Η διδακτική μέθοδος project στο μάθημα της λογοτεχνίας: ο νέος ρόλος του εκπαιδευτικού και η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων στους μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

The present dissertation examines the project method, as it is materialised at the frame of the new curriculum of literature in the first grade of Greek high school. The new curriculum at the Greek secondary schools are child-centered and interdisciplinary and so it is not possible the project method to be absence. The present deissertation aims to examime the effectiveness of project method and of teachers role at the development of social skills of children with low level. At first it is made a grade effort to measure that level at the beginning of the literature lessons by giving to 381 students a questionnaire to answer about themselves and to their 13 teachers a questionnaire to answer about their students social skills. Moreover as teachers are obligated to teach the literature lessons with the project method and not only to set cognitive aims but social aims too, we examine the effectiveness of the project method, to see if it increases the sociall skills of childrens with law level, because it is well known that all children have some social skills, teached before starting school. We observed at the beginning and at the end of the semester the 42 students who had law level of social skills. Also we interviewed their 13 teachers about the way they organized their lessons and we interviewed the 42 students about the role of their teachers and if the teachers helped them to increase their social skills. The mazor question has two scales, the first one is: a) if the project based learning helps students to increase their low level of social skills. The second question is: b) if the new role of teachers increases childrens low level of social skills. More specifically we examine the: 1. Social skill of cooperation 2. Social skill of childrens selfcontrol 3. Social skill of assertion 4. Social skill of empathy and the: a. project method, b. teachers role at the project based method. The results show an increase of students specific socials skills and those results are important because of the following reasons: first of all the majority of the investigations examine the results of project method at the ¨territory¨ of cognition and not at the ¨territory¨ of sociall skills and secondly the majority of the investigation focuses on the social skills of disabled children.

Η διατριβή εξετάζει τη διδακτική μέθοδο project όπως αυτή υλοποιείται στo πλαίσιo του νέου Προγράμματος Σπουδών της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στην πρώτη τάξη του Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου. Το νέο Προγράμμα Σπουδών είναι μαθητοκεντρικό και δεν είναι δυνατόν να λείπει από αυτό η κατεξοχήν μαθητοκεντρική διδακτική μέθοδος project. Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της διδακτικής μεθόδου project και του ρόλου του εκπαιδευτικού στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων, των κοινωνικά απομονωμένων μαθητών. Αρχικά έγινε μία προσπάθεια μέτρησης του επιπέδου των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών, στην έναρξη των μαθημάτων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, δίνοντας σε 381 μαθητές να συμπληρώσουν ένα αυτοαναφορικό ερωτηματολόγιο και στους εκπαιδευτικούς τους να συμπληρώσουν ένα ετεροαναφορικό ερωτηματολόγιο, προκειμένου να εντοπιστούν οι κοινωνικά απομονωμένοι μαθητές. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν δύο συμμετοχικές παρατηρήσεις των 42 κοινωνικά απομονωμένων μαθητών, που προέκυψαν από το αρχικό δείγμα, για να καταγραφεί και να συγκριθεί η μεταβολή στις κοινωνικές τους δεξιότητες. Ελήφθησαν συνεντεύξεις από τους 13 εκπαιδευτικούς τους, για να διαπιστωθεί ο τρόπος οργάνωσης των μαθημάτων, καθώς επίσης και συνεντεύξεις από τους 42 μαθητές, για να διαπιστωθεί η άποψη τους για το ρόλο των εκπαιδευτικών, σε σχέση με την ανάπτυξη των κοινωνικών τους δεξιοτήτων. Πιο συγκεκριμένα ερευνώνται: 1.η κοινωνική δεξιότητα της συνεργασίας, 2.η κοινωνική δεξιότητα του αυτοελέγχου, 3.η κοινωνική δεξιότητα της διεκδίκησης, 4.η κοινωνική δεξιότητα της ενσυναίσθησης, η μέθοδος project και ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως οι κοινωνικά απομονωμένοι μαθητές του δείγματος ανέπτυξαν τις συγκεκριμένες κοινωνικές δεξιότητες, μετά το πέρας των μαθημάτων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, που έγιναν με τη μέθοδο project. Η σημασία των αποτελεσμάτων αυτών, για όλους τους παράγοντες που εμπλέκονται στην εκπαίδευση, είναι μεγάλη λόγω: α) ότι η πλειοψηφία των ερευνών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε αντίθεση με τις έρευνες στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, μελετούν την αποτελεσματικότητα του project και του ρόλου του εκπαιδευτικού, στην απόδοση των παιδιών σε γνωστικά αντικείμενα (επίτευξη γνωστικών στόχων), χωρίς να υπάρχουν εις βάθος έρευνες για την επίτευξη των κοινωνικών στόχων (ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών) μέσω της συγκεκριμένης μεθόδου, β) ότι η πλειοψηφία των ερευνών για τις κοινωνικές δεξιότητες σε σχέση με διδακτικές μεθόδους, εστιάζουν στο χώρο της ειδικής αγωγής, ενώ στη γενική εκπαίδευση οι περισσότερες κοινωνικές έρευνες λαμβάνουν χώρα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.