Ο δάσκαλος ως σκηνοθέτης - ο σκηνοθέτης ως δάσκαλος: από την διδασκαλία στη σκηνοθεσία και αντίστροφα

Abstract

In the present doctoral dissertation, the teaching perspective is examined alongside the perspective of theatre direction and is researched on the assumption that the theatrical metaphor, through its multi-refractive character, can provide an interesting angle on the study of several mechanisms. Therefore, through the re-description of the creative action of directing a play, the creative action of teaching assumes a new meaning while new interpretive perspectives on the role of the teacher are attempted to be approached.The aim of this research is to detect and identify potential similarities and analogies amongst the general methodological guidelines implemented in both the process of teaching and the process of directing. The way in which directing techniques and various theatrical practices are cross-referenced or combined with educational methods or sectors of education in general, seems quite interesting due to both the impact they may have on the learning process and the ideological influence on students, or on broader society. Nevertheless, teaching through the perspective of theatre direction can allow the pedagogical process to be regarded as a rare opportunity for attributing to a complex theoretical concept the concrete and direct incarnation of the student's creativity.

Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή ξεκινώντας από την παραδοχή ότι η θεατρική μεταφορά με τον πολυπρισματικό της χαρακτήρα, μπορεί να προσφέρει μια ενδιαφέρουσα οπτική για τη μελέτη αρκετών μηχανισμών, θέτει προς εξέταση, δίπλα στον άξονα της διδασκαλίας, τον άξονα της σκηνοθεσίας. Με αυτόν τον τρόπο, μέσα από τη δημιουργική δραστηριότητα της σκηνοθεσίας αναπεριγράφεται σε μεγάλο βαθμό η δημιουργική δραστηριότητα της διδασκαλίας και γίνεται προσπάθεια να δοθούν νέες ερμηνευτικές προοπτικές για το ρόλο του δασκάλου. Στόχος της συγκεκριμένης μελέτης είναι η ανίχνευση και ο εντοπισμός πιθανών ομοιοτήτων και αντιστοιχίσεων μεταξύ των γενικών μεθοδολογικών κατευθύνσεων που ακολουθούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας της διδασκαλίας και της διαδικασίας της σκηνοθεσίας. Ο τρόπος με τον οποίο οι σκηνοθετικές τεχνικές και ευρύτερα οι θεατρικές πρακτικές διασταυρώνονται ή και συνδυάζονται με τις διάφορες εκπαιδευτικές πρακτικές, αλλά και τους διάφορους τομείς της εκπαίδευσης, εμφανίζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο για τη μαθησιακή όσο και γενικότερα για την ιδεολογική επίδραση που μπορούν να ασκήσουν στους μαθητές, αλλά και στα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Σε κάθε περίπτωση η οπτική της σκηνοθεσίας στη διδασκαλία μπορεί να προσφέρει τη δυνατότητα σε κάθε παιδαγωγική διαδικασία να αντιμετωπίζεται ως μια σπάνια ευκαιρία να αποδοθεί σε μια πολύπλοκη θεωρητική ιδέα η συγκεκριμένη και άμεση ενσάρκωσή της στη δημιουργικότητα του μαθητή.