Προσδιοριστικοί παράγοντες της ιδιωτικής επένδυσης στην ελληνική οικονομία την εποχή του ευρώ

Abstract

Εurozone member states cannot contribute directly to the stimulation of direct investment through public investment expenditure due to fiscal consolidation. These conditions redefine the importance of private direct investment and moreover, in cases such as Greece where recession and negative expectations for growth persist, inward foreign direct investment (FDI) could reignite the economy.The purpose of the dissertation is1.to explore the impact of European economic integration on inward FDI. In particular •what is the impact of the euro before and after its circulation on inward FDI of European countries in and out of the Eurozone? •what is the impact of participating to the European Union (EU) on inward FDI of European countries in and out of the EU?2.to indicate the importance of inward FDI determinants during the economic crisis.3.to indicate the importance of domestic direct investment (DDI) determinants during the economic crisis.4.to explore the impact of FDI on DDI.The statistical method employed for aim 1 is the exploration of difference in differences and interactions via panel regression. Aims 2 to 4 are explored with multilevel regression.Difference in differences indicates that adopting the euro impacts negatively on inward FDI. The analysis of interactions between variables indicates that the introduction of the euro had a negative effect on inward FDI of countries both in and out of the EU.The multilevel regression of inward FDI determinants indicates that within a member state and across industries, inward FDI position of the previous period, spatial FDI, gross value added and rate of change of gross value added positively affect inward FDI. Across member states, political stability, rule of law and control of corruption positively affect inward FDI, while the impact of Eurozone membership is negative. The negative impact of exports, the slightly negative effects of labor cost and the exchange rate and the positive effect of productivity and EU membership are the outcome of the analysis of a smaller data sample that barely accounts for the impact of the economic crisis.The multilevel regression of DDI determinants indicates that within a member state and across industries, gross value added, DDI and inward FDI position of the previous period and productivity positively affect DDI. On the contrary, inward FDI position and labor cost have a negative effect.Finally, the multilevel regression of DDI determinants indicates that inward FDI crowd-out DDI in the short-term. In the medium to long-term this effect is reversed.

Η αδυναμία των μελών της ευρωζώνης να συμβάλλουν άμεσα στην τόνωση των άμεσων επενδύσεων μέσα από δημόσιες επενδυτικές δαπάνες, αναδεικνύει τον ιδιαίτερο ρόλο που λαμβάνουν οι άμεσες επενδύσεις από την αλλοδαπή (ΑΕΑ). Ειδικότερα δε και για τις οικονομίες χωρών, όπως η Ελλάδα, όπου λόγω της ύφεσης και των αρνητικών προσδοκιών οι ΑΕΑ ενδέχεται να αποτελέσουν εφαλτήριο επανεκκίνησης και αλλαγής κλίματος.Σκοπός της διατριβής είναι 1.η διερεύνηση της επίδρασης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε οικονομικό επίπεδο, στις ΑΕΑ̇ δηλαδή •αφενός την επίδραση του ευρώ στις ΑΕΑ των ευρωπαϊκών χωρών εντός και εκτός ευρωζώνης, τόσο πριν όσο και μετά την κυκλοφορία του και •αφετέρου την επίδραση της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στις ΑΕΑ των ευρωπαϊκών χωρών εντός ΕΕ και εκτός αυτής.2.η ανάδειξη της βαρύτητας των προσδιοριστικών παραγόντων των ΑΕΑ στην ευρωζώνη την εποχή της κρίσης.3.η ανάδειξη της βαρύτητας των προσδιοριστικών παραγόντων των άμεσων επενδύσεων εσωτερικού [ΑΕΕ(σ)] στην ευρωζώνη την εποχή της κρίσης.4.η διερεύνηση της επίπτωσης των ΑΕΑ στις ΑΕΕ(σ).Η στατιστική μέθοδος που χρησιμοποιείται για την περίπτωση 1 είναι η διερεύνηση διαφορών στις διαφορές και αλληλεπιδράσεων μέσα από την παλινδρόμηση διαστρωματικών χρονοσειρών και για τις περιπτώσεις 2 έως και 4 είναι η πολυεπίπεδη παλινδρόμηση. Από την διερεύνηση των διαφορών στις διαφορές προκύπτει ότι η επίδραση της υιοθέτησης του ευρώ στις ΑΕΑ είναι αρνητική. Από την ανάλυση αλληλεπιδράσεων προκύπτει ότι η κυκλοφορία του ευρώ επέδρασε αρνητικά στις ΑΕΑ των χωρών εντός ΕΕ.Η πολυεπίπεδη ανάλυση των προσδιοριστικών παραγόντων των ΑΕΑ καταδεικνύει ότι στο επίπεδο των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας οι θέσεις ΑΕΑ της προηγούμενης περιόδου, το σταθμισμένο σύνολο των θέσεων ΑΕΑ των γειτονικών χωρών, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και ο ρυθμός μεταβολής της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας ασκούν θετική επιρροή στις ΑΕΑ. Στο επίπεδο των χωρών, η πολιτική σταθερότητα, το κράτος δικαίου και η πάταξη της διαφθοράς ασκούν θετική επιρροή στις ΑΕΑ, ενώ η επίδραση της συμμετοχής στην ευρωζώνη στις ΑΕΑ είναι αρνητική. Η αρνητική επιρροή των εξαγωγών, η θετική επιρροή της παραγωγικότητας και της συμμετοχής στην ΕΕ και η οριακά αρνητική επιρροή της συναλλαγματικής ισοτιμίας και του μέσου εργατικού κόστους στις ΑΕΑ, προκύπτουν μόνο μέσα από την ανάλυση ενός μικρότερου σε χρονικό εύρος δείγματος, το οποίο λαμβάνει οριακά υπόψη τις επιπτώσεις της κρίσης στις ΑΕΑ.Η πολυεπίπεδη ανάλυση των προσδιοριστικών παραγόντων των ΑΕΕ(σ) καταδεικνύει ότι στο επίπεδο των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, οι ΑΕΕ(σ) και οι θέσεις ΑΕΑ της προηγούμενης περιόδου, και ο ρυθμός μεταβολής της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας ανά ώρα εργασίας ασκούν θετική επιρροή στις ΑΕΕ(σ). Αντίθετα, οι θέσεις ΑΕΑ και το μέσο εργατικό κόστος ανά μονάδα προϊόντος ασκούν αρνητική επιρροή.Τέλος, από την πολυεπίπεδη ανάλυση των προσδιοριστικών παραγόντων των ΑΕΕ(σ) προκύπτει ότι οι ΑΕΑ εκτοπίζουν τις ΑΕΕ(σ) αλλά μόνο βραχυχρόνια.