Διαχείριση γνώσης και επίδοση

Abstract

This PhD thesis aims to investigate the impact of Knowledge Management Processes, i.e. Knowledge Acquisition, Knowledge Storage, Knowledge Transfer and Knowledge Application on Performance, as well as to investigate a number of causal relationships between Knowledge Management Processes, Innovation, Competitive Advantage and Performance. Based on the systematic review of the bibliography related to Knowledge Management, the conceptual framework of this PhD thesis was developed, outlining the variables of the research and the relations existing among them, followed by the development of the research hypotheses under consideration. The variables that formed the context of the research are the Assisting / Supporting Knowledge Management Factors (Learning Culture, Information Systems Support and Structure), Knowledge Management Processes (Knowledge Acquisition, Knowledge Storage, Knowledge Transfer and Knowledge Application), Incremental Innovation, Radical Innovation, Product/Service Innovation, Process Innovation, Competitive Advantage and Performance.The research measurement tool used as the primary method of collecting primary data was a questionnaire and it was sent and received by email. The sampling context was extracted from ICAP Group's statistical and financial information database. The executives responsible for answering the questions in the electronic questionnaire were the Chief Executive Officer, the General Manager or the Chief Financial Officer. In cases where it was not possible for the General Manager or the Chief Executive Officer to complete the questionnaire this was done by any other senior executive in each business who shared an overview of how information flows within the business. From the field survey, 272 completed questionnaires were collected during the period 01/03/2016-30/09/2016, with a response rate of 21%.With regard to the main findings, it was found that Knowledge Management Infrastructure, i.e. Structure, Learning Culture and Information Systems Support, have a positive impact on Knowledge Management Processes, with Information Systems Support being the most important element for activating the other Knowledge Management Processes, i.e. Knowledge Acquisition, Storage, Transfer and Application. As it concerns the impact of Knowledge Management Processes on Performance, the positive impact of Knowledge Acquisition and Knowledge Storage on Performance was confirmed though the positive impact of Knowledge Transfer while Knowledge Application on Performance was not. This shows that the intra-organizational dynamics of businesses and the complexity of Knowledge Transfer and Knowledge Application did not lead to the enhancement of Performance. Understanding the importance of Knowledge Management, creativity, collaboration, high levels of trust and social interaction, in terms of the proximity and frequency of communication, can encourage Knowledge Transfer and Implementation in order to lead to enhanced Firm Performance. It has also been confirmed that competitive advantage has a positive mediation effect on the relationship between knowledge acquisition and performance and on the relationship between knowledge storage and performance. In addition, Product / Service Innovation has no mediation effect on the relationship between Knowledge Management Processes and Performance. However, Process Innovation, Radical and Incremental Innovation have a positive mediation effect on the relationship between the Knowledge Acquisition and Performance and on the relationship between Knowledge Storage and Performance.The dissertation ends with a critical assessment of the results and proposals for further research.

Αντικείμενο της παρούσας διδακτορικής διατριβής αποτελεί η διερεύνηση της επίδρασης των Διεργασιών Διαχείρισης Γνώσης, δηλαδή της Απόκτησης Γνώσης, της Αποθήκευσης Γνώσης, της Μεταφοράς Γνώσης και της Εφαρμογής Γνώσης στην Επιχειρηματική Επίδοση, καθώς επίσης και να διερευνηθεί ένας αριθμός αιτιολογικών σχέσεων μεταξύ των Διεργασιών Διαχείρισης Γνώσης, της Τεχνολογική Καινοτομίας, του βαθμού Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος και της Επιχειρηματικής Επίδοσης. Με βάση τη συστηματική επισκόπηση της σχετικής με τη Διαχείριση Γνώσης βιβλιογραφίας διαμορφώθηκε το εννοιολογικό πλαίσιο της παρούσας διδακτορικής διατριβής το οποίο παρουσιάζει τις μεταβλητές της έρευνας και τις σχέσεις μεταξύ τους, ενώ στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η ανάπτυξη των ερευνητικών υποθέσεων οι οποίες θα πρέπει να εξεταστούν. Οι μεταβλητές που διαμόρφωσαν το εννοιολογικό πλαίσιο της έρευνας είναι οι Υποστηρικτικοί Παράγοντες Διαχείρισης Γνώσης (Κουλτούρα Μάθησης, Υποστήριξη Πληροφοριακών Συστημάτων, Δομή), οι Διεργασίες Διαχείρισης Γνώσης (Απόκτηση Γνώσης, Αποθήκευση Γνώσης, Μεταφορά Γνώσης, Εφαρμογή Γνώσης), η Σταδιακή Καινοτομία, η Ριζική Καινοτομία, η Καινοτομία Προϊόντων/Υπηρεσιών, η Καινοτομία Διεργασιών, ο βαθμός Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος και η Επιχειρηματική Επίδοση. Το ερευνητικό εργαλείο μέτρησης που χρησιμοποιήθηκε ως κύρια μέθοδος συλλογής των πρωτογενών δεδομένων της παρούσας διδακτορικής διατριβής, είναι το ερωτηματολόγιο και η αποστολή και λήψη του έγινε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το δειγματοληπτικό πλαίσιο της διδακτορικής έρευνας πεδίου εξήχθη από τη βάση δεδομένων της εταιρείας παροχής στατιστικών και οικονομικών πληροφοριών ICAP Group. Τα στελέχη τα οποία ήταν αρμόδια να απαντήσουν τις ερωτήσεις του ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι είτε ο Διευθύνων σύμβουλος, είτε ο Γενικός Διευθυντής, είτε ο Οικονομικός Διευθυντής, ή σε περιπτώσεις όπου δεν ήταν εφικτή η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο ή από τον Γενικό Διευθυντή, από οποιοδήποτε άλλο ανώτερο στέλεχος της κάθε επιχείρησης το οποίο να έχει συνολική εικόνα της ροής πληροφόρησης της επιχείρησης. Από τη διενέργεια της έρευνας πεδίου, την περίοδο 01/03/2016-30/09/2016 συγκεντρώθηκαν 272 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, με το ποσοστό απόκρισης να ανέρχεται στο 21%.Αναφορικά με τα κύρια ευρήματα της διδακτορικής διατριβής, διαπιστώθηκε ότι οι Υποστηρικτικοί παράγοντες Διαχείρισης Γνώσης, δηλαδή η Δομή, η Κουλτούρα Μάθησης και η Υποστήριξη Πληροφοριακών Συστημάτων έχουν θετική επίδραση στις Διεργασίες Διαχείρισης Γνώσης, με την Υποστήριξη Πληροφοριακών Συστημάτων να αποτελεί το σημαντικότερο στοιχείο για την ενεργοποίηση των υπολοίπων Διεργασιών Διαχείρισης Γνώσης, δηλαδή της Απόκτησης, της Αποθήκευσης, της Μεταφοράς και της Εφαρμογής Γνώσης. Σχετικά με την επίδραση των Διεργασιών Διαχείρισης Γνώσης στην Επιχειρηματική Επίδοση, διαπιστώθηκε η θετική επίδραση της Απόκτησης Γνώσης και της Αποθήκευσης Γνώσης στην Επιχειρηματική Επίδοση, ενώ δεν επιβεβαιώθηκε η θετική επίδραση της Μεταφοράς και της Εφαρμογής Γνώσης στην Επιχειρηματική Επίδοση, γεγονός το οποίο μας δείχνει ότι η ενδο-οργανωσιακή δυναμική των επιχειρήσεων και η πολυπλοκότητα της Μεταφοράς και Εφαρμογής Γνώσης δεν οδήγησε σε ενίσχυση της Επιχειρηματικής Επίδοσης. Αντιλαμβανόμενοι τη σημασία της Διαχείρισης Γνώσης, η δημιουργικότητα, η συνεργασία, τα υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, από την άποψη της εγγύτητας και της συχνότητας της επικοινωνίας, θα μπορέσουν να ενθαρρύνουν τη Μεταφορά και την Εφαρμογή Γνώσης για να καταφέρουν να ενισχύσουν την Επιχειρηματική Επίδοση. Επίσης, επιβεβαιώθηκε ότι υπάρχει μεσολαβητική επίδραση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στη σχέση Απόκτησης Γνώσης και Επιχειρηματικής Επίδοσης και στη σχέση Αποθήκευσης Γνώσης και Επιχειρηματικής Επίδοσης. Επιπλέον, η Καινοτομία Προϊόντων/Υπηρεσιών δεν παρουσιάζει μεσολαβητική επίδραση στη σχέση Διεργασιών Διαχείρισης Γνώσης και Επιχειρηματικής Επίδοσης. Ωστόσο, η Καινοτομία Διεργασιών, η Ριζική και η Σταδιακή Καινοτομία έχουν θετική μεσολαβητική επίδραση στη σχέση Απόκτησης Γνώσης και Επιχειρηματικής Επίδοσης και στη σχέση Αποθήκευσης Γνώσης και Επιχειρηματικής Επίδοσης.Η διδακτορική διατριβή ολοκληρώνεται με την κριτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και με προτάσεις για μελλοντική έρευνα.