Η σημασία των χορηγούμενων αντιμικροβιακών στη θεραπευτική αντιμετώπιση του σηπτικού συνδρόμου σε έλληνες ασθενείς: πολυκεντρική μελέτη

Abstract

Background Choice of empirically prescribed antimicrobials for sepsismanagement depends on epidemiological factors. The epidemiology of sepsis inGreece was studied in two large-periods searching also for some influence of thefinancial crisis starting in 2010.Methods Sepsis due to bloodstream infections (BSI) from July 2006 until March2013 was recorded in a multicenter study in 46 departments. Patients weredivided into sepsis admitted in the emergencies and hospitalized in the generalward (GW) and sepsis developing after admission in the Intensive Care Unit(ICU). The primary endpoints were the changes of epidemiology and the factorsrelated with BSIs by multidrug-resistant (MDR) pathogens; the secondaryendpoint was the impact of de-escalation on antimicrobial therapy.Results 754 patients were studied; 378 from 2006-2009 and 376 from 2010-2013. Major differences were recorded between periods in the GW. Theyinvolved increase of: sepsis severity; the incidence of underlying diseases; theincidence of polymicrobial infections; the emergence of Klebsiella pneumonia asa pathogen; and mortality. Factors independently related with BSI by MDRpathogens were chronic hemodilution, intake of antibiotics the last three monthsand residence into long-term care facilities. De-escalation in BSIs by fullysusceptible Gram-negatives did not affect final outcome. Similar epidemiologicaldifferences were not found in the ICU; MDR Gram-negatives predominated inboth periods.Conclusions The epidemiology of sepsis in Greece differs in the GW and in theICU. De-escalation in the GW is a safe strategy.

Εισαγωγή Η εμπειρική επιλογή των χορηγούμενων αντιμικροβιακών για τη διαχείριση της σήψης εξαρτάται από τους επιδημιολογικούς παράγοντες. Η επιδημιολογία της σήψης στην Ελλάδα μελετήθηκε σε δύο μεγάλες περιόδους ψάχνοντας επίσης για κάποια επίδραση της οικονομικής κρίσης που αρχίζει το 2010. Μέθοδοι Η σήψη με βακτηριαιμία (BSI) καταγράφηκε από τον Ιούλιο του 2006 έως το Μάρτιο του 2013 σε μια πολυκεντρική μελέτη σε 46 κλινικές. Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε αυτούς που προσήλθαν με σήψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών και νοσηλεύτηκαν στο γενικό θάλαμο (GW) και σε αυτούς που έγιναν σηπτικοί μετά την εισαγωγή τους στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας(ΜΕΘ). Οι πρωτογενείς σκοποί της μελέτης ήταν οι αλλαγές στην επιδημιολογία και οι παράγοντες που σχετίζονται με την ΒΣ από πολυανθεκτικά παθογόνα(MDR) ενώ ο δευτερογενής σκοπός της μελέτης ήταν οι επιπτώσεις της αποκλιμάκωσης της αντιμικροβιακής θεραπείας.Αποτελέσματα 754 ασθενείς μελετήθηκαν, 378 από το 2006 έως το 2009 και376 από το 2010 έως το 2013. Σημαντικές διαφορές καταγράφηκαν μεταξύ των περιόδων στο GW. Αφορούσαν την αύξηση: της σοβαρότητας της σήψης, της συχνότητας των υποκείμενων νόσων, της συχνότητας των πολυμικροβιακών λοιμώξεων, την εμφάνιση της K. pneumoniae και τη θνητότητα. Οι ανεξάρτητοι παράγοντες που σχετίζονται με BSI από MDR παθογόνα ήταν η χρόνια αιμοκάθαρση, η λήψη αντιμικροβιακών τους τελευταίους 3 μήνες και η διαμονή σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας. Η αποκλιμάκωση στις βακτηριαιμίες από πολυευαίσθητα Gram-αρνητικά μικρόβια, δεν επηρέασε την τελική έκβαση.Παρόμοιες επιδημιολογικές διαφορές δεν βρέθηκαν στη ΜΕΘ. Πολυανθεκτικά Gram-αρνητικά μικρόβια κυριάρχησαν και στις 2 περιόδους. Συμπέρασμα Η επιδημιολογία της σήψης στην Ελλάδα διαφέρει μεταξύ GW και ΜΕΘ. Η αποκλιμάκωση στο GW είναι μια ασφαλής στρατηγική.