Μελέτη προγνωστικών και προβλεπτικών παραγόντων του μελανώματος στον ελληνικό πληθυσμό

Abstract

ABSTRACTBACKGROUND: There has been an international effort to establish independent prognostic factors of melanoma, clinical and histological, for the last three decades, which were incorporated in the AJCC malanoma staging system.OBJECTIVES: To evaluate internationally known prognostic factors and risk factors for melanoma, especially in Greek population , and the relative trends of melanoma in Greece.METHODS: In order to evaluate 1671 reported case of melanoma in the Greek population , between 1988- 2014, we created a data base including demographic, clinical and histological evidence, such as gender, nationality, occupation, phototype, UV exposure, growth pattern, Breslow thickness, presence of ulceration or regression of the primary melanoma, as well as details of sentinel lymph node biopsy or complete lymph node dissesion. We stratified patients by age and evaluated cases seperately, before and after 2004.RESULTS: There was a predominance of superficial spreading melanoma -SSM (54.8%) , with a peak at the age of 60 in Greeks, while this is reported a decade later internationally, and of women of reproductive age (until 50 years old) with phototypes II (34.9%) and III (46.6%) . There was no evidence of a higher risk for melanoma due to occupational UV exposure, between Greeks that worked outdoors. In the contrary, medium cumulative intermittent recreational exposure to solar radiation was predominantly reported (39.6%) among melanoma patients. Most cases of melanoma in Greeks were of intermediate Breslow thickness (T2-T3) at the time of diagnosis (45.2%) and a gradual rise in thickness was reported at older ages, while a small rise in the incidence of thin melanomas (<1mm) and a more significant rise in the incidence of in situ melanomas was reported over time, especially after 2004. There was a predominance of ulcerated melanomas in the total Greek population, where as non ulcerated melanomas were more common in younger Greeks <60 years old. Presence of regression was reported in 21,8% of cases (21.4% partial and 0.4% complete).Based on the evidence regarding Breslow thickness, biopsy of the sentinel lymph node was omitted in 18.3% of cases, in which it was indicated and complete lymph node dissesion was performed in 28.8% of cases, even more often in Greeks 50-70 years old.CONCLUSIONS: The rise in the incidence of thin melanomas that has been reported in Greece over time is encouraging, but there is definately potential in improvement of strategies of early diagnosis and preventive measures, as the majority of melanoma cases is of intermidiate Breslow thickness at the time of diagnosis.In this study we tried to identify sub-groups of Greeks that are high-risk for melanoma, relevant to intermittent recreational sun exposure, phototypes II and III and especially between younger women, who should be the target of preventive srategies in Greece.

ΠΕΡΙΛΗΨΗΥΠΟΒΑΘΡΟ: Τις τελευταίες τρείς δεκαετίες έγιναν διεθνώς πολλές προσπάθειες μελέτης ανεξάρτητων προγνωστικών παραγόντων, κλινικών και παθολογοανατομικών, σχετιζόμενων με το μελάνωμα και ενσωμάτωσή τους στο σύστημα σταδιοποίησης της AJCC.ΣΤΟΧΟΣ: Η αξιολόγηση διεθνώς γνωστών προγνωστικών και παραγόντων κινδύνου μελανώματος , ειδικά στον ελληνικό πληθυσμό και η καταγραφή των σχετικών τάσεων στην Ελλάδα.ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Για τη μελέτη 1671 καταγεγραμμένων περιστατικών μελανώματος στον ελληνικό πληθυσμό κατά την περίοδο 1988-2014, δημιουργήσαμε μία βάση δεδομένων, που περιλαμβάνει δημογραφικά ,κλινικά και παθολογοανατομικά στοιχεία, όπως φύλο, εθνικότητα, επάγγελμα, φωτότυπο, έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία, ιστολογικό τύπο, πάχος ,εξέλκωση και υποστροφή του πρωτοπαθούς μελανώματος,καθώς και στοιχεία από τη βιοψία λεμφαδένος φρουρού και πλήρους λεμφαδενικού καθαρισμού.Εν συνεχεία έγινε διαστρωμάτωση για την ηλικία και διαχωρισμός χρονολογικά των περιστατικών ,προ και μετά το 2004.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Καταγράφηκε επικράτηση του επιφανειακώς εξαπλούμενου μελανώματος (54.8%) με ηλικιακό peak τα 60 έτη, δηλαδή μία δεκαετία νωρίτερα από ότι διεθνώς και υπεροχή των γυναικών στις αναπαραγωγικές ηλικίες μέχρι 50 ετών, με επικράτηση των φωτότυπων ΙΙ (34.9%) και ΙΙΙ (46.6%) .Δεν τεκμηριώθηκε αύξηση κινδύνου μελανώματος λόγω επαγγελματικής έκθεσης , σε εργαζόμενους σε εξωτερικούς χώρους, αντιθέτως μόνο σε ψυχαγωγική διαλείπουσα έκθεση στον ήλιο(39.6%).Η πλειοψηφία των περιστατικών ήταν μετρίου πάχους κατά τη διάγνωση (45.2%), με αύξηση του πάχους με την πάροδο της ηλικίας, ενώ καταγράφηκε με την πάροδο του χρόνου αύξηση της επίπτωσης λεπτών (<1mm) και μεγαλύτερη των in situ μελανωμάτων μετά το 2004. Στο συνολικό πληθυσμό επικρατούσαν τα εξελκωμένα μελανώματα, ενώ στους νέους, κάτω των 60 ετών, τα μη εξελκωμένα. Το ποσοστό υποστροφής άγγιζε το 21,8% (21.4% μερική και 0.4% πλήρης).Βάση των δεδομένων για το πάχος κατά Breslow, παραλήφθηκε η βιοψία λεμφαδένος φρουρού σε ένα ποσοστό 18.3% που είχε ένδειξη να γίνει, ενώ πλήρης λεμφαδενικός καθαρισμός έγινε στο 28.8% , ποσοστό υψηλότερο σε άτομα 50-70 ετών.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Στην Ελλάδα η τάση αύξησης των λεπτότερου πάχους μελανωμάτων με την πάροδο των ετών είναι ενθαρρυντική, αλλά υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης των στρατηγικών πρώιμης διάγνωσης και εφαρμογής μέτρων πρόληψης, καθώς η πλειοψηφία των μελανωμάτων είναι μετρίου πάχους κατά τη διάγνωση. Τα αποτελέσματα της παραπάνω μελέτης σκιαγραφούν υποομάδες Ελλήνων υψηλού κινδύνου για μελάνωμα, σχετιζόμενων κυρίως με διαλείπουσα ψυχαγωγική έκθεση στον ήλιο, ατόμων με φωτοτύπους ΙΙ και ΙΙΙ και ιδιαιτέρως γυναικες νεαρής ηλικίας, που πρέπει να αποτελέσουν και το στόχο των στρατηγικών πρωτεύουσας πρόληψης στην Ελλάδα.