Πολυδιάστατη γηριατρική αξιολόγηση και εκτίμηση ποιότητας ζωής και ανοχής στη θεραπεία σε ηλικιωμένους ασθενείς με ανεγχείρητο μη-μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία

Abstract

The aim of the current study was to evaluate the role of a Comprehensive Geriatric Assessment (CGA) and its domains, such as functional independence, comorbidity, polypharmacy, depression, cognitive impairment, malnutrition and presence of geriatric syndromes as prognostic and provleptic tools in elderly patients with advanced non-small cell lung cancer (NSCLC) receiving chemotherapy. Cancer is a disease of the elderly with 60% of new diagnosis and 70% of cancer deaths occuring in patients over the age of 65 years. Lung cancer is the commonest type of cancer in developed world and the leading cause of cancer deaths with a median age at diagnosis of 71 years in US. NSCLC representing 85% of lung cancer cases is usually diagnosed in advanced stage, where combination chemotherapy offers a survival benefit in molecular-unselected patients with good perfomance status. Older patients are under-represented in clinical trials while data from elderly-specific trials are conflicting. Therefore, the optimal management for this population remains unclear. Ageing is a highly individualized process and the chronologic age does not always reflect the actual “biologic” age. Olders consists a heterogeneous population depending on their model of ageing. A CGA is proposed for the multidimensional assessment of elders, consisted of validated questionnaires and instruments for the evaluation of functional, emotional and cognitive status, the comorbid diseases, the nutritional status, polypharmacy, presence of geriatric syndromes and socio-economic issues, aiming to guide personalized treatment decision.In this study, 201 patients with advanced NSCLC receiving first-line (n=138) or salvage chemotherapy (n=63) within five phase II and III elderly-specific trials condacted by the Hellenic Oncology Researsh Group (HORG) were prospectively assessed with a baseline CGA and categorised into three groups, as fit (30,3%) vulnerable (45,8%) or frail (23,9%), according to Balducci criteria. Median age was 75 years (range 65-92), while 53% and 42% were over the age of 75 and 80 years, respectively. The univariate and multivariate analysis of CGA domains indicated a significant correlation for severe treatment-related toxicity with age ≥ 75 years, impaired ECOG PS of 2, non-fitness according to CGA and treatment with combination of a classic cytotoxic and a biologic agent, while disease stage and combination treatment were significantly correlated with response to treatment. ECOG PS, combination treatment and cognitive status were identified as significant prognostic factors for survival. The results of the current study revealed that a CGA in older patients with advanced NSCLC is feasible and offers valuable prognostic information for treatment toxicity and survival that can help individualize treatment decision in everyday clinical practice. In addition, the study results can contribute to future clinical research by using the identified prognostic biomarkers as stratification factors of older patients participating in clinical trials but also as domains that merit furter evaluation within ongoing research on the development of optimal tools for geriatric assessment.

Σκοπός της ερευνητικής εργασίας ήταν η αξιολόγηση της Πολυδιάστατης Γηριατρικής Αξιολόγησης και των επιμέρους παραμέτρων αυτής όπως η λειτουργική ανεξαρτησία, η συνοδός νοσηρότητα, η πολυφαρμακία, η τυχόν υποκείμενη καταθλιπτική συνδρομή, η διανοητική έκπτωση, η διαταραχή της θρέψης και η παρουσία γηριατρικών συνδρόμων, ως προγνωστικά και προβλεπτικά εργαλεία για την εκτίμηση της τοξικότητας από τη χημειοθεραπεία, ηλικιωμένων ασθενών με ανεγχείρητο Μη-Μικροκυτταρικό Καρκίνο του Πνεύμονα. Ο καρκίνος είναι νόσος των ηλικιωμένων με το 60% των νέων διαγνώσεων καρκίνου και το 70% της θνησιμότητας από καρκίνο να αφορούν ασθενείς άνω των 65 ετών. O καρκίνος του πνεύμονα είναι ο συχνότερος καρκίνος στον ανεπτυγμένο κόσμο με μέση ηλικία διάγνωσης τα 71 έτη. Ο μή-μικροκυτταρικός τύπος αποτελεί το 85% περίπου των διαγνώσεων καρκίνου πνεύμονα και η διάγνωσή του γίνεται κατά κανόνα σε προχωρημένα στάδια με τη συνδυασμένη κυτταροτοξική χημειοθεραπεία να αποτελεί τη θεραπεία εκλογής σε μή μοριακά επιλεγμένους ασθενείς με καλή λειτουργική κατάσταση. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς γενικά υπο-αντιπροσωπεύονται στις κλινικές μελέτες ενώ τα δεδομένα από τυχαιοποιημένες μελέτες χημειοθεραπείας σε ηλικιωμένους με μεταστατικό ΜΜΚΠ είναι αντικρουόμενα, με συνέπεια η βέλτιστη θεραπευτική επιλογή για αυτό τον πληθυσμό να αποτελεί αντικείμενο συνεχιζόμενης έρευνας. Η διαδικασία της γήρανσης είναι εξατομικευμένη και η χρονολογική ηλικία δεν αντανακλά πάντοτε τη “βιολογική” ηλικία. Έτσι υπάρχει μεγάλη ετερογένεια στον πληθυσμό των ηλικιωμένων ανάλογα με το μοντέλο γήρανσης. Για την πολύπλευρη αξιολόγηση του ηλικιωμένου ογκολογικού ασθενή προτείνεται η εφαρμογή της Πολυδιάστατης Γηριατρικής Αξιολόγησης (ΠΓΑ) η οποία αποτελείται από σταθμισμένα ερωτηματολόγια και δοκιμασίες που αξιολογούν τη λειτουργική, συναισθηματική και γνωστική κατάσταση, τα συνοδά νοσήματα, τη θρέψη, τη πολυφαρμακία, τη παρουσία γηριατρικών συνδρόμων και την οικογενειακή και κοινωνικο-οικονομική κατάσταση, με στόχο την εξατομίκευση της θεραπευτικής αντιμετώπισης.Στη παρούσα μελέτη, 201 ασθενείς με εκτεταμένο ΜΜΚΠ που υποβλήθηκαν σε χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής (ν=138) ή σε θεραπεία διάσωσης (ν=63) στα πλαίσια πέντε κλινικών μελετών φάσης ΙΙ και ΙΙΙ της ΕΟΕΟ ειδικά σχεδιασμένων για ηλικιωμένους ασθενείς εκτιμήθηκαν προοπτικά με την εφαρμογή ΠΓΑ και ταξινομήθηκαν σε τρεις κατηγορίες, ως «ικανοί» ή «fit» (30,3%), «ευπαθείς» ή «vulnerable» (45,8%) και «εύθραυστοι» ή «frail» (23,9%), σύμφωνα με τα κριτήρια Balducci. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 75 έτη (65 ως 92 έτη) ενώ 53% και 42% αυτών ήταν άνω των 75 και 80 ετών, αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη μονοπαραγοντική και πολυπαραγοντική ανάλυση των παραμέτρων της ΠΓΑ, οι κύριοι προβλεπτικοί παράγοντες για σοβαρού βαθμού τοξικότητα από τη θεραπεία ήταν η ηλικία ≥ 75 ετών, το επηρεασμένο PS=2, η κατηγορία non-fit και η χορήγηση θεραπείας με συνδυασμό κλασσικού κυταροτοξικού και βιολογικού παράγοντα, ενώ σημαντικοί προβλεπτικοί παράγοντες για ανταπόκριση στη θεραπεία ήταν το στάδιο της νόσου και η θεραπεία με συνδυασμό αντινεοπλασματικών παραγόντων. Προγνωστικοί παράγοντες για την επιβίωση των ασθενών ήταν η λειτουργική κατάσταση κατά PS, η χορήγηση συνδυασμένης χημειοθεραπείας και η γνωσιακή κατάσταση.Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης κατέδειξαν ότι η διενέργεια της ΠΓΑ σε ηλικιωμένους ασθενείς με εκτεταμένο ΜΜΚΠ είναι εφικτή και μπορεί να δώσει σημαντικές πληροφορίες με προβλεπτική αξία για την τοξικότητα από τη θεραπεία και προγνωστική αξία για την έκβαση της νόσου. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη καθημερινή κλινική πρακτική για την εξατομίκευση της θεραπείας των ηλικιωμένων ασθενών. Επίσης, μπορούν να συμβάλλουν στη κλινική έρευνα με την πιθανή χρήση των προγνωστικών παραμέτρων ως παραγόντων διαστρωμάτωσης των ηλικιωμένων ασθενών σε κλινικές μελέτες αλλά και ως παράμετροι που προτείνεται να αξιολογηθούν περαιτέρω στα πλαίσια της έρευνας για την ανάπτυξη των βέλτιστων εργαλείων γηριατρικής αξιολόγησης.