Το μεταβαλλόμενο κόστος νοσηλείας σε μονάδα εντατικής θεραπείας

Abstract

Introduction: Intensive Care Units (ICU) running costs represent one of the most expensive activities of the hospital care. Although ICU admissions account for only 5% of total hospital admissions, they consume -in some cases- up to 30% of the total hospital budget. Objectives: The description of an ICU’s functional cost and especially the expenses for drugs, lab exams and consumables (variable cost), via the bottom-up approach method. Methods: All 138 medical and surgical patients [84 ♂ (61%) and 54 ♀ (39%)], hospitalized in the Athens University Faculty of Nursing Intensive Care Unit at “OI AGIOI ANARGYROI” General Hospital during 2011 were included in our study. Demographics, cause of admission, severity of illness, length of ICU stay, outcome and interventions were retrospectively recorded and costs were calculated from patients’s flow sheets (bottom-up approach). Results: The age of the patients ranged from 20 to 104 years (mean±SEM 68.75±1.186), their body weight from 40 to 110kg (mean±SEM 73.55±0.9398), their APACHE II score from 3 to 34 (mean±SEM 18.64±0.6155), and their length of stay from 1 to 199 days (mean±SEM 18.46±2.542). The mortality was 18.84% (26 out of 138). The total ICU days were 2548 and the total variable cost was 1460465.00€. The average variable cost, the average cost of drugs, lab exams and consumables per day per patient (total cost or cost per category / total ICU days) was 573.18€, 323.85€, 127.45€ and 121.88€, respectively. The mean values for total variable cost, mean daily total cost, mean total cost for drugs, mean cost for lab exams and mean cost for consumables per patient, amounted to 10583±1537€, 494.7±23.05€, 5979±826€, 2353±315.8€ and 2250±467.1€, respectively. The cost of drugs, lab exams (including laboratory, microbiological exams and diagnostic procedures) and consumables represented 52.2%, 28.78% and 19.20% of total variable cost (1460465.00€), respectively. As for total drug expenditure (825158€), antibiotics accounted for 45.69%, blood products for 17.61%, cardiovascular drugs for 12.39%, fluids and electrolytes for, 9.01%, sedatives-analgesics for 5.00%, gastroprotection for 4.15%, antithrombotic protection for 1.71%, nutrition (enteral, parenteral) for 1.65%, psychiatric medication for 1.17%, respiratory medicines for 0.79% and other drugs for 0.80%. Patients’ age had a positive correlation with all costs (total cost, drug cost, lab cost and consumables cost), at a p value of <0.0003, <0.001, <0.0001 and <0.001, respectively. No relation was found between severity of illness and costs.Patients who died, who needed mechanical ventilation, those submitted to renal replacement therapy and medical patients, had a significantly higher cost compared to those who survived (p from <0.04 up to <0.0001 for drugs, consumables and lab exams), not mechanically ventilated (p<0.0001), not submitted to renal replacement therapy (p<0.0001) and surgical patients (p<0.0001), respectively. No differences were observed between the two sexes, and no statistically significant seasonal variation was observed as well. Cost per day was significant lower for patients with a length of stay in the ICU ≤7 days (for all studied costs), compared to patients with a length of stay in the ICU >7 days (p<0.0001). The total variable cost was highest the first day of admission and it started decreasing the second day and up to one day before discharge from ICU (p<0.0001). Cost for drugs was rising up to the third day and it started decreasing up to one day before discharge from ICU (p<0.0001). Lab exams and consumables costs were gradually decreasing up to one day before discharge from the ICU (p<0.0001). Conclusions: The expenditure for drugs was the highest variable cost of intensive care treatment and antibiotics accounted for the largest part. The admission diagnosis, the age of the patient, the length of stay, the outcome and some special interventions affected the final variable functional cost of the ICU.

Εισαγωγή: Η νοσηλεία των ασθενών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας αποτελεί έναν από τους πλέον δαπανηρούς τομείς της νοσοκομειακής φροντίδας. Οι ΜΕΘ αν και νοσηλεύουν το 5% περίπου των ασθενών του Νοσοκομείου δαπανούν για τη νοσηλεία αυτή, σε κάποιες περιπτώσεις, μέχρι και το 30% του συνολικού προϋπολογισμού του. Σκοπός: Η περιγραφή του κόστους λειτουργίας μιας ΜΕΘ, με εστίαση στα ποσά που δαπανώνται για φάρμακα, εξετάσεις και αναλώσιμα (μεταβαλλόμενο κόστος) με τη μέθοδο bottom-up. Υλικό - Μέθοδος: Μελετήθηκαν συνολικά 138 παθολογικοί και χειρουργικοί ασθενείς [84 ♂ (61%) και 54 ♀ (39%)], που νοσηλεύθηκαν στην Παν/κή ΜΕΘ του ΓΟΝΚ «ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ» το έτος 2011, με διαφορετικές διαγνώσεις, χρόνο νοσηλείας και βαρύτητα νόσου. Αποτελέσματα: Η ηλικία των μελετηθέντων ασθενών εκυμαίνετο από 20-104 έτη (mean±SEM 68.75±1.186), το σωματικό τους βάρος από 40-110Kg (mean±SEM 73.55±0.9398), το APACHE II score από 3-34 (mean±SEM 18.64±0.6155) και η παραμονή στη ΜΕΘ από 1-199 ημέρες (mean±SEM 18.46±2.542). Από το σύνολο των ασθενών κατέληξαν 26 (θνητότητα 18.84%). Το σύνολο των ημερών νοσηλείας ήταν 2548 ημέρες και το συνολικό μεταβαλλόμενο κόστος νοσηλείας 1460465.00€. Το μέσο συνολικό μεταβαλλόμενο κόστος, το μέσο κόστος φαρμάκων, εξετάσεων και αναλωσίμων ανά ημέρα ανά ασθενή (συνολικό μεταβαλλόμενο κόστος ή κόστος ανά κατηγορία/σύνολο ημερών νοσηλείας), ανήλθε σε 573.18€, 323.85€, 127.45€ και 121.88€, αντίστοιχα. Οι μέσες τιμές (mean±SEM) για το μέσο συνολικό μεταβαλλόμενο κόστος ανά ασθενή, το μέσο συνολικό ημερήσιο κόστος, το μέσο συνολικό κόστος φαρμάκων, εξετάσεων και αναλωσίμων ανά ασθενή, ήταν 10583±1537€, 494.7±23.05€, 5979±826€, 2353±315.8€ και 2250±467.1€, αντίστοιχα. Τα φάρμακα, οι εξετάσεις και τα αναλώσιμα αντιπροσώπευαν το 52.02%, το 28.78% και το 19.20% του συνολικού μεταβαλλόμενου κόστους (1460465.00€), αντίστοιχα. Από τη συνολική φαρμακευτική δαπάνη (825158€), το 45.69% αντιπροσώπευε κόστη για αντιβιοτικά, το 17.61% για προϊόντα αίματος, το 12.39% για φάρμακα υποστήριξης του καρδιαγγειακού συστήματος, το 9.01% για υγρά και ηλεκτρολύτες, το 5.00% για φάρμακα αναλγησίας-καταστολής, το 1.65% για προϊόντα διατροφής (εντερική-παρεντερική διατροφή), το 4.15% για φάρμακα γαστροπροστασίας, το 1.71% για φάρμακα θρομβοπροφύλαξης, το 1.17% για ψυχιατρικά φάρμακα, το 0.80% για άλλα φάρμακα και το 0.79% για φάρμακα υποστήριξης του αναπνευστικού συστήματος. Όλα τα κόστη αυξάνονταν αναλογικά με την ηλικία στατιστικά σημαντικά: p<0.0003, p<0.001, p<0.0001 και p<0.001 για το συνολικό κόστος, το κόστος για τα φάρμακα, το κόστος για τις εξετάσεις και το κόστος για τα αναλώσιμα, αντίστοιχα. Κάτι ανάλογο δεν παρατηρήθηκε με τη βαρύτητα της νόσου. Το μεταβαλλόμενο κόστος για τους ασθενείς που απεβίωσαν, τους υποστηριζόμενους με μηχανική αναπνοή, στους υποβληθέντες σε υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας και στους προερχόμενους από τον παθολογικό τομέα ήταν σημαντικά μεγαλύτερο από τους επιβιώσαντες (p από <0.04 έως <0.0001 για φάρμακα, αναλώσιμα, εξετάσεις), τους μη υποστηριζόμενους με μηχανική αναπνοή (p<0.0001), τους μη υποβληθέντες σε υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας (p<0.0001) και από τους προερχόμενους από το χειρουργικό τομέα (p<0.0001), αντίστοιχα. Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, ούτε στατιστικά σημαντικές εποχικές διακυμάνσεις στη διαμόρφωση του μεταβαλλόμενου κόστους. Το κόστος ανά ημέρα των ασθενών που παρέμειναν στη ΜΕΘ για ≤7 ημέρες (για όλα τα κόστη που μελετήθηκαν), ήταν στατιστικά σημαντικά μικρότερο από εκείνο των ασθενών που παρέμειναν στη ΜΕΘ >7 ημέρες (p<0.0001).Το συνολικό μεταβαλλόμενο κόστος μειώνεται τη δεύτερη ημέρα μέχρι και μία μέρα πριν την έξοδο, σε σύγκριση με την ημέρα εισαγωγής (p<0.0001). Το κόστος φαρμάκων αυξάνεται κατά την τρίτη ημέρα και μειώνεται μια ημέρα πριν την έξοδο (p<0.0001). Τα κόστη εξετάσεων και αναλωσίμων βαίνουν μειούμενα μέχρι και μία ημέρα πριν την έξοδο (p<0.0001). Συμπεράσματα: Η μεγαλύτερη συμμετοχή στη διαμόρφωση του τελικού μεταβαλλόμενου κόστους αφορούσε στα φάρμακα και ειδικότερα στα αντιβιοτικά. Η αιτία εισαγωγής του ασθενούς στη ΜΕΘ, η ηλικία, η διάρκεια νοσηλείας, η ημέρα νοσηλείας, η έκβαση και οι διάφορες ειδικές παρεμβάσεις επηρεάζουν την τελική διαμόρφωση του μεταβαλλόμενου κόστους λειτουργίας της ΜΕΘ.