Μουσεία, προφορική ιστορία και διαπολιτισμική αγωγή: η χρήση των ιστοριών ζωής στο μουσειακό περιβάλλον για την προσέγγιση της σύγχρονης μετανάστευσης από παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας

Abstract

This study makes use of immigrants’ life stories as museum exhibits and educational material. The research was conducted in three different social and cultural contexts based on action research methodology approach, where children and parents participated either as co-researchers and co-creators of museum exhibitions or as visitors. It examines the impact of the collection and use of life stories on the relations formed between native children and children of immigrant background at the age of 5-7 and 11-12. It aims to highlight the importance of life stories in enhancing intercultural communication, developing intercultural competence and increasing self-esteem and emotional and cultural empathy among the native and immigrant children, who took part in the study. Important conclusions are drawn about the new social role of the museum or open space, where both native people and people of a different ethno-cultural identity could equally be involved in the negotiation and the construction of their cultural identity and local social history. Additionally, inferences are made in relation to school education and the development of critical social thinking, which constitutes a basic trait of an active citizen.

H συγκεκριμένη μελέτη αφορά την αξιοποίηση ιστοριών ζωής μεταναστών ως μουσειακών εκθεμάτων και εκπαιδευτικό υλικό. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρία διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα με τη μέθοδο της έρευνας δράσης. Σε κάθε επιμέρους έρευνα δράσης συμμετείχαν παιδιά και γονείς είτε ως συνερευνητές και συνδημιουργοί μουσειακών εκθέσεων είτε ως επισκέπτες αυτών. Εξετάζει την επίδραση της συλλογής και χρήσης ιστοριών ζωής ιδιαίτερα ως προς τις σχέσεις μεταξύ γηγενών παιδιών και παιδιών με μεταναστευτική καταγωγή προσχολικής/πρωτοσχολικής ηλικίας, 5-7 ετών και σχολικής ηλικίας, 11-12 ετών. Αποσκοπεί στην ανάδειξη της σημασίας των ιστοριών ζωής για την ενθάρρυνση της διαπολιτισμικής επικοινωνίας, την ανάπτυξη της διαπολιτισμικής ικανότητας και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και της συναισθηματικής και πολιτισμικής ενσυναίσθησης ανάμεσα στους γηγενείς και μετανάστες μαθητές που συμμετείχαν στην έρευνα. Σημαντικά συμπεράσματα διεξάγονται για το νέο ρόλο του μουσείου ως ανοιχτoύ χώρου, όπου άτομα με γηγενή και διαφορετική εθνοπολιτισμική καταγωγή ως μέλη μίας κοινότητας θα μπορούν ισότιμα να εμπλέκονται στη διαπραγμάτευση και την κατασκευή της πολιτισμικής τους ταυτότητας και της τοπικής κοινωνικής ιστορίας. Συμπεράσματα της έρευνας αφορούν επίσης τη σχολική εκπαίδευση και την ανάπτυξη της κριτικής κοινωνικής σκέψης, κύριου γνωρίσματος ενός ενεργού πολίτη.