση συναισθήματος, (4) Οι μορφές επικοινωνίας στην εφηβεία, (5) Η έκφραση βίας στην ερωτική σχέση, (6) Η κοινωνική νόρμα, (7) Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις για το φύλο. Στη συνέχεια οι κατηγορίες/θέματα ερμηνεύθηκαν βάσει θεωρητικών προσεγγίσεων και των ευρημάτων της έρευνας με σκοπό τόσο την ερμηνεία όσο και την κατανόησή τους.Συμπεράσματα: Αναφορικά με τις μορφές βίας στις ερωτικές σχέσεις των εφήβων, κυρίως η λεκτική βία αναδύεται στις αφηγήσεις των εφήβων. Η ψυχολογική βία είναι επίσης από τις πιο συχνές μορφές που διαφαίνεται μέσω των αφηγήσεων και περιλαμβάνει συμπεριφορές που έχουν σκοπό τον έλεγχο, τον εκφοβισμό ή την κυριαρχία επί του/ της συντρόφου. Επίσης από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καταγράφηκαν μορφές βίας όπως μεταξύ άλλων η επαναλαμβανόμενη ανεπιθύμητη ηλεκτρονική παρακολούθηση και συμπεριφορές παρενόχλησης στο διαδίκτυο, όπως η διάδοση φημών και ψευδών γεγονότων για κάποιο πρόσωπο. Από τις αφηγήσεις όλων των εφήβων φάνηκε ότι και τα αγόρια και τα κορίτσια είναι δράστες και θύματα λεκτικής βίας, ψυχολογικής βίας και συμπεριφορών που σχετίζονται με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Κρίνεται απαραίτητη η ενίσχυση της γνώσης των εφήβων για τη σημασία και την αναγνώριση της βίας μεταξύ ερωτικών συντρόφων.