Στρατηγικές μετάβασης της ελληνικής περιφέρειας και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης από την στασιμότητα στην ανάπτυξη: η περίπτωση της Κορινθίας

Abstract

The subject matter of this thesis focused on both the Greek and international aspects of the transition to the development of regions and local authorities that are in a stagnation, at a time when the process of adapting the world economy and society to the fourth Industrial Revolution.Areas and local authorities which are in stagnation, face with multiple issues related to adaptation to new technology, changing labor processes, failure to attract profitable investment, leakage of high-quality workforce to other attractive regions, environmental degradation and so on. but also the "inability" of the local government to attract forces and exploit resources to cope with the specific situation. On the contrary, at the international level, Local Government has already successfully demonstrated its ability not only to manage local issues but to organize, plan and implement strategic projects, works and services with an impact not only on local but also on many occasions international. Local Government, according to the bibliography examined in this thesis, is the appropriate body for the development of a region, with a sustainable dimension, as well as satisfying as much as possible the sectors of economy, society and the environment.In the present study, as a case study, a non-urban area is considered, which has a number of additional peculiarities, which the international bibliography has not analyzed in depth. The area under consideration is the Prefecture of Corinth, which has direct relations on many levels with the undeveloped Metropolitan Area of Attica. At the same time, due to this proximity and interdependence with the capital of the state, this region has in the long run altered the physiognomy of social and economic life, as well as the natural and cultural environment. From a rural area, the Prefecture has evolved unevenly in a spatial level, into an industrial zone, while at the same time there are some large tourist units, in point. Manpower is in constant motion as new road and rail infrastructures enable the citizens of Corinthia and Attica to make day-to-day journeys for work, leisure or other services (e.g. health).This mix of features is found in a few areas internationally.Finally, following the above analysis and in conjunction with the examination of the international bibliography, unique data concerning the "border" areas with Metropolises is identified. At the same time, alternative scenarios are examined, on the basis of which the local authorities of Corinth (and more generally) can implement development strategies that will lead "border areas" from stagnation to growth. At the same time, issues are proposed for further research and exploration in order to develop strategic development models that can be applied to other similar areas with similar characteristics.

Η θεματολογία της παρούσας διατριβής εστίασε σε ένα κρίσιμο τόσο για την Ελλάδα όσο και διεθνώς θέμα της μετάβασης στην ανάπτυξη περιοχών και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) που βρίσκονται σε στασιμότητα, την εποχή μάλιστα που διεθνώς διενεργείται η διαδικασία προσαρμογής της παγκόσμιας οικονομίας και κοινωνίας στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Περιοχές και Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης που βρίσκονται σε κατάσταση στασιμότητας αντιμετωπίζουν πολλαπλά θέματα που έχουν να κάνουν με την προσαρμογή στα νέα δεδομένα της τεχνολογίας, της αλλαγής της εργασιακής διαδικασίας, της αδυναμίας προσέλκυσης αποδοτικών επενδύσεων, της διαρροής υψηλής ποιότητας εργατικού δυναμικού σε άλλες ελκυστικές περιοχές, της περιβαλλοντικής υποβάθμισης κ.ο.κ. αλλά και της «ανικανότητας» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να προσελκύσει δυνάμεις και να αξιοποιήσει πόρους για να αντιμετωπίσει τη συγκεκριμένη κατάσταση. Τουναντίον σε διεθνές επίπεδο, η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει ήδη αποδείξει με επιτυχία την ικανότητά της όχι μόνο να διαχειριστεί τα τοπικά θέματα, αλλά να σχεδιάσει, να προγραμματίσει και να υλοποιήσει στρατηγικού χαρακτήρα προγράμματα, έργα και υπηρεσίες με αντίκτυπο όχι μόνο τοπικό, αλλά πολλές φορές και διεθνές. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, σύμφωνα και με τη βιβλιογραφία που εξετάζεται στην παρούσα διατριβή, είναι ο κατάλληλος φορέας για την ανάπτυξη μιας περιοχής, με αειφορική μάλιστα διάσταση, ικανοποιώντας, στο μέτρο του δυνατού, τους τομείς της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Στην παρούσα διατριβή εξετάζεται, ως μελέτη περίπτωσης, μια μη αστική περιοχή η οποία διαθέτει μια σειρά από επιπλέον ιδιαιτερότητες, τις οποίες η διεθνής βιβλιογραφία δεν τις έχει αναλύσει σε βάθος. Η περιοχή που εξετάζεται είναι ο Νομός της Κορινθίας, ο οποίος έχει άμεσες σχέσεις σε πολλά επίπεδα με την αδιαμόρφωτη Μητροπολιτική Περιοχής της Αττικής. Παράλληλα, η περιοχή αυτή, λόγω αυτής της εγγύτητας και αλληλεξάρτησης με την Πρωτεύουσα ενός Κράτους, έχει σε βάθος χρόνου αλλοιώσει τη φυσιογνωμία της κοινωνικό-οικονομικής ζωής, αλλά και το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Από μια αγροτική περιοχή, ο Νομός έχει εξελιχθεί ανισοβαρώς σε χωρικό επίπεδο, σε βιομηχανική ζώνη, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν και κάποιες μεγάλες τουριστικές μονάδες, σημειακά. Το ανθρώπινο δυναμικό βρίσκεται σε μια διαρκή κίνηση καθώς οι νέες οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές, δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες της Κορινθίας και της Αττικής, να κάνουν καθημερινώς διαδρομές εκατέρωθεν για εργασία, αναψυχή ή για άλλου είδους υπηρεσίες (π.χ. υγεία). Αυτό το μίγμα των χαρακτηριστικών εντοπίζεται σε ελάχιστες περιοχές διεθνώς. Τέλος, σε συνέχεια της ανωτέρω ανάλυσης και σε συνδυασμό με την εξέταση της διεθνούς βιβλιογραφίας εντοπίζονται μοναδικά δεδομένα που αφορούν τις συγκεκριμένες «συνοριακές» περιοχές με Μητροπόλεις. Παράλληλα, εξετάζονται τα εναλλακτικά σενάρια, βάση των οποίων, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης της Κορινθίας (αλλά και γενικότερα) μπορούν να υλοποιήσουν στρατηγικές ανάπτυξης που θα οδηγήσουν «συνοριακές» περιοχές από τη στασιμότητα στην ανάπτυξη. Παράλληλα, προτείνονται θέματα προς περαιτέρω έρευνα και διερεύνηση προκειμένου να αναπτυχτούν μοντέλα στρατηγικής ανάπτυξης, που μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες αντίστοιχες περιοχές με παρόμοια χαρακτηριστικά.